Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
Lezzayer d Marikan wekkdent-d d akken asarag ɣef tignawt “ad yili yufrar”
+
Timesbaniyin n 11 Dujembeṛ 1960 sderment targit n De Gaulle
  
PARIS- Aneɣlaf n ddewla, aneɣlaf n tɣawsiwin n wezɣaṛ d wemɛawen ageraɣlan, Ramtane Lamamra, iwekked-d ass n laṛebɛa di Paris belli Lezzayer d Marikan ɣer-sen "yiwet n tmuɣli" deg wayen yerzan asarag amaḍlan ɣef uzeqqel agmawan (COP21), u yenna belli ad tili "tgerrez".
+
LEZZAYER TAMANEɣT – Yenna-d unemzruy (mu’arrix) Hamza Khedhri ass n laṛebɛa deg Lezzayer Tamaneɣt d akken timesbaniyin ay gan Yidzayriyen deg 11 Dujembeṛ 1960 sdermen asenfar-nni amlaladan n « Lezzayer Tadzayrit » n De Gaulle.
  
Deg yiwet n teɣṛi i tnegga isallen n Lezzayer (APS), ɣer taggara n udiwenni d-yellan gar-as d umaray n ddewla amarikani, John Kerry, Mas Lamamra yenna belli adiwenni-yagi yella d timlilit "uxeddim", anda "nehḍeṛ ɣef wayen yeḍran ar iḍ-a di lecɣal n la COP21 acku, am wakken teẓṛam Lezzayer d Marikan llant d tiselwayin n temliliyin uheggi".
+
Dɣa iwekked-d, deg yiwen n usarag ay iga deg Temkarḍit Taɣelnawt d akken tidyanin n 11 Dujembeṛ 1960 llant-d d tiririt i terzi n De Gaulle ɣef twilayt n Ɛin Timucent ass n 9 seg wayyur-nni yerna aya timesbaniyin-a sderment targit n Fṛansa tahersant (istiɛmariyya) n « Lezzayer tadzayrit » ay yella yebɣa-t uselway afṛensis.
  
"Ass-a, nqeyyem d isin cweṛ akk d umbaddal n tmuɣliwin i uferes n usarag u nesɛa d aɣen tamuɣli tucrikt deg wayen yerzan asarag",ikemmel yenna.
+
Iberriḥen n yimesbaniyen nitni d « Lezzayer tineslemt » d « Lezzayer timziregt [mustaqilla] » yerna s wi ay ḥuṛben asenfar-nni ahersan i ussebded n « Lezzayer tadzayrit » aydeg ad ddukklen Yinselmen d Yifṛensisen ay yeḍḍfen akal deg tmurt, ɣef wakken ay d-yenna Khedhri ay d-ibedren De Gaulle mi d-yenna d akken asenfar-a yella la yettḍafar abrid yelhan.
  
Ineɣlafen d isin mmeslayen daɣen ɣef lemxaltat ger snat n tmura "d uheggi di tefsut d-iteddun di Lezzayer tadwilt n 2016 n udiwenni astratiji ger Lezzayer d twilayin yeddukklen n Marikan".
+
Ma d amjahed Abdelkader Nour yenna-d d akken timesbaniyin n 11 Dujembeṛ 1960 kemmlent armi d Yennayer n 1961 yerna « qeddment-d imenɣi n Yidzayriyen i umaḍal s tɣemsa tagraɣlant ay d-yusan ad d-txebber ɣef terzi n uselway afṛensis ».
 +
 
 +
ɣef leḥsab-nnes, timesbaniyin-a ay d-yebdan deg Ɛin Timucent zerɛent deg waṭas n temnaḍin niḍen n tmurt yerna llant-d s ussuddes (tanḍim).

Tasiwelt n wass 13:39, 10 Dujamber 2015

ⵜⵉⵎⴻⵙⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⵏ 11 ⴷⵓⵊⴻⵎⴱⴻⵕ 1960 ⵙⴷⴻⵔⵎⴻⵏⵜ ⵜⴰⵔⴳⵉⵜ ⵏ ⴷⴻ ⴳⴰⵓⵍⵍⴻ

ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ – ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⵓⵏⴻⵎⵣⵔⵓⵢ (ⵎⵓ’ⴰⵔⵔⵉⵅ) ⵀⴰⵎⵣⴰ ⴽⵀⴻⴷⵀⵔⵉ ⴰⵙⵙ ⵏ ⵍⴰⵕⴻⴱⵄⴰ ⴷⴻⴳ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⵉⵎⴻⵙⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⴰⵢ ⴳⴰⵏ ⵢⵉⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵢⴻⵏ ⴷⴻⴳ 11 ⴷⵓⵊⴻⵎⴱⴻⵕ 1960 ⵙⴷⴻⵔⵎⴻⵏ ⴰⵙⴻⵏⴼⴰⵔ-ⵏⵏⵉ ⴰⵎⵍⴰⵍⴰⴷⴰⵏ ⵏ « ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ » ⵏ ⴷⴻ ⴳⴰⵓⵍⵍⴻ.

ⴷⵖⴰ ⵉⵡⴻⴽⴽⴻⴷ-ⴷ, ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵡⴻⵏ ⵏ ⵓⵙⴰⵔⴰⴳ ⴰⵢ ⵉⴳⴰ ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⴽⴰⵔⴹⵉⵜ ⵜⴰⵖⴻⵍⵏⴰⵡⵜ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⵉⴷⵢⴰⵏⵉⵏ ⵏ 11 ⴷⵓⵊⴻⵎⴱⴻⵕ 1960 ⵍⵍⴰⵏⵜ-ⴷ ⴷ ⵜⵉⵔⵉⵔⵉⵜ ⵉ ⵜⴻⵔⵣⵉ ⵏ ⴷⴻ ⴳⴰⵓⵍⵍⴻ ⵖⴻⴼ ⵜⵡⵉⵍⴰⵢⵜ ⵏ ⵄⵉⵏ ⵜⵉⵎⵓⵛⴻⵏⵜ ⴰⵙⵙ ⵏ 9 ⵙⴻⴳ ⵡⴰⵢⵢⵓⵔ-ⵏⵏⵉ ⵢⴻⵔⵏⴰ ⴰⵢⴰ ⵜⵉⵎⴻⵙⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ-ⴰ ⵙⴷⴻⵔⵎⴻⵏⵜ ⵜⴰⵔⴳⵉⵜ ⵏ ⴼⵕⴰⵏⵙⴰ ⵜⴰⵀⴻⵔⵙⴰⵏⵜ (ⵉⵙⵜⵉⵄⵎⴰⵔⵉⵢⵢⴰ) ⵏ « ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ » ⴰⵢ ⵢⴻⵍⵍⴰ ⵢⴻⴱⵖⴰ-ⵜ ⵓⵙⴻⵍⵡⴰⵢ ⴰⴼⵕⴻⵏⵙⵉⵙ.

ⵉⴱⴻⵔⵔⵉⵃⴻⵏ ⵏ ⵢⵉⵎⴻⵙⴱⴰⵏⵉⵢⴻⵏ ⵏⵉⵜⵏⵉ ⴷ « ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⵉⵏⴻⵙⵍⴻⵎⵜ » ⴷ « ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⵉⵎⵣⵉⵔⴻⴳⵜ [ⵎⵓⵙⵜⴰⵇⵉⵍⵍⴰ] » ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵙ ⵡⵉ ⴰⵢ ⵃⵓⵕⴱⴻⵏ ⴰⵙⴻⵏⴼⴰⵔ-ⵏⵏⵉ ⴰⵀⴻⵔⵙⴰⵏ ⵉ ⵓⵙⵙⴻⴱⴷⴻⴷ ⵏ « ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ » ⴰⵢⴷⴻⴳ ⴰⴷ ⴷⴷⵓⴽⴽⵍⴻⵏ ⵢⵉⵏⵙⴻⵍⵎⴻⵏ ⴷ ⵢⵉⴼⵕⴻⵏⵙⵉⵙⴻⵏ ⴰⵢ ⵢⴻⴹⴹⴼⴻⵏ ⴰⴽⴰⵍ ⴷⴻⴳ ⵜⵎⵓⵔⵜ, ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵏⵏⴰ ⴽⵀⴻⴷⵀⵔⵉ ⴰⵢ ⴷ-ⵉⴱⴻⴷⵔⴻⵏ ⴷⴻ ⴳⴰⵓⵍⵍⴻ ⵎⵉ ⴷ-ⵢⴻⵏⵏⴰ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵙⴻⵏⴼⴰⵔ-ⴰ ⵢⴻⵍⵍⴰ ⵍⴰ ⵢⴻⵜⵜⴹⴰⴼⴰⵔ ⴰⴱⵔⵉⴷ ⵢⴻⵍⵀⴰⵏ.

ⵎⴰ ⴷ ⴰⵎⵊⴰⵀⴻⴷ ⴰⴱⴷⴻⵍⴽⴰⴷⴻⵔ ⵏⵧⵓⵔ ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⵉⵎⴻⵙⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⵏ 11 ⴷⵓⵊⴻⵎⴱⴻⵕ 1960 ⴽⴻⵎⵎⵍⴻⵏⵜ ⴰⵔⵎⵉ ⴷ ⵢⴻⵏⵏⴰⵢⴻⵔ ⵏ 1961 ⵢⴻⵔⵏⴰ « ⵇⴻⴷⴷⵎⴻⵏⵜ-ⴷ ⵉⵎⴻⵏⵖⵉ ⵏ ⵢⵉⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵢⴻⵏ ⵉ ⵓⵎⴰⴹⴰⵍ ⵙ ⵜⵖⴻⵎⵙⴰ ⵜⴰⴳⵔⴰⵖⵍⴰⵏⵜ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⵓⵙⴰⵏ ⴰⴷ ⴷ-ⵜⵅⴻⴱⴱⴻⵔ ⵖⴻⴼ ⵜⴻⵔⵣⵉ ⵏ ⵓⵙⴻⵍⵡⴰⵢ ⴰⴼⵕⴻⵏⵙⵉⵙ ».

ⵖⴻⴼ ⵍⴻⵃⵙⴰⴱ-ⵏⵏⴻⵙ, ⵜⵉⵎⴻⵙⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ-ⴰ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⴱⴷⴰⵏ ⴷⴻⴳ ⵄⵉⵏ ⵜⵉⵎⵓⵛⴻⵏⵜ ⵣⴻⵔⵄⴻⵏⵜ ⴷⴻⴳ ⵡⴰⵟⴰⵙ ⵏ ⵜⴻⵎⵏⴰⴹⵉⵏ ⵏⵉⴹⴻⵏ ⵏ ⵜⵎⵓⵔⵜ ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵍⵍⴰⵏⵜ-ⴷ ⵙ ⵓⵙⵙⵓⴷⴷⴻⵙ (ⵜⴰⵏⴹⵉⵎ).