Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
(Replaced content with "lezZAYER")
 
(4,276 n tisiwal tibusarin af amseqdac ur ttumlalent ara)
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
Ula ma iɛedda wakud, Fṛansa mazal yessefk ad tettwaḥaseb ɣef tnegzarin n 8 Mayu 1945  (timlilit)
+
lezZAYER
 
+
 
+
+
GALMA– Wid ay yettekkan deg temlilit tagraɣlant n « Tnegzarin tihersanin: tin n 8 Mayu 1945 », nnan-d ass n lexmis deg Galma dakken ula ma iɛedda wakud, « anabaḍ afṛensis mazal yessefk ad yettwaḥaseb ɣef wayen ay iga ».
+
+
Aɛeddi n wakud ur as-yettekkes ara i Fṛansa tamasit-nnes tagraɣlant sdat lqanun deg wayen yerzan « tijrimin tiweḥciyen ay tga ussehres deg wass n 8 Mayu 1945 deg Galma, Sḍif d Xerraṭa », ɣef wakken ay d-nnan.
+
+
Deg usarag-nnes ay d-yellan deg uḥric amezwaru n temlilit-a deg tesdawit n Galma s uḥdaṛ n yiduba idiganen, Mass Aymane Salama, aselmad n lqanun agraɣlan deg tesdawit n Lqahira, yenna-d dakken tamasit n Fṛansa deg tejrimin n yiɣallen ifṛensisen mgal Yidzayriyen ur yesɛin leslaḥ mazal-itt tella « ula ma ɛeddan 70 n yiseggasen ».
+
+
« Deg tegnit am ta », ur yettɛeddi ara wakud ɣef ussuter n uḥaseb, ɣef wakken ay d-yenna, am wakken ay d-yerna dakken Fṛansa, ula ma la tɛerreḍ ad tessebɛed ɣef yiman-nnes ttehmat n tejrimt mgal talsa d ussenger n medden, la tetteg aya war ma testeɛṛef s lqanun.
+
+
« Ula ma wid ay yettekkan srid deg tmenɣiwin-a mmuten yerna ttwameḍlen, anabaḍ afṛensis mazal-it yerna yessefk ad yeɣrem i wid yenḍerren, am wakken ay yessefk ad yesteɛṛef yerna ad yessuter ssmaḥ s ubrid unṣib, yerna ad ixelleṣ idrimen », ɣef wakken ay d-yenna usdawan-a. 
+
+
Seg yidis-nnes Gilles Manceron ay ixeddmen d anmezruy, d aneɣmas yerna d ameɣnas n Temɣunt tafṛensist n yizerfan n umdan, yessawel-d ɣef « wunjugen yellan deg unrar, deg tsertit d lqanun » ay d-mazal reglen abrid i Fṛansa akken ad testeɛṛef s tejrimin-nnes n wass n 8 Mayu 1945 deg Ldzayer.
+
+
D axeddim ameqran ay yessefken ad d-yili akken « ad ssiwḍen kra n yiɣallen isertiyen n Fṛansa - ay yettekkan ama seg lqerb neɣ seg lbeɛd deg tejrimin-a – akken ad d-inin tidet », ɣef wakken ay d-yenna Mass Manceron ay yesteɛṛfen dakken llan deg Fṛansa « aṭas n yicenga n tidet ».
+
+
Ɣef leḥsab n unmezruy-a, ula ma ɛeddan « 70 n yiseggasen ɣef tedyanin-a, mazal imḥaddiyen n yizerfan n umdan la ttkemmilen axeddim deg Fṛansa akken ad ḥeṛsen anabaḍ ad d-yini tidet yerna ad yesteɛṛef s tejrimin-nnes ». Axeddim-a, ɣef wakken ay d-yenna « ad ikemmel akken ad ttwassnent tedyanin-a, ladɣa s unadi deg teṛcibin », ɣef wakken ay d-ixebber. 
+
+
Deg tfagla n urẓam n temlilit-a, amaru amatu n uneɣlaf n ulmud imineg d unadi ussnan, Mohamed Salah-Eddine Seddiki, yenna-d dakken tinegzarin n 8 Mayu 1945 d « aḥric yettwaneqcen yerna ur yettwasfaḍ seg ccfawat d wul n uɣlan, imi ass-nni d rrebrab ameqrana y d-yeɣlin ɣef uɣref adzayri ».
+
+
Imḍebber n tesdawit n Galma, Mohamed Nememcha, yeqqen taẓrigt-a tis 13 n temlilit-a ɣer tedyant n « Qsenṭina, tamaneɣt n yidles aɛṛab 2015 », yerna yenna-d dakken timlilit-a ad tkemmel deg Sḍif ass n Ssebt, sakkin ad tkemmel deg Bgayet ass n lḥedd, deffir ma tella-d ass n laṛebɛa deg Qsenṭina.
+
+
Deg umyager-a, ssefran ad d-ilin 22 n yisaragen ara d-gen yimnadiyen d yimuzzag seg Ldzayer, Fṛansa, Ṭṭerk, Iwanaken Yeddukklen, Briṭanya Tameqrant, Maṣer, Tunes, Falesṭin, Sinigal d Kamrun.
+

Azmez n lqem taneggarut d 21:55, 4 Mayu 2023

ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ