Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
(Replaced content with "lezZAYER")
 
(4,001 n tisiwal tibusarin af amseqdac ur ttumlalent ara)
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
Imenɣi mgal tmes n tẓegwa: yessefk ad yewjed kullec
+
lezZAYER
+
LDZAYER TAMANEƔT – Yessefk kullec ad yewjed i usseɣsi n tmes n tẓegwa ladɣa imi tagnit tanmettit-tadamsant d tegnit n unezwu zemrent ad ḍurrent tiẓegwa n tmurt, ɣef wakken ay d-nnan ass n lexmis deg Ldzayer Tamaneɣt yimḍebbren n uḥric n tfellaḥt d tẓegwa.
+
+
Timura n Yilel Agrakal, ladɣa, ad tiɣzif deg-sent tallit aydeg d-ttili tmes n tẓegwa yerna ad timɣur deg-sent tjumma n tẓegwa aydeg zemren ad aḍnen yisekla (ṭṭjur), ɣef wakken ay d-yenna umaru amatu n uɣlif n Tfellaḥt d Tneflit n tmurt, Fodil Ferroukhi, deg yiwet n temlilit n useqqamu gar yiḥricen i yimenɣi mgal tmes n tẓegwa.
+
+
S waya, yessefk ad akin wid terza temsalt i waya yerna ad d-swejden dima ayen iwatan ladɣa imi tiẓegwa n Ldzayer tneddeḥ aṭas tmes deg-sent, ɣef wakken ay d-yenna, am wakken ay d-yesmekti s tegnit n unezwu deg 2012, aydeg azal n 100.000 n yiqeṭṭaren ay tḥuza tmes.
+
+
Mass Ferroukhi yenna-d daɣ dakken tiẓegwa n Ldzayer ttwazedɣent, maci am tẓegwa n tmura niḍen n Yilel Agrakal. Dɣa ɣef waya ay yerna lḥeṛs ɣef teɣbula tigamanin, am wakken ay yerna umihi n undaḥ n tmes deg-sent. 
+
+
Deg Ldzayer, deg tlemmast, 30.000 n yiqeṭṭaren n ṭzegwa ay ireɣɣen yal aseggas, gar-asen 7000 ɣer 8000 n yiqeṭṭaren ay ireɣɣen mliḥ, ɣef leḥsab n unemhal amatu n tẓegwa, Mohamed Esseghir Noual, am wakken ay d-yerna dakken abeddel n unezwu yerna yessemɣer taluft-a deg mraw (10) n yiseggasen ineggura.
+
+
« Deg mraw n yiseggasen ineggura, la d-ttilint 4.000 n tmessiwin deg useggas, deg tlemmast, yili uqbel, 2000 ɣer 2300 n tmessiwin ay yellan ttilint-d », ɣef wakken ay d-yenna.
+
+
Deg 2012, tajumma ay tḥuza tmes qrib ay tewwiḍ ɣer 100.000 n yiqeṭṭaren imi ay tendeḥ tmes deg wazal n 5000 n yimukan, sakkin deg 2013, rɣan kan 13000 n yiqeṭṭaren, maca aseggas ay d-iḍefren, rɣan 39.000 n yiqeṭṭaren.
+
+
Anqas ay d-yellan deg sin n yiseggasen ineggura « yesskanay-d dakken axeddim i usseɣsi n tmes yella-d s tɣawla yerna yessaweḍ ad yesseɣsi times uqbel ma timɣur », deg wakud aydeg tagnit n unezwu ur tbeddel ara aṭas ɣef leḥsab n 2012.
+
+
Mass Noual yenna-d, deg temsalt-a, dakken d amdan ay yesɛan azal ameqran akk deg yimenɣi mgal tmes n tẓegwa ama seg yidis n uḥezzeb, ama seg win n usseɣsi.
+
+
Dɣa yenna-d, deg temsalt-a, dakken tasuddest n unabaḍ tettwassefɛel s tsertit n usnerni n tmurt yerna d ta d tasertit ay yekkaten akken ad tesselhu tameddurt n yimezdaɣen n tmurt (beṛṛa i temdinin) d umedxul-nsen akken ad tenqes teɛkemt ɣef teɣbula tigamanin.
+
+
+
Timnaḍin n ugama zedɣen-tent 40% seg Yidzayriyen yerna bdan la tteqqalen ɣer-sent medden deg yiseggasen-a ineggura imi ay telha tegnit n tɣellist (laman).
+
+
Anagraw n yimenɣi mgal times n tẓegwa rnan sɣezfen-as tallit-nnes i useggas-a, yerna ad d-yebdu seg 1 Yunyu arma d 30 Ṭuber « am wakken ay sselhan cwiṭ tamellilt d ufran n temnaḍin » aydeg ara yers ttawil, ɣef wakken ay d-yenna Mass Noual.
+
+
Anagraw-a n Tmehla tamatut n tẓegwa llan deg-s 400 n yimukan n tɛessast, ugar n 400 n tegrawin n tgermant, azal n 30.000 n yixeddamen seg yiḥricen yemgerraden, ttilin ama deg tẓegwa neɣ tama-nsent, yerna zemren ad ten-sqedcen yal tikkelt aydeg ara tendeḥ tmes d wugar n 2700 n tenqiḍin n waman.
+
+
Anagraw-a ad nernu ɣer-s win n uḥuddu aɣarim aydeg llant 22 n tegrawin yetteddun ɣer yimukan n tmes.
+
+
Uqbel ma tudef-d Fṛansa ɣer Ldzayer, tamurt tella tesɛa 5 n yimelyunen n yiqeṭṭaren n tẓegwa tucbiḥin, maca asmi ay tewwi tmurt azarug deg 1962, ggran-as-d kan 3 n yimelyunen n yiqeṭṭaren. Ass-a, tamurt tesɛa 4,2 n yimelyunen n yiqeṭṭaren, yerna yella-d waya s uxeddim n tuẓut n yisekla.
+
+
Times n tẓegwa tettḥaz yal aseggas tajumma n 350 n yimelyunen n yiqeṭṭaren deg umaḍal, gar-asent 600.000 n yiqeṭṭaren deg useggas deg tmura n Yilel Agrakal.
+

Azmez n lqem taneggarut d 21:55, 4 Mayu 2023

ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ