|
|
Ajerriḍ 3: |
Ajerriḍ 3: |
| | | |
| | | |
− | Idles-asaru-ssinima
| + | ILEZZAYER – Tqelleɛ teẓrigt tamezwarut n ‘’Tafsut n usaru amaziɣ’’ ass n ssebt deg Lezzayer tamanaɣt s usenẓer (projection) n 13 isura s tenfalit tamaziɣt.Tameskant-a ara yeddun alamma d ass n 21 Yebrir, yessuddes-itt-id Usqamu unnig i timmuzɣa (HCA) s tikkin n tɣiwant n Lezzayer Talemmast n umulli wis 35 n’’tefsut imaziɣen’’. |
− | Ugar n mraw (10) isura deg teẓrigt n ’’Tafsut n usaru amaziɣ’’ deg Lezzayer tamanaɣt
| + | |
− | LEZZAYER – Tqelleɛ teẓrigt tamezwarut n ‘’Tafsut n usaru amaziɣ’’ ass n ssebt deg Lezzayer tamanaɣt s usenẓer (projection) n 13 isura s tenfalit tamaziɣt.Tameskant-a ara yeddun alamma d ass n 21 Yebrir, yessuddes-itt-id Usqamu unnig i timmuzɣa (HCA) s tikkin n tɣiwant n Lezzayer Talemmast n umulli wis 35 n’’tefsut imaziɣen’’.
| + | |
− | Sneẓren-d kuẓ (4) n yisura iwezlanen, ḥedren din yimseḍruyen. Isura-a d ‘’Taggara n Lejnun’’ (1990) n Chérif Agoun, ‘’Le tour d’argent’’ (2009) n Hafid Ait Brahim, ‘’Dihiya’’ (2012) n Amer Belkacemi d ‘’Taqbaylit-iw ass-a’’ (2013) n Slimane Belhart.
| + | |
− | Yella-d usenẓer deg tzeqqa Khayam (Lezzayer), ‘’Ad yidir mmi-s n umaziɣ’’ (2014) n Hachemi Assad, ‘’Baba Muḥ’’ (2012) n Smail Yazid, ‘’Tasarut n tudert’’ (2011) n Lounis Zidane.
| + | |
− | I lmend n usfugel n umulli wis 35 n ’’tafsut imaziɣen’’ deg 20 Yebrir, ass n letniyen ad tɛezlen akk yelɣagduden i tutlayt tamaziɣt, i d-yenna umaray amatu n HCA, Si Hachemi Assad. (APS)
| + | |
− |
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Laṛebɛa, 22 Yebrir 2015 1950
| + | |
− |
| + | |
− | Ldzayer d Miksiki ɣer yidis n Yiṣeḥrawiyen akken ad tt-id-frun ɣef uzekka n tmurt-nsen
| + | |
− |
| + | |
− | LEZZAYER TAMANEƔT – Lezzayer d Miksik ɛawdent wekkdent-d abdad-nsent ɣer yidis n ferru « uɛdil » yerna d « aduman » i temsalt n Uneẓruf Utrim s ubrid n ugguccelman n uɣref aṣeḥrawi, ɣef wakken ay d-yenna yiwen n ulɣu ucrik ay d-yeffɣen ass n laṛebɛa mi tfuk terzi n uxeddim ay iga deg Ldzayer umaru amiksiki n wassaɣen ibeṛṛaniyen, Jose Antonio Meade Kuribrena.
| + | |
− |
| + | |
− | « Deg wayen yerzan tamsalt n Uneẓruf Utrim, ineɣlafen-a (Ramtane Lamamra d Meade Kuribrena) ɛawden wekkden-d dakken atni bedden ɣer yidis n lmejhud ay la yetteg umaru amatu n Yiɣlanen Yeddukklen, Mass Ban Ki-moon d umazun-nnes udmawan, Mass Christopher Ross, akken ad ssiwḍen ɣer tifrat tasertit, d tuɛdilt yerna d tadumant ara yessiwḍen aɣref n Uneẓruf Utrim ɣer ugguccelman s uqader n tneɣtusin n Useqqamu n laman d Ugraw amatu n Yiɣlanen Yeddukklen », ɣef wakken ay d-yebder ulɣu-nni.
| + | |
− |
| + | |
− | Deg wayen yerzan tamsalt tafalesṭinit, ineɣlafen-a ɛawden wekkden-d daɣ dakken « yessefk ad d-tili s lḥir tifrat tuɛdilt yerna d taneggarut ara yilin tebna ɣef tneɣtusin n Yiɣlanen Yeddukklen d uzwur aɛṛab n talwit ».
| + | |
− |
| + | |
− | Amaru amiksiki n wassaɣen n beṛṛa iga-d tirzi n uxeddim ɣef Lezzayer yerna tedda-d yid-s tmagla d tameqrant. Tirzi-a tella-d s uneɛruḍ n uneɣlaf n tɣawsiwin n uzɣar, Ramtane Lamamra.
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Laṛebɛa, 22 Yebrir 2015
| + | |
− |
| + | |
− | Ssuq agraɣlan n upitṛul: Miksik tefka azal i ṛṛay n Lezzayer
| + | |
− |
| + | |
− | LEZZAYER TAMANEƔT – Miksik tefka azal i uzwur n Lezzayer i lmend n beddu n umciweṛ gar tmura yettekkan deg OPEP d tid ur yettekkan ara deg-s akken ad d-yili lmizan deg ssuq n upitṛul s ussenqes n ufares, ɣef wakken ay d-yenna yiwen n ulɣu ucrik ay d-yeffɣen mi tfuk terzi n uxeddim ay d-iga ɣer Lezzayer umaru amiksiki n wassaɣen n uzɣar, Jose Antonio Meade Kuribrena.
| + | |
− |
| + | |
− | « Deg wayen yerzan tagnit n ssuq agraɣlan n upitṛul, sin-a n yineɣlafen (Ramtane Lamamra d Meade Kuribrena) nnan-d dakken azwur-nni azzayri i lmend n beddu n umciweṛ gar tmura yettekkan deg OPEP d tid ur yettekkan deg-s d ayen yesɛan azal », ɣef wakken ay d-tenna teɣbalut-a.
| + | |
− |
| + | |
− | Iswi n uzwur-a netta « d axeddim s lmizan deg ssuq akken ad yenqes ufares n upitṛul yerna ad rekdent ssumat akken ara yeffeɣ waya ɣef wid ay d-ixeddmen apitṛul d wid ay t-yettaɣen », ɣef wakken ay d-yettwabder deg ulɣu-nni ucrik.
| + | |
− |
| + | |
− | Mass Jose Antonio Meade Kuribrena iga-d tirzi n uxeddim ɣef Lezzayer s uneɛruḍ n umtil-nnes azzayri, Ramtane Lamamra.
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Laṛebɛa, 22 Yebrir 2015 1640
| + | |
− |
| + | |
− | Taqbuct n Lezzayer (taneggarut): fran-d anda ara nzen yitikiyen i yimfeṛṛjen n MO Bgayet
| + | |
− |
| + | |
− | LEZZAYER TAMANEƔT – Tamehla n yilemẓiyen d waddal n twilayt n Bgayet, s umɛawen d yimḍebbren n MO Bgayet, ssefran-d, deg yiwet n temlilit ay gan ass n laṛebɛa, anwi ay d imukan anda ara nzen yitikiyen n tneggarut n Teqbuct n Ldzayer aydeg ara turar MOB d RC Laṛebɛa (RCA) ass n 2 Mayyu deg usarir n Mustapha Tchaker deg Leblida (ɣef ṛṛebɛa n tmeddit), ɣef wakken ay d-tenna MOB i Tnegga n Yisalan n Lezzayer (NSL).
| + | |
− |
| + | |
− | Taɣlamt n MOB d tin n RCA ad sɛunt deg snat azref i 11.000 n yitikiyen, akken ay tt-id-fran deg temlilit tateknit ay d-yellan deg tezwara n dduṛt deg uxxam n tfidiṛalit tadzayrit n tkurt n uḍar (FAF) s leɛnaya n uselway-nnes Mohamed Raouraoua, yerna d tin aydeg ḥedṛen yiselwayen n snat-a n teɣlamin ay yewwḍen ɣer tneggrut.
| + | |
− |
| + | |
− | Assenzi n yitikiyen i yimfeṛṛjen n MOB ad d-yili am wakka: 6000 n yitikiyen (deg Bgayet) ad nzen deg yigiciyen n usarir n tdukli n Lmeɣreb.
| + | |
− |
| + | |
− | - 1500 n yitikiyen (deg Yiɣzer n Ṣṣumam) ad nzen deg yigiciyen n usarir n Uqbu.
| + | |
− | - 1500 n yitikiyen (tama n Ssaḥel) ad nzen deg yigiciyen n usarir n Uweqqas.
| + | |
− |
| + | |
− | - 1100 n yitikiyen ad ttwaferqen i yimsuddsen n ussikel-nni d tiddukliwin yemgerraden.
| + | |
− |
| + | |
− | - 900 n yitikiyen ad ttwajemɛen i « wid yerɣan ». Tiɣlamin n MOB d RCA ay yetturaren deg telɣuɣa n Temɣunt 1, ad urarent i tikkelt tamezwarut deg umezruy taneggarut n Teqbuct n Lezzayer.
| + | |
− |
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Lexmis, 23 Yebrir 2015 0935
| + | |
− |
| + | |
− | Cili: yebda yiwen n uburkan irekkem deffir ma yeḍḍes 43 n yiseggasen
| + | |
− | | + | |
− | SANTIAGO- Anabaḍ acili yessuffeɣ-d aɛeyyen azewwaɣ mi yebda uburkan n Calbuco la irekkem sdeffir ma yeḍḍes 43 n yiseggasen, yerna yumeṛ unabaḍ akken ad srewlen imezdaɣen ay izedɣen ddaw n 30 n yikilumitren deg tama ay d-yezzin fell-as.
| + | |
− |
| + | |
− | « Imir-a, tama n usserwel n yimezdaɣen d tin ay d-yezzin s 20 n yikilumitren ɣef uburkan n Calbuco. Tamsulta tefka yagi lewṣayat yerna tebda asserwel n yimezdaɣen », ɣef wakken ay d-yessefhem uneɣlaf n tɣawsiwin n daxel, Rodrigo Peailillo, deg yiwen n yizen ay d-yessuffeɣ deg Santiago, war ma yebder-d acḥal n yimezdaɣen ay yesefken ad ttwasrewlen.
| + | |
− |
| + | |
− | Aserwel yebda-d deg tama n Ensenada anda ay zedɣen 1500 n medden, ɣef wakken ay d-yenna Roberto Peailillo.
| + | |
− |
| + | |
− | Arkam n uburkan-a yebda-d ɣer setta n tmeddit (ttesɛa n yiḍ s wakud n Greenwich), yerna yebda-d war ma yebna fell-as yiwen. Ulac akk kra n tɣawsa ay d-yeḍran d uburkan-a ussan-a yezrin.
| + | |
− |
| + | |
− | Deg tgara n tmeddit, yebda yetteffeɣ-d wawwu d amellal, yettali s igenni nnig uburkan-nni ay d-yezgan ɣef yiri n lebḥeṛ. Aburkan-a ɛlay 2003 n yimitren yerna yeḍḍes 43 n yiseggasen. Ula ma la irekkem, werɛad ur yebdi yettenɣal-d seg-s kra.
| + | |
− |
| + | |
− | Aburkan-a atan sdat temdint n Puerto Montt ay d-yezgan s 1300 n yikilumitren deg unẓul n Santiago.
| + | |
− |
| + | |
− | D ta ay d tikkelt tis snat aydeg ara yerkem uburkan deg Cili deg kra kan n ledwaṛ, sdeffir urkam ay d-yellan deg Meɣres deg uburkan n Villarrica ay d-yezgan ula d netta deg unẓul n tmurt.
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Laṛebɛa, 22 Yebrir 2015 1547
| + | |
− |
| + | |
− | Tabatent: asserwel n yimezdaɣen n 4 n yixxamen ay d-yezgan sdat uxxam-nni ay idermen
| + | |
− |
| + | |
− | TABATENT – Yenna-d uselway n ugraw aɣerfan n tɣiwant, Abdelkrim Maroc i Tnegga n Yisalan n Ldzayer (NSL) dakken srewlen imezdaɣen n 4 n yixxamen ay d-yezgan sdat uxxam-nni n sin n wannagen ay idermen ass n ttlata tameddit deg Tbatent yerna temmut deg-s yiwet n tmeṭṭut.
| + | |
− |
| + | |
− | Aḥezzib-a yettwaddem seg leɛḍil kan, yerna iswi-nnes netta d « aḍman n laman i yimezdaɣen-a imi ay wten deg yixxamen-nsen yiɣisan, yerna ad ṛjun arma fuken yixeddimen n ufettec n ssrabes n ussefqed atekni (CTC) ».
| + | |
− |
| + | |
− | Ad sfeqden daɣ ma yella d taɣuzi-nni ay d-yebda ljaṛ n uxxam-nni idermen d nettat ay d « ssebba n usehwu-a », yerna ma yella ljaṛ-nni iquder ccuruḍ n ttesriḥ n ussedrem d lebni ay as-d-yettunefken, ɣef wakken ay d-yenna uselway n ugraw n tɣiwant.
| + | |
− |
| + | |
− | Aselway n ugraw yenna-d daɣ dakken la d-yettili uḥtac akken ad d-afen s udeqqeq ssebbat n udram-a, am wakken ay d-yenna Mass Maroc dakken ljaṛ-nni yebda ixeddimen s « lekwaɣeḍ iqudren lqanun », d acu kan, « ad as-d-ɣren ɣer tɣiwant akken ad ssiwlen yid-s ɣef yixeṣṣaren ay d-yellan d wamek ara asen-yeɣrem i yimezdaɣen ay terza temsalt ».
| + | |
− |
| + | |
− | Imezdaɣen n uɣaram n 5 Yulyu anda ay d-yezga uxxam-nni ay idermen gezmen abrid akken ad d-sseknen urfan-nsen, sakkin reẓmen-t akken kan ay ssawlen d uselway n tɣiwant ay asen-iḍemnen dakken « ad ttwaddmen akk yiḥezziben yettqadaren lqanun deg wayen yerzan tagnit am ta ».
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Laṛebɛa, 22 Yebrir 2015 1818
| + | |
− |
| + | |
− | Tawilayt n Ldzayer: Beddu n yixeddimen n uṣeggem n usseqɛed n Wad Ucayeḥ
| + | |
− |
| + | |
− | LDZAYER TAMANEƔT – Ixeddimen n usseqɛed n yiɣzer Ucayeḥ d yiɣzer n Boureah (Rrwiba) yebda-ten ass n laṛebɛa deg Ldzayer uwali Abdelkader Zoukh ay d-yerzan akken ad yessefqed isenfaren ay ssefran ad ten-gen deg uḥric n waman.
| + | |
− |
| + | |
− | Asenfar amezwaru d win n ussersi n tqulab deg yiɣzer n Ucayeḥ (Wad Ucayeḥ) ay d-ibedden seg Birxadem yerna yettenɣal deg wasif n Lḥeṛṛac. Asenfar-a ad d-yesqam 7,843 n yimelyaṛen n yidinaṛen yerna ad yeḍḍef 28 n wayyuren akken ad ifak, ɣef leḥsab n tewriqt-nnes tateknit.
| + | |
− |
| + | |
− | Iswi n usenfar-a netta d aḥezzeb akken ur d-ttilin ara yiḥemmalen deg tɣiwanin ayɣef yekka yiɣzer-a, am Bacjeṛṛaḥ, Maqareyya d Ḥusin Day, imi iɣzer-a yewweḍ ɣer uktum n 200 m3 n waman i tasint mi d-iwet yiwen n uḥemmal d ameqran, ɣef wakken ay d-yenna unemhal n teɣbula n waman n twilayt i Tnegga n Yisalan n Ldzayer (NSL), Mass Smail Amirouche.
| + | |
− |
| + | |
− | I ussenqes n ljehd n unɣal n yiɣzer n Ucayeḥ, yerna ad ttwaɣermen akk waman n uḥemmal-nnes ay d-iḍerrun tikkel yal 100 n yiseggasen, fran-tt-id ad t-ssekwen deg Ɛin Nneɛja, deg tɣiwant n Tqubbet.
| + | |
− |
| + | |
− | Aḥric amezwaru n usenfar-a d lebni n yiwen n usegraw n waman n 2,5 n yikilumitren deg teɣzef, d win ara yessawaḍen aman n yiɣzer Ucayeḥ n uɣaram n AADL n Ɛin Nneɛja ɣer wasif n Lḥeṛṛac, akken ad neɣlen deg umkan umi qqaren Trois Caves s uktum n 100 m3/s.
| + | |
− |
| + | |
− | Ixeddimen-a ad d-telhu yid-sen yiwet n tkebbanit tucrikt d tadzayrit-tabiljikit, Cosider-Denys, yerna ad d-yesqam 4,152 n yimelyaṛen n yidinaṛen, ɣef wakken ay d-tenna tewriqt-nnes tateknit. Aḥric wis sin n usenfar-a d win n tɣuzi n ugennari n 5,5 n yikilumitren deg ulqaɛ n yiɣzer ay d-yezgan gar Ɛin Nneɛja d wanda ay yettenɣal wasif n Lḥeṛṛac, d win wuɣur ara d-ttawḍen 100m3 n waman i tasint, ɣef leḥsab n teɣbalut-a.
| + | |
− |
| + | |
− | D takebbanit n Amenhyd ara d-yelhun s yixeddmen-a ay tṛeggem ad d-tfak deg 28 n wayyuren asenfar-a ara d-yesqamen 3,691 n yimelyaṛen n yidinaṛen.
| + | |
− | Seg yidis niḍen, awali yebda-d daɣ ixeddimen n lebni n teɣsert n ussali n waman d yiwen n usegraw n waman yumsen deg yiɣzer n Boureah ay d-yuɣen aẓar deg Rrwiba yerna yettenɣal deg yiɣzer n Lḥamiz deg umkan umi ttinn Benẓerga.
| + | |
− |
| + | |
− | Asenfar n teɣsert n ussali n waman yettunefk i tkebbanit taɣelnawt n Hydrotechnique, yerna yebda-d sdat ucanṭi aydeg la bennun imir-a 1540 tnezduɣin tinmettiyin deg Lḥamiz. Ixeddimen-a ad faken ɣef 12 n wayyuren.
| + | |
− |
| + | |
− | Taɣsert n udegger n waman d usegraw n waman yumsen (4 n yikilumitren) d taɣiwant n Rrwiba ara iṣerrfen fell-asen, yerna asenfar-a d win ara d-yeḍḍfen aman n yiɣzer n Boureah d Lḥamiz yerna ad ten-yazen ɣer Dergana anda ara ddun, sakkin, ɣer teɣsert n ussizdeg n waman deg Rrɣaya, ɣef wakken ay d-yessefhem Mass Amirouche.
| + | |
− |
| + | |
− | Ussan-a, mi akka ay la d-yettqerrib unebdu, Mass Zoukh yessefqed daɣ asenfar n lebni n urṣif n umerreḥ n Lido ay d-yusan gar tɣiwanin n Buṛj Lkifan d Muḥemmadeyya, d tin aydeg axeddim yewweḍ ɣer 70%.
| + | |
− |
| + | |
− | Awali yerẓem daɣ ixeddimen n ussejhed d usseqɛed n ucṛuf n Ɛin Ṭaya, yerna ccɣel iḥaren deg wanect-a netta d assejhed n wazal n 600 n yimitren deg umkan ay d-yezgan nnig teftist n Surcouf akken ur irennu ara ad iseyyex wakal din.
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Lexmis, 23 Yebrir 2015 1001
| + | |
− |
| + | |
− | Ebola: 26.079 n yimdanen ay t-yuḍnen, 10.823 ay yemmuten (Tuddsa Tamaḍlant n Tdawsa)
| + | |
− |
| + | |
− | GENEVE – S ujemmal, 26.079 n yimdanen ay yuḍnen aḍḍan n Ebola seg wasmi ay d-twet lmuja n tgara-a, yerna 10.823 seg-sen ay yemmuten, ɣef wakken ay d-tenna Tuddsa Tamaḍlant n Tdawsa ass n laṛebɛa.
| + | |
− |
| + | |
− | Tuddsa Tamaḍlant n Tdawsa tenna-d dakken qrib akk wid yemmuten zedɣen deg Ginya, Libirya d Sierra Leone ay yellan d kraḍt (tlata) n tmura ay iḥuza waḍḍan-a s teqseḥ deg Tefriqt tutrimt, am wakken ay d-tger tiɣri Tuddsa-a akken ad d-yili lmejhud i lmend n uḥbas ummid n uzraɛ n waḍḍan-a.
| + | |
− |
| + | |
− | Deg dduṛt n uqbel 19 Yebrir, 33 n yimdanen ay d-ibanen uḍnen aḍḍan-a, gar-asen 21 deg Ginya d 12 deg Sierra Leone.
| + | |
− |
| + | |
− | Dduṛt uqbel waya, 37 n yimdanen ay d-ibanen uḍnen, ma d dduṛt uqbel ta, banen-d 30 niḍen.
| + | |
− |
| + | |
− | « Naqal yella ineqqes umḍan n liḥalat timaynutin, d acu kan, yeḥbes unqas-a deg kraḍt n ledwaṛ tineggura », ay d-tura Tuddsa-a deg tecrawt-nnes taneggarut.
| + | |
− |
| + | |
− | « I wakken ad d-nesseɛjel aḥbas n waḍḍan-a yerna ad t-nessenger, yessefk timura n umaḍal ad d-ttekkint s wugar n ljehd, yerna ad yettwasselhu ttawil n teɣwalt d ukcaf n waḍḍan-a ɣef zik lḥal », ɣef wakken ay d-tenna Tuddsa.
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Laṛebɛa, 22 Yebrir 2015 1624
| + | |
− |
| + | |
− | Astenyi deg Lezzayer n leɛqed n umɛawen gar NSL d tnegga tamiksikit NOTIMEX
| + | |
− |
| + | |
− | LEZZAYER TAMANEƔT – Tanegga n Yisalan n Lezzayer (NSL) testenya amtawa n umɛawen d tnegga n tɣemsa tamiksikit NOTIMEX, akken ad sǧehdent amɛawen gar-asent deg unnar n yisalan. Amtawa-a yettwastenya ass n laṛebɛa deg Lezzayer Tamaneɣt deg yijifeṛ n terzi ay d-iga uneɣlaf amiksiki n tɣawsiwin n uzɣar, Jose Antonio Meade Kuribrena.
| + | |
− |
| + | |
− | Amtawa-a yestenya-t unemhal amatu n NSL, Abdelhamid Kacha d unmahal n Miksik deg Lezzayer, Juan Jose Gonzalez Mijares, yerna d win deg ssefran ad fken azref i yidaggen n snat-a n tmura ad ɣelltent ayen yellan deg yideggen (isalan, imagraden n tesleḍt, tugniwin, tividyutin, aṣeggem d ucebbeḥ) n yal yiwet i lmend n ussiweḍ n yisalan.
| + | |
− |
| + | |
− | Sin-a n yidisan qeblen daɣ, deg uqaleb n umtawa-a, ad mmuqqlen ma wamek ad mbaddalen assaɣen neɣ tiḥucay deg yideggen-nsen.
| + | |
− |
| + | |
− | Seg yidis niḍen, amtawa-a yessefra ad mɛawanen sin-a n yidisan deg ujmaɛ n yisalan s usseqdec n yideggen-nsen, am wakken ara mɛawanen deg yisenfaren ucriken deg uqaleb n yixeddimen-nsen ɣef leḥsab n ttawilat ay sɛan.
| + | |