Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
Ula ma iɛedda wakud, Fṛansa mazal yessefk ad tettwaḥaseb ɣef tnegzarin n 8 Mayu 1945  (timlilit)
+
Assejhed n umɛawen deg unrar n teknussniwin n usselɣu d teɣwalt gar Ldzayer d Briṭanya Tameqrant
 
+
  
 
   
 
   
GALMA– Wid ay yettekkan deg temlilit tagraɣlant n « Tnegzarin tihersanin: tin n 8 Mayu 1945 », nnan-d ass n lexmis deg Galma dakken ula ma iɛedda wakud, « anabaḍ afṛensis mazal yessefk ad yettwaḥaseb ɣef wayen ay iga ».
+
LDZAYER, 7 Mayu 2015 -  Assejhed n umɛawen deg unrar n teknussniwin n usselɣu d teɣwalt gar Ldzayer d Briṭanya Tameqrant yella-d d yiwet seg temsal timeqranin ayɣef msawalen ass n lexmis deg Ldzayer Tamaneɣt Zohra Derdouri (taneɣlaft n tesreqqest, tiknussniwin n usselɣu d teɣwalt) d Lord Richard Risby, amazun uzzig n Uneɣlaf amenzu abriṭani i usmal n ticcurka tadamsant d Ldzayer.
 
   
 
   
Aɛeddi n wakud ur as-yettekkes ara i Fṛansa tamasit-nnes tagraɣlant sdat lqanun deg wayen yerzan « tijrimin tiweḥciyen ay tga ussehres deg wass n 8 Mayu 1945 deg Galma, Sḍif d Xerraṭa », ɣef wakken ay d-nnan.
+
Taneɣlaft tenna-d deg temlilit aydeg temmuger Mass Risby dakken yella lebɣi aserti gar snat-a n tmura akken ad sfeɛlen tinqiḍin ayɣef msefhament « deg uswir aɛlayan » deg uqaleb n umɛawen ucrik deg unrar n teknussniwin n usselɣu d teɣwalt, ɣef wakken ay d-yenna ulɣu n uɣlif.
 
   
 
   
Deg usarag-nnes ay d-yellan deg uḥric amezwaru n temlilit-a deg tesdawit n Galma s uḥdaṛ n yiduba idiganen, Mass Aymane Salama, aselmad n lqanun agraɣlan deg tesdawit n Lqahira, yenna-d dakken tamasit n Fṛansa deg tejrimin n yiɣallen ifṛensisen mgal Yidzayriyen ur yesɛin leslaḥ mazal-itt tella « ula ma ɛeddan 70 n yiseggasen ».
+
« Tiknussniwin n usselɣu d teɣwalt d anrar asuddsan yesɛan azal d ameqran, yerna d aya ara yejjen Ldzayer d Briṭanya Tameqrant ad ɣelltent anrar-a ameqran n umɛawen », ɣef wakken ay d-tenna tneɣlaf, am wakken ay d-twejjed dakken « yella lebɣi aserti ɣer snat-a n tmura akken ad sfeɛlent tinɣiḍin ayɣef ay msefhament deg uswir aɛlayan ».
+
 
« Deg tegnit am ta », ur yettɛeddi ara wakud ɣef ussuter n uḥaseb, ɣef wakken ay d-yenna, am wakken ay d-yerna dakken Fṛansa, ula ma la tɛerreḍ ad tessebɛed ɣef yiman-nnes ttehmat n tejrimt mgal talsa d ussenger n medden, la tetteg aya war ma testeɛṛef s lqanun.
+
Dɣa tfuṛes tneɣlaft tagnit-a daɣ akken ad terr tajmilt i « tiddit ɣer sdat » ay tga Briṭanya Tameqrant deg unrar n teknussniwin n usselɣu d teɣwalt.
+
« Ula ma wid ay yettekkan srid deg tmenɣiwin-a mmuten yerna ttwameḍlen, anabaḍ afṛensis mazal-it yerna yessefk ad yeɣrem i wid yenḍerren, am wakken ay yessefk ad yesteɛṛef yerna ad yessuter ssmaḥ s ubrid unṣib, yerna ad ixelleṣ idrimen », ɣef wakken ay d-yenna usdawan-a. 
+
+
Seg yidis-nnes Gilles Manceron ay ixeddmen d anmezruy, d aneɣmas yerna d ameɣnas n Temɣunt tafṛensist n yizerfan n umdan, yessawel-d ɣef « wunjugen yellan deg unrar, deg tsertit d lqanun » ay d-mazal reglen abrid i Fṛansa akken ad testeɛṛef s tejrimin-nnes n wass n 8 Mayu 1945 deg Ldzayer.
+
+
D axeddim ameqran ay yessefken ad d-yili akken « ad ssiwḍen kra n yiɣallen isertiyen n Fṛansa - ay yettekkan ama seg lqerb neɣ seg lbeɛd deg tejrimin-a akken ad d-inin tidet », ɣef wakken ay d-yenna Mass Manceron ay yesteɛṛfen dakken llan deg Fṛansa « aṭas n yicenga n tidet ».
+
+
Ɣef leḥsab n unmezruy-a, ula ma ɛeddan « 70 n yiseggasen ɣef tedyanin-a, mazal imḥaddiyen n yizerfan n umdan la ttkemmilen axeddim deg Fṛansa akken ad ḥeṛsen anabaḍ ad d-yini tidet yerna ad yesteɛṛef s tejrimin-nnes ». Axeddim-a, ɣef wakken ay d-yenna « ad ikemmel akken ad ttwassnent tedyanin-a, ladɣa s unadi deg teṛcibin », ɣef wakken ay d-ixebber.
+
 
   
 
   
Deg tfagla n urẓam n temlilit-a, amaru amatu n uneɣlaf n ulmud imineg d unadi ussnan, Mohamed Salah-Eddine Seddiki, yenna-d dakken tinegzarin n 8 Mayu 1945 d « aḥric yettwaneqcen yerna ur yettwasfaḍ seg ccfawat d wul n uɣlan, imi ass-nni d rrebrab ameqrana y d-yeɣlin ɣef uɣref adzayri ».
+
Massa Derdouri tenna-d daɣ dakken Ldzayer ad teḥwij tamussni tabriṭanit deg usnerni n teknussniwin ara d-yeslalen isenfaren ucriken, ladɣa deg unrar n tkebbaniyin timeẓyanin n teknussniwin, ladɣa imi Ldzayer la tessefray ad tesɛu « ifragen n teknussna yerna tesɛa tizemmar ara ixedmen deg unrar-a », ɣef wakken ay d-tenna teɣbalut-a.
 
   
 
   
Imḍebber n tesdawit n Galma, Mohamed Nememcha, yeqqen taẓrigt-a tis 13 n temlilit-a ɣer tedyant n « Qsenṭina, tamaneɣt n yidles aɛṛab 2015 », yerna yenna-d dakken timlilit-a ad tkemmel deg Sḍif ass n Ssebt, sakkin ad tkemmel deg Bgayet ass n lḥedd, deffir ma tella-d ass n laṛebɛa deg Qsenṭina.
+
Tneɣlaft n uḥric-a tessawel-d daɣ ɣef « uḥkam aliktṛunan » n tmurt, yerna tenna-d dakken yessefk ad d-ilin leqwanin imaynuten ara iḍemnen taɣellist (laman) deg Internet, d wid ayyes ara tettwaḥaṛeb tejrimt n Internet, ladɣa imi tajrimt-a yewɛeṛ ad tt-ɛassen ɣef ljal n unɣal ameqran n telɣa deg Internet. Dɣa, deg temsalt-a, twekked-d tneɣlaft dakken yessefk ad d-afen ibriden imaynuten i uḥaṛeb n ṣṣenf-a n tejrimt.
 
   
 
   
Deg umyager-a, ssefran ad d-ilin 22 n yisaragen ara d-gen yimnadiyen d yimuzzag seg Ldzayer, Fṛansa, Ṭṭerk, Iwanaken Yeddukklen, Briṭanya Tameqrant, Maṣer, Tunes, Falesṭin, Sinigal d Kamrun.
+
Seg yidis-nnes, Lord Risby yenna-d dakken yefṛeḥ s uswir n wassaɣen « ay d-yufraren » gar Ldzayer d Briṭanya Tameqrant deg wakk iswiren, yerna yenna-d dakken yessefk ad d-yili umɛawen i lmend n « usmal n wassaɣen idamsanen gar snat-a n tmura, ladɣa deg unrar n teknussniwin n usselɣu d teɣwalt ».

Tasiwelt n wass 13:46, 8 Mayu 2015

ⴰⵙⵙⴻⵊⵀⴻⴷ ⵏ ⵓⵎⵄⴰⵡⴻⵏ ⴷⴻⴳ ⵓⵏⵔⴰⵔ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⵍⵖⵓ ⴷ ⵜⴻⵖⵡⴰⵍⵜ ⴳⴰⵔ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⴷ ⴱⵔⵉⵟⴰⵏⵢⴰ ⵜⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏⵜ


ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ, 7 ⵎⴰⵢⵓ 2015 - ⴰⵙⵙⴻⵊⵀⴻⴷ ⵏ ⵓⵎⵄⴰⵡⴻⵏ ⴷⴻⴳ ⵓⵏⵔⴰⵔ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⵍⵖⵓ ⴷ ⵜⴻⵖⵡⴰⵍⵜ ⴳⴰⵔ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⴷ ⴱⵔⵉⵟⴰⵏⵢⴰ ⵜⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏⵜ ⵢⴻⵍⵍⴰ-ⴷ ⴷ ⵢⵉⵡⴻⵜ ⵙⴻⴳ ⵜⴻⵎⵙⴰⵍ ⵜⵉⵎⴻⵇⵔⴰⵏⵉⵏ ⴰⵢⵖⴻⴼ ⵎⵙⴰⵡⴰⵍⴻⵏ ⴰⵙⵙ ⵏ ⵍⴻⵅⵎⵉⵙ ⴷⴻⴳ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ ⵣⵧⵀⵔⴰ ⴷⴻⵔⴷⵧⵓⵔⵉ (ⵜⴰⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⵏ ⵜⴻⵙⵔⴻⵇⵇⴻⵙⵜ, ⵜⵉⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⵍⵖⵓ ⴷ ⵜⴻⵖⵡⴰⵍⵜ) ⴷ ⵍⵧⵔⴷ ⵔⵉⵛⵀⴰⵔⴷ ⵔⵉⵙⴱⵢ, ⴰⵎⴰⵣⵓⵏ ⵓⵣⵣⵉⴳ ⵏ ⵓⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⴰⵎⴻⵏⵣⵓ ⴰⴱⵔⵉⵟⴰⵏⵉ ⵉ ⵓⵙⵎⴰⵍ ⵏ ⵜⵉⵛⵛⵓⵔⴽⴰ ⵜⴰⴷⴰⵎⵙⴰⵏⵜ ⴷ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ.

ⵜⴰⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⵜⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⵍⵉⵍⵉⵜ ⴰⵢⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⵎⵓⴳⴻⵔ ⵎⴰⵙⵙ ⵔⵉⵙⴱⵢ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵢⴻⵍⵍⴰ ⵍⴻⴱⵖⵉ ⴰⵙⴻⵔⵜⵉ ⴳⴰⵔ ⵙⵏⴰⵜ-ⴰ ⵏ ⵜⵎⵓⵔⴰ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⵙⴼⴻⵄⵍⴻⵏ ⵜⵉⵏⵇⵉⴹⵉⵏ ⴰⵢⵖⴻⴼ ⵎⵙⴻⴼⵀⴰⵎⴻⵏⵜ « ⴷⴻⴳ ⵓⵙⵡⵉⵔ ⴰⵄⵍⴰⵢⴰⵏ » ⴷⴻⴳ ⵓⵇⴰⵍⴻⴱ ⵏ ⵓⵎⵄⴰⵡⴻⵏ ⵓⵛⵔⵉⴽ ⴷⴻⴳ ⵓⵏⵔⴰⵔ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⵍⵖⵓ ⴷ ⵜⴻⵖⵡⴰⵍⵜ, ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵏⵏⴰ ⵓⵍⵖⵓ ⵏ ⵓⵖⵍⵉⴼ.

« ⵜⵉⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⵍⵖⵓ ⴷ ⵜⴻⵖⵡⴰⵍⵜ ⴷ ⴰⵏⵔⴰⵔ ⴰⵙⵓⴷⴷⵙⴰⵏ ⵢⴻⵙⵄⴰⵏ ⴰⵣⴰⵍ ⴷ ⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏ, ⵢⴻⵔⵏⴰ ⴷ ⴰⵢⴰ ⴰⵔⴰ ⵢⴻⵊⵊⴻⵏ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⴷ ⴱⵔⵉⵟⴰⵏⵢⴰ ⵜⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏⵜ ⴰⴷ ⵖⴻⵍⵍⵜⴻⵏⵜ ⴰⵏⵔⴰⵔ-ⴰ ⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏ ⵏ ⵓⵎⵄⴰⵡⴻⵏ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵜⴻⵏⵏⴰ ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼ, ⴰⵎ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵜⵡⴻⵊⵊⴻⴷ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ « ⵢⴻⵍⵍⴰ ⵍⴻⴱⵖⵉ ⴰⵙⴻⵔⵜⵉ ⵖⴻⵔ ⵙⵏⴰⵜ-ⴰ ⵏ ⵜⵎⵓⵔⴰ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⵙⴼⴻⵄⵍⴻⵏⵜ ⵜⵉⵏⵖⵉⴹⵉⵏ ⴰⵢⵖⴻⴼ ⴰⵢ ⵎⵙⴻⴼⵀⴰⵎⴻⵏⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵙⵡⵉⵔ ⴰⵄⵍⴰⵢⴰⵏ ».

ⴷⵖⴰ ⵜⴼⵓⵕⴻⵙ ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⵜⴰⴳⵏⵉⵜ-ⴰ ⴷⴰⵖ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⵜⴻⵔⵔ ⵜⴰⵊⵎⵉⵍⵜ ⵉ « ⵜⵉⴷⴷⵉⵜ ⵖⴻⵔ ⵙⴷⴰⵜ » ⴰⵢ ⵜⴳⴰ ⴱⵔⵉⵟⴰⵏⵢⴰ ⵜⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵏⵔⴰⵔ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⵍⵖⵓ ⴷ ⵜⴻⵖⵡⴰⵍⵜ.

ⵎⴰⵙⵙⴰ ⴷⴻⵔⴷⵧⵓⵔⵉ ⵜⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴰⵖ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⴰⴷ ⵜⴻⵃⵡⵉⵊ ⵜⴰⵎⵓⵙⵙⵏⵉ ⵜⴰⴱⵔⵉⵟⴰⵏⵉⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵙⵏⴻⵔⵏⵉ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⴰⵔⴰ ⴷ-ⵢⴻⵙⵍⴰⵍⴻⵏ ⵉⵙⴻⵏⴼⴰⵔⴻⵏ ⵓⵛⵔⵉⴽⴻⵏ, ⵍⴰⴷⵖⴰ ⴷⴻⴳ ⵓⵏⵔⴰⵔ ⵏ ⵜⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⵜⵉⵎⴻⵥⵢⴰⵏⵉⵏ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ, ⵍⴰⴷⵖⴰ ⵉⵎⵉ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⵍⴰ ⵜⴻⵙⵙⴻⴼⵔⴰⵢ ⴰⴷ ⵜⴻⵙⵄⵓ « ⵉⴼⵔⴰⴳⴻⵏ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⴰ ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵜⴻⵙⵄⴰ ⵜⵉⵣⴻⵎⵎⴰⵔ ⴰⵔⴰ ⵉⵅⴻⴷⵎⴻⵏ ⴷⴻⴳ ⵓⵏⵔⴰⵔ-ⴰ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵜⴻⵏⵏⴰ ⵜⴻⵖⴱⴰⵍⵓⵜ-ⴰ.

ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⵏ ⵓⵃⵔⵉⵛ-ⴰ ⵜⴻⵙⵙⴰⵡⴻⵍ-ⴷ ⴷⴰⵖ ⵖⴻⴼ « ⵓⵃⴽⴰⵎ ⴰⵍⵉⴽⵜⵕⵓⵏⴰⵏ » ⵏ ⵜⵎⵓⵔⵜ, ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵜⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⴷ-ⵉⵍⵉⵏ ⵍⴻⵇⵡⴰⵏⵉⵏ ⵉⵎⴰⵢⵏⵓⵜⴻⵏ ⴰⵔⴰ ⵉⴹⴻⵎⵏⴻⵏ ⵜⴰⵖⴻⵍⵍⵉⵙⵜ (ⵍⴰⵎⴰⵏ) ⴷⴻⴳ ⵉⵏⵜⴻⵔⵏⴻⵜ, ⴷ ⵡⵉⴷ ⴰⵢⵢⴻⵙ ⴰⵔⴰ ⵜⴻⵜⵜⵡⴰⵃⴰⵕⴻⴱ ⵜⴻⵊⵔⵉⵎⵜ ⵏ ⵉⵏⵜⴻⵔⵏⴻⵜ, ⵍⴰⴷⵖⴰ ⵉⵎⵉ ⵜⴰⵊⵔⵉⵎⵜ-ⴰ ⵢⴻⵡⵄⴻⵕ ⴰⴷ ⵜⵜ-ⵄⴰⵙⵙⴻⵏ ⵖⴻⴼ ⵍⵊⴰⵍ ⵏ ⵓⵏⵖⴰⵍ ⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏ ⵏ ⵜⴻⵍⵖⴰ ⴷⴻⴳ ⵉⵏⵜⴻⵔⵏⴻⵜ. ⴷⵖⴰ, ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⵙⴰⵍⵜ-ⴰ, ⵜⵡⴻⴽⴽⴻⴷ-ⴷ ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⴷ-ⴰⴼⴻⵏ ⵉⴱⵔⵉⴷⴻⵏ ⵉⵎⴰⵢⵏⵓⵜⴻⵏ ⵉ ⵓⵃⴰⵕⴻⴱ ⵏ ⵚⵚⴻⵏⴼ-ⴰ ⵏ ⵜⴻⵊⵔⵉⵎⵜ.

ⵙⴻⴳ ⵢⵉⴷⵉⵙ-ⵏⵏⴻⵙ, ⵍⵧⵔⴷ ⵔⵉⵙⴱⵢ ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵢⴻⴼⵕⴻⵃ ⵙ ⵓⵙⵡⵉⵔ ⵏ ⵡⴰⵙⵙⴰⵖⴻⵏ « ⴰⵢ ⴷ-ⵢⵓⴼⵔⴰⵔⴻⵏ » ⴳⴰⵔ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⴷ ⴱⵔⵉⵟⴰⵏⵢⴰ ⵜⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏⵜ ⴷⴻⴳ ⵡⴰⴽⴽ ⵉⵙⵡⵉⵔⴻⵏ, ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⴷ-ⵢⵉⵍⵉ ⵓⵎⵄⴰⵡⴻⵏ ⵉ ⵍⵎⴻⵏⴷ ⵏ « ⵓⵙⵎⴰⵍ ⵏ ⵡⴰⵙⵙⴰⵖⴻⵏ ⵉⴷⴰⵎⵙⴰⵏⴻⵏ ⴳⴰⵔ ⵙⵏⴰⵜ-ⴰ ⵏ ⵜⵎⵓⵔⴰ, ⵍⴰⴷⵖⴰ ⴷⴻⴳ ⵓⵏⵔⴰⵔ ⵏ ⵜⴻⴽⵏⵓⵙⵙⵏⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⵍⵖⵓ ⴷ ⵜⴻⵖⵡⴰⵍⵜ ».