Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
Anɣelaf n ṣṣhiḍ n Limarat iwekked anthelli n tmurt-nnes deg i useggder n wassaɣen n lemɛawneɣ id n Lezzayer deg i uḥric n uṣerɣu
+
Asalay n sinima Tadzirit yiga tefsert n usmekti tettxuṣṣa argaz n sinima Roger Hanin
  
LEZZAYER – Iwekked uneɣlaf n ṣṣhiḍ n Limarat, Suhil Ben Muḥmed Lmezruɛi, ass n lḥedd, ɣef unthelli n tmurt-nnes deg i useggder n wassaɣen n lemɛawneɣ deg i uḥric n uṣerɣu id n, Lezzayer. Aren i yiwekked uneɣlaf n Limarat i terbaɛt n tɣamsa sdeffer n timlilit-nnes id n uneɣlaf n ṣṣhiḍ Adziri, Ṣaleḥ Xabri, belli agraw n « Sibsa» Aspanyuli deg i Lezzayer, yetna d agel n lḥukumt n Limarat. Mani hil ad d t-kemmel listitmar-nnes deg i uḥric n lpitrul d lgaz deg i, Lezzayer.
+
LEZZAYER – Ideccen, assennaṭi ssebt, deg i usalay n sinima, Tadzirit, tefsert n usmekti tettxuṣṣa argaz n sinima anaẓur imsergi, Afṛansawi yemmuten. Yellan ilull deg i, Lezzayer, Roger Hanin. Tafsert-aya yettudeccnen deg i ulmus adelsan, Afṛansawi s leḥḍur n unmahhal n, Fransa deg i, Lezzayer, Bernard Emié, d unemhal n usalay n sinima, Tadzirit mass, Lyes Sémiane d yellis n unaẓur yeddurin, Isabelle Ḥanin. U sdat n tefsert n usaru « Tafuket » n yemsergi n umerḥum tutlay Isabelle Ḥanin, belli amahil-a yessenɛat tameddurt n bab-as yeččurṛen d laẓ deg i timẓi-nnes, macan deg-s lehna » deg i, Lezzayer tamaneɣt.
  
Aneɣlaf n Limrat yutlay ɣef usirem-nnes ad d yili umwati d lemɛaneɣ jar n wegraw n sunatrak, Adziri d wegraw « Sibsa » n, Limarat deg i tlatin n yiseggasen ad d-yegguren. Ɣef uɣir-nnes mass, Xabri yutalay ɣef nezzeh n yisenfaren imuctarken deg i uḥric n uṣerɣu. Yellan ur ɛad deg i ubrid n tezrawt. Mani yessaram ad awwḍen ussan ad d-yegguren ɣer unalkam d ameḥlan.
+
Aren i tutlay Isabelle ɣef tuṭṭfa n bab-as deg yimenza n umetti yettxuṣṣan tabeddit deg udem n talɣiwin n wemgarrad. Yellan yettwahlek seg-s bab-as deg i temẓi-nnes deg i Lezzayer tamaneɣt d lak a yettxuṣṣan « l’antisémitisme ». Tamawt belli asaru « Tafuket » d aneggaru n, Roger Ḥanin, yellan yessergi-t aseggas n 1997. U deg yict n usentel h ad ttwafesren 5 n yisura yiḍ-a seg-sen « Train d’enfer » (1984) d "Grand pardon" (1982). U ɣef yidis n timlilt-a h ad yili ufsar n ttuṣayef n, Roger Ḥanin, deg wammas n usalay n sinima yessenɛatent ledwar-nnes.
 +
 
 +
Ad nesmekti belli, Roger Ḥanin, ilull deg i 20 ktuber 1925 deg i, Bab Zuwwaṛ, deg i Lezzayer Tamaneɣt. Mani yexdem azal n 40 n tecqufin d wazal n 80 n yisura d mennawt n yedlisen. U deg i useggas n 2000 yuc-as uselway n tugduda Ɛabdalaziz Butefilqa tanaga n usteɛrref s yimahilen-nnes. Way deg i tejmilt temmug-as deg i, Lezzayer tamaneɣt, tamurt adeg yilull.

Tasiwelt n wass 14:53, 25 Yebrir 2016

ⴰⵙⴰⵍⴰⵢ ⵏ ⵙⵉⵏⵉⵎⴰ ⵜⴰⴷⵣⵉⵔⵉⵜ ⵢⵉⴳⴰ ⵜⴻⴼⵙⴻⵔⵜ ⵏ ⵓⵙⵎⴻⴽⵜⵉ ⵜⴻⵜⵜⵅⵓⵚⵚⴰ ⴰⵔⴳⴰⵣ ⵏ ⵙⵉⵏⵉⵎⴰ ⵔⵧⴳⴻⵔ ⵀⴰⵏⵉⵏ

ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ – ⵉⴷⴻⵛⵛⴻⵏ, ⴰⵙⵙⴻⵏⵏⴰⵟⵉ ⵙⵙⴻⴱⵜ, ⴷⴻⴳ ⵉ ⵓⵙⴰⵍⴰⵢ ⵏ ⵙⵉⵏⵉⵎⴰ, ⵜⴰⴷⵣⵉⵔⵉⵜ, ⵜⴻⴼⵙⴻⵔⵜ ⵏ ⵓⵙⵎⴻⴽⵜⵉ ⵜⴻⵜⵜⵅⵓⵚⵚⴰ ⴰⵔⴳⴰⵣ ⵏ ⵙⵉⵏⵉⵎⴰ ⴰⵏⴰⵥⵓⵔ ⵉⵎⵙⴻⵔⴳⵉ, ⴰⴼⵕⴰⵏⵙⴰⵡⵉ ⵢⴻⵎⵎⵓⵜⴻⵏ. ⵢⴻⵍⵍⴰⵏ ⵉⵍⵓⵍⵍ ⴷⴻⴳ ⵉ, ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ, ⵔⵧⴳⴻⵔ ⵀⴰⵏⵉⵏ. ⵜⴰⴼⵙⴻⵔⵜ-ⴰⵢⴰ ⵢⴻⵜⵜⵓⴷⴻⵛⵛⵏⴻⵏ ⴷⴻⴳ ⵉ ⵓⵍⵎⵓⵙ ⴰⴷⴻⵍⵙⴰⵏ, ⴰⴼⵕⴰⵏⵙⴰⵡⵉ ⵙ ⵍⴻⵃⴹⵓⵔ ⵏ ⵓⵏⵎⴰⵀⵀⴰⵍ ⵏ, ⴼⵔⴰⵏⵙⴰ ⴷⴻⴳ ⵉ, ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ, ⴱⴻⵔⵏⴰⵔⴷ ⴻⵎⵉé, ⴷ ⵓⵏⴻⵎⵀⴰⵍ ⵏ ⵓⵙⴰⵍⴰⵢ ⵏ ⵙⵉⵏⵉⵎⴰ, ⵜⴰⴷⵣⵉⵔⵉⵜ ⵎⴰⵙⵙ, ⵍⵢⴻⵙ ⵙéⵎⵉⴰⵏⴻ ⴷ ⵢⴻⵍⵍⵉⵙ ⵏ ⵓⵏⴰⵥⵓⵔ ⵢⴻⴷⴷⵓⵔⵉⵏ, ⵉⵙⴰⴱⴻⵍⵍⴻ ⵃⴰⵏⵉⵏ. ⵓ ⵙⴷⴰⵜ ⵏ ⵜⴻⴼⵙⴻⵔⵜ ⵏ ⵓⵙⴰⵔⵓ « ⵜⴰⴼⵓⴽⴻⵜ » ⵏ ⵢⴻⵎⵙⴻⵔⴳⵉ ⵏ ⵓⵎⴻⵔⵃⵓⵎ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢ ⵉⵙⴰⴱⴻⵍⵍⴻ ⵃⴰⵏⵉⵏ, ⴱⴻⵍⵍⵉ ⴰⵎⴰⵀⵉⵍ-ⴰ ⵢⴻⵙⵙⴻⵏⵄⴰⵜ ⵜⴰⵎⴻⴷⴷⵓⵔⵜ ⵏ ⴱⴰⴱ-ⴰⵙ ⵢⴻⵞⵞⵓⵔⵕⴻⵏ ⴷ ⵍⴰⵥ ⴷⴻⴳ ⵉ ⵜⵉⵎⵥⵉ-ⵏⵏⴻⵙ, ⵎⴰⵛⴰⵏ ⴷⴻⴳ-ⵙ ⵍⴻⵀⵏⴰ » ⴷⴻⴳ ⵉ, ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ.

ⴰⵔⴻⵏ ⵉ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢ ⵉⵙⴰⴱⴻⵍⵍⴻ ⵖⴻⴼ ⵜⵓⵟⵟⴼⴰ ⵏ ⴱⴰⴱ-ⴰⵙ ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵎⴻⵏⵣⴰ ⵏ ⵓⵎⴻⵜⵜⵉ ⵢⴻⵜⵜⵅⵓⵚⵚⴰⵏ ⵜⴰⴱⴻⴷⴷⵉⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⴷⴻⵎ ⵏ ⵜⴰⵍⵖⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵡⴻⵎⴳⴰⵔⵔⴰⴷ. ⵢⴻⵍⵍⴰⵏ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵀⵍⴻⴽ ⵙⴻⴳ-ⵙ ⴱⴰⴱ-ⴰⵙ ⴷⴻⴳ ⵉ ⵜⴻⵎⵥⵉ-ⵏⵏⴻⵙ ⴷⴻⴳ ⵉ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ ⴷ ⵍⴰⴽ ⴰ ⵢⴻⵜⵜⵅⵓⵚⵚⴰⵏ « ⵍ’ⴰⵏⵜⵉⵙéⵎⵉⵜⵉⵙⵎⴻ ». ⵜⴰⵎⴰⵡⵜ ⴱⴻⵍⵍⵉ ⴰⵙⴰⵔⵓ « ⵜⴰⴼⵓⴽⴻⵜ » ⴷ ⴰⵏⴻⴳⴳⴰⵔⵓ ⵏ, ⵔⵧⴳⴻⵔ ⵃⴰⵏⵉⵏ, ⵢⴻⵍⵍⴰⵏ ⵢⴻⵙⵙⴻⵔⴳⵉ-ⵜ ⴰⵙⴻⴳⴳⴰⵙ ⵏ 1997. ⵓ ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵛⵜ ⵏ ⵓⵙⴻⵏⵜⴻⵍ ⵀ ⴰⴷ ⵜⵜⵡⴰⴼⴻⵙⵔⴻⵏ 5 ⵏ ⵢⵉⵙⵓⵔⴰ ⵢⵉⴹ-ⴰ ⵙⴻⴳ-ⵙⴻⵏ « ⵜⵔⴰⵉⵏ ⴷ’ⴻⵏⴼⴻⵔ » (1984) ⴷ "ⴳⵔⴰⵏⴷ ⵒⴰⵔⴷⵧⵏ" (1982). ⵓ ⵖⴻⴼ ⵢⵉⴷⵉⵙ ⵏ ⵜⵉⵎⵍⵉⵍⵜ-ⴰ ⵀ ⴰⴷ ⵢⵉⵍⵉ ⵓⴼⵙⴰⵔ ⵏ ⵜⵜⵓⵚⴰⵢⴻⴼ ⵏ, ⵔⵧⴳⴻⵔ ⵃⴰⵏⵉⵏ, ⴷⴻⴳ ⵡⴰⵎⵎⴰⵙ ⵏ ⵓⵙⴰⵍⴰⵢ ⵏ ⵙⵉⵏⵉⵎⴰ ⵢⴻⵙⵙⴻⵏⵄⴰⵜⴻⵏⵜ ⵍⴻⴷⵡⴰⵔ-ⵏⵏⴻⵙ.

ⴰⴷ ⵏⴻⵙⵎⴻⴽⵜⵉ ⴱⴻⵍⵍⵉ, ⵔⵧⴳⴻⵔ ⵃⴰⵏⵉⵏ, ⵉⵍⵓⵍⵍ ⴷⴻⴳ ⵉ 20 ⴽⵜⵓⴱⴻⵔ 1925 ⴷⴻⴳ ⵉ, ⴱⴰⴱ ⵣⵓⵡⵡⴰⵕ, ⴷⴻⴳ ⵉ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ. ⵎⴰⵏⵉ ⵢⴻⵅⴷⴻⵎ ⴰⵣⴰⵍ ⵏ 40 ⵏ ⵜⴻⵛⵇⵓⴼⵉⵏ ⴷ ⵡⴰⵣⴰⵍ ⵏ 80 ⵏ ⵢⵉⵙⵓⵔⴰ ⴷ ⵎⴻⵏⵏⴰⵡⵜ ⵏ ⵢⴻⴷⵍⵉⵙⴻⵏ. ⵓ ⴷⴻⴳ ⵉ ⵓⵙⴻⴳⴳⴰⵙ ⵏ 2000 ⵢⵓⵛ-ⴰⵙ ⵓⵙⴻⵍⵡⴰⵢ ⵏ ⵜⵓⴳⴷⵓⴷⴰ ⵄⴰⴱⴷⴰⵍⴰⵣⵉⵣ ⴱⵓⵜⴻⴼⵉⵍⵇⴰ ⵜⴰⵏⴰⴳⴰ ⵏ ⵓⵙⵜⴻⵄⵔⵔⴻⴼ ⵙ ⵢⵉⵎⴰⵀⵉⵍⴻⵏ-ⵏⵏⴻⵙ. ⵡⴰⵢ ⴷⴻⴳ ⵉ ⵜⴻⵊⵎⵉⵍⵜ ⵜⴻⵎⵎⵓⴳ-ⴰⵙ ⴷⴻⴳ ⵉ, ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ, ⵜⴰⵎⵓⵔⵜ ⴰⴷⴻⴳ ⵢⵉⵍⵓⵍⵍ.