Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
  
  
 
+
Ttlata 05 Mayu 2015
 
   
 
   
Tamḍelt n Masensen d lebni yessewhamen
 
 
   
 
   
Tamḍelt n Imedɣasen d nettat ay d tamḍelt tanumidit taqburt akk n Tefriqt n Ugafa yerna tezga-d deg twilayt n Tbatent, ma d tamḍelt n ugellid Sfaqs yezga-d deg temdint tanumidit n Siga, deg twilayt n Ɛin Timucent ttemcabint deg snat deg ṣṣifa, imi ay d-llant d timdewwṛin, sɛant tigejda i ccbaḥa ma d ssqef-nsent d azamug n uẓru. D acu kan, tamḍelt n Masensen temgerrad fell-asent, tebna s uẓru yettwaneqcen, tesɛa talɣa d tagasast deg llsas-nnes d sin n yiɣran ay yellan d azamul n ugellid-a.
+
Aselway n Kuba ifuk tirzi-nnes ɣer Lezzayer
 
   
 
   
Ɣef leḥsab n yiwet n teftart n usalay aɣelnaw n Sirta, nudan yimnadiyen ifṛensisen gar 1915 d 1916 deg temḍelt-a yerna nnan-d dakken aɣanib n yiẓra n temḍelt-a d uxliḍ gar uɣanib agrigi d win n Yifiniqiyen, yerna iẓra-a ad ilin wwin-ten-id yixeddamen igrigiyen d yiqerṭajiyen ay sxedmen yigelliden n Numidya, ladɣa Masensen d memmi-s ameqran, Makawsen (Micipsa) (gar leqrun wis 3 d wis 2 uqbel Sidna Ɛisa).
+
LEZZAYER TAMANEƔT – Aselway akubi Raul Castro yeqleɛ iḍelli seg Lezzayer Tamaneɣt ɣer taggara n tirza-nnes n uwanak di tmurt n Lezzayer s wencad n uselway n Tegduda, Abdelaziz Bouteflika. Mi yekker ad iṛuḥ Mass Castro seg unafag agraɣlan n Houari Boumediene, beqqan-as sslam Abdelkader Bensalah (aselway n useqqamu n uɣlan), Aneɣlaf amenzu Abdelmalek Sellal, anmazul n uneɣlaf n temḥaddit taɣelnawt Ahmed Gaid Salah, aneɣlaf n tɣawsiwin n uzɣar, Ramtane Lamamra d uneɣlaf n tdawsa, n yimezdaɣen d tsemmeskelt n yisbiṭaren Abdelmalek Boudiaf.
+
Inadiyen imezwura kecfen-d dakken tamḍelt n Masensen llan deg-s sin n yiderbuzen, yal yiwen seg-sen yesɛa 2 n yimitren deg teɣzef d 1 n umitr deg tehri, wehhan seg ugafa-agmuḍan ɣer unẓul-utrim. Aderbuz ay yellan nnig llsas, lqay 1,12 m yerna idel s tmedlin zuren 40 n yisantimitren, zzin-asent-d yeẓra. Alqaɛ n uderbuz-nni yesɛa kan timedlin deg teɣmert-nnes n ugafa-utrim. Aderbuz-a anda ay llan yiɣsan n ugellid anumidi Masensen (ay iḥekmen 60 n yiseggasen) ur yesɛi ara akk tawwurt ɣer beṛṛa, ɣef wakken ay d-nnan yimezwura ay inudan amkan-a.
+
+
S waya, imsenziken ifṛensisen n tallit-nni d tukksa ay d-kksen iẓra akken ad zemren ad kecmen ɣer daxel n uderbuz-nni. Taxxamt-nni n temḍelt llan deg-s yiɣsan d tecmuxin ur yerriẓen ara d iceqqufen n tɣawsiwin niḍen ay ibeṛcen neɣ rrẓent, gar-asent imrigen, amsegdal, aqendur, uzzalen n yixtucen d yixtucen.
+
   
+
Seg yidis n ufella n temḍelt-nni llant tgejda, tiqucac n tgejda d tiwwura n tkellax, yerna anect-nni akk yedrem.  
+
+
Tiɣawsiwin-a ttwajerrdent yerna rsent deg umkan-nni ɣef lqaɛa, akken ad ɛawden ad tent-ṣeggmen.
+
+
Masensen, « ameqran n temdinin »
+
+
Masensen yella yeẓwer deg yimenɣi aserdasi am wakken ay yeẓwer deg tdiplumatit. Wa d memmi-s n Gaya ay yessawḍen ad ibeddel amezruy n snat n tmura timeqranin, Ṛuma d Qerṭaj, ay yellan ttnaɣent akken ad ḥekment amaḍal, ɣef wakken ay d-nnan yinmezruyen. 
+
+
Masensen d amgaray yesɛan tabɣest, yerna iɛawed yekkes-d akal n tgelda-nnes seg yifassen n yicenga-nnes. Deg tallit wezzilen, yessaweḍ ad yeḍḍef 70 n temdinin d yiḥṣinen, yerna yesdukkel qrib akk timiwa n Tefriqt n Ugafa deg yiwen n uwanak iṣeggmen yerna d anayan.
+
+
Masensen yeḥkem qrib 70 n yiseggasen, yerna yexdem deg tallit-nni akk akken ad yeg ifadden i Yimaziɣen ad zedɣen deg yimukan irekden yerna ad gen tafellaḥt, dɣa d aya ara ten-yejjen ad ḍḍfen deg wakal-nsen. Masensen yesnerna ambaddel n ttjaṛa d wakk timura ay d-iḍallen ɣef Yilel Agrakal, yerna teqqel Numidya d tamurt ijehden deg ttjaṛa, yerna tesɛa ula d tanawt n yiɣerruba n ṭṭrad, tettwaqadar yerna tettwagad, ɣef wakken ay d-yettwabder deg teftarin n umezruy. Idrimen ay d-gan s tugna n Masensen zerɛen yerna ddan deg wakk timura ay d-yezzin i Yilel Agrakal. 
+
+
Masensen yella d agellid yeqqnen ɣer tɣerma, yerna d memmi-s n yiwet n teslalt yesɛan cciɛa, d tin n yigelliden Imasiliyen. Ɣef wakken ay d-nnan yinmezruyen, agellid-a iga ifadden i usnerni n tsekla d tẓuriyin, yerna yella yesɛa deg leqṣer-nnes n Sirta aṭas n yimura d yinaẓuren ibeṛṛaniyen, am wakken ay yella iḥemmel asnulfu seg yal ṣṣenf.
+
+
Amezruy mazal daɣ yecfa dakken Masensen, ula asmi ay yesɛa 88 n yiseggasen, mazal-it yettḍebbir deg yiserdasen-nnes deg unrar, s tebɣest d tzitla, deg yimenɣi mgal Yiqerṭajiyen.
+
+
Ass-a, Masensen nettwali-t d « yiwen seg yigelliden imeqranen n Tmazɣa ». Aɛawed n lebni n temḍelt-nnes d ussekfel n wakk ayen yeqqnen ɣer tellit-nnes n leḥkem d lwajeb akken ad as-teqqel tejmilt yerna ad d-nerr aḥric seg ccfawat-nneɣ tucrikt.
+

Tasiwelt n wass 10:32, 5 Mayu 2015


ⵜⵜⵍⴰⵜⴰ 05 ⵎⴰⵢⵓ 2015


ⴰⵙⴻⵍⵡⴰⵢ ⵏ ⴽⵓⴱⴰ ⵉⴼⵓⴽ ⵜⵉⵔⵣⵉ-ⵏⵏⴻⵙ ⵖⴻⵔ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ

ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻƔⵜ – ⴰⵙⴻⵍⵡⴰⵢ ⴰⴽⵓⴱⵉ ⵔⴰⵓⵍ ⵛⴰⵙⵜⵔⵧ ⵢⴻⵇⵍⴻⵄ ⵉⴹⴻⵍⵍⵉ ⵙⴻⴳ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ ⵖⴻⵔ ⵜⴰⴳⴳⴰⵔⴰ ⵏ ⵜⵉⵔⵣⴰ-ⵏⵏⴻⵙ ⵏ ⵓⵡⴰⵏⴰⴽ ⴷⵉ ⵜⵎⵓⵔⵜ ⵏ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵙ ⵡⴻⵏⵛⴰⴷ ⵏ ⵓⵙⴻⵍⵡⴰⵢ ⵏ ⵜⴻⴳⴷⵓⴷⴰ, ⴰⴱⴷⴻⵍⴰⵣⵉⵣ ⴱⵧⵓⵜⴻⴼⵍⵉⴽⴰ. ⵎⵉ ⵢⴻⴽⴽⴻⵔ ⴰⴷ ⵉⵕⵓⵃ ⵎⴰⵙⵙ ⵛⴰⵙⵜⵔⵧ ⵙⴻⴳ ⵓⵏⴰⴼⴰⴳ ⴰⴳⵔⴰⵖⵍⴰⵏ ⵏ ⵀⵧⵓⴰⵔⵉ ⴱⵧⵓⵎⴻⴷⵉⴻⵏⴻ, ⴱⴻⵇⵇⴰⵏ-ⴰⵙ ⵙⵙⵍⴰⵎ ⴰⴱⴷⴻⵍⴽⴰⴷⴻⵔ ⴱⴻⵏⵙⴰⵍⴰⵀ (ⴰⵙⴻⵍⵡⴰⵢ ⵏ ⵓⵙⴻⵇⵇⴰⵎⵓ ⵏ ⵓⵖⵍⴰⵏ), ⴰⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⴰⵎⴻⵏⵣⵓ ⴰⴱⴷⴻⵍⵎⴰⵍⴻⴽ ⵙⴻⵍⵍⴰⵍ, ⴰⵏⵎⴰⵣⵓⵍ ⵏ ⵓⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⵏ ⵜⴻⵎⵃⴰⴷⴷⵉⵜ ⵜⴰⵖⴻⵍⵏⴰⵡⵜ ⴰⵀⵎⴻⴷ ⴳⴰⵉⴷ ⵙⴰⵍⴰⵀ, ⴰⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⵏ ⵜⵖⴰⵡⵙⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵣⵖⴰⵔ, ⵔⴰⵎⵜⴰⵏⴻ ⵍⴰⵎⴰⵎⵔⴰ ⴷ ⵓⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⵏ ⵜⴷⴰⵡⵙⴰ, ⵏ ⵢⵉⵎⴻⵣⴷⴰⵖⴻⵏ ⴷ ⵜⵙⴻⵎⵎⴻⵙⴽⴻⵍⵜ ⵏ ⵢⵉⵙⴱⵉⵟⴰⵔⴻⵏ ⴰⴱⴷⴻⵍⵎⴰⵍⴻⴽ ⴱⵧⵓⴷⵉⴰⴼ.