Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman
Ajerriḍ 1: | Ajerriḍ 1: | ||
− | + | Tafellaḥt: Teldi tmesrit tis 15 n Sipsa-agrofood deg Ldzayer Tamaneɣt | |
− | + | ||
− | + | LDZAYER TAMANEƔT – Teldi tmesrit tagraɣlant tis 15 n tkessawt, tuccit d ttawilat n tfellaḥt (Sipsa-Agrofood) ass n lexmis deg Leqṣer n temzikknin n Uzumbi n yilel (Pins maritimes) s uttekki n 600 n yinemzikknen, gar-asen 370 d ibeṛṛaniyen. | |
− | + | Tamesrit-a yerẓem-itt umaru amaru n uneɣlaf n tfellaḥt d tneflit n tmurt, Fodhil Ferroukhi s uḥdaṛ n umtil-nnes utrici d ugensas n Tuddsa n Tuccit d Tfellaḥt (FAO) deg Ldzayer, Mass Nabil Assaf, d waṭas n yikataren d yigensasen idiplumatiyen. | |
− | + | Mass Ferroukhi yenna-d dakken tamesrit-a tesɛa azal imi ara tejj tikebbaniyin ay ixeddmen deg uḥric n tfellaḥt ad ssnent tiɣawsiwin timaynutin deg ttekniyin n ufares d utewwel, am wakken ara myussanent d yicriken iɣelnawen d yigraɣlanen. | |
− | + | Yenna-d daɣ dakken taẓrigt tis 15 n tmesrit-a ad d-tili aseggas-a deg yiwet n tegnit aydeg iduba inagduden d tkebbaniyin ukin i wuguren ay izemren ad d-asen seg uɣelluy n ssuma n upitṛul. | |
− | + | « Tafellaḥt tezmer ad tettekki deg ussekcem n tenḍa deg tdamsa taɣelnawt. D wa ay d iswi agejdan n tsertit n usnerni n tfellaḥt d tmurt ay d-yebdan deg 2009 », ɣef wakken ay d-yesmekti. | |
− | Dɣa s | + | Dɣa yenna-d deg temsalt-a dakken tafellaḥt teqqel tettnerni s 11% deg useggas deg tallit n 2009-2014. Aṭas n yifurkawen n tfellaḥt ay yennernan mliḥ, gar-asen lxeḍra (13,4%), aksum azewwaɣ (12,5%), akeffay (8,3%) d lbaṭaṭa (12,6%). |
+ | |||
+ | D acu kan, tafellaḥt yessefk ad teqqel daɣ tettakf-d aṭas. | ||
+ | |||
+ | « Asselhu n ufares deg lfirmat d ayen yesɛan azal d ameqran ma nebɣa ad d-nqam ayen ay teḥwaj tmurt yerna ad nessijjew ɣer tmura n beṛṛa », ɣef wakken ay d-yenna. | ||
+ | |||
+ | I lmend n waya, iger-d tiɣri i tkebbaniyin akken ad sterrent ugar ttawil-nsent i lmend n ussijjew. | ||
+ | |||
+ | Tamesrit tis 15 n Sipsa-Agrofood tessuddes-itt tegrawt n uxemmem n Filaha Innov (GRFI) d Tkebbanit tadzayrit n temzikknin (Safex), yerna ḥedṛent deg-s 30 n tmura, gar-asent Tutrict d tinebgit n yiseɣ. | ||
+ | |||
+ | Tamesrit-a ttekkant deg-s tkebbaniyin ay d-ixeddmen ifarisen n tfellaḥt, zzerriɛa, ttawilat d tmacinin n tfellaḥt d tkebbaniyin ay ixeddmen ama deg tfellaḥt, ama deg temguri yeqqnen ɣer-s, am wakken ay llan daɣ wudusen n uḥkam n uḥric-a d yisuda n unadi. | ||
+ | |||
+ | Taẓrigt n useggas-a d tin aydeg ara yettunefk wazal i yifarisen n tfellaḥt yerna, ula deg tmesrit-a ad d-yili daɣ uḥettet ɣef « ussuder n ufaris adzayri », imi ara yettunefk uḥric i uɛraḍ n yifarisen n tuccit idzayriyen, d win umi semman « Agrofood Dialna ». | ||
+ | |||
+ | Deg yijifeṛ n tedyant-a n 4 n wussan, ad d-ilin daɣ yinmugar gar tkebbaniyin aydeg ara d-ilin yiskasiyen d yimazzayen iɣelnawen d yigraɣlanen, ad skasin ɣef waṭas n temsal yeqqnen ɣer usselhu n ufares d tɣellist tadawsan n tuccit ladɣa deg uḥric n ukeffay, aksum n uyaziḍ d yimendi. | ||
+ | |||
+ | Deg yijifeṛ n tfagla n urẓam, imsuddsen n tmesrit-a d wid n Tmesrit tagraɣlant n tmacinin n tfellaḥt (SIMA) n Fṛansa stenyan yiwen n umtawa n ticcurka ayyes ara qqlent ad d-ttgent tamesrit n SIMA-SIPSA North Africa seg useggas n 2016 deg Ldzayer Tamaneɣt. |
Tasiwelt n wass 16:31, 15 Mayu 2015
ⵜⴰⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ: ⵜⴻⵍⴷⵉ ⵜⵎⴻⵙⵔⵉⵜ ⵜⵉⵙ 15 ⵏ ⵙⵉⵒⵙⴰ-ⴰⴳⵔⵧⴼⵧⵧⴷ ⴷⴻⴳ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ
ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻƔⵜ – ⵜⴻⵍⴷⵉ ⵜⵎⴻⵙⵔⵉⵜ ⵜⴰⴳⵔⴰⵖⵍⴰⵏⵜ ⵜⵉⵙ 15 ⵏ ⵜⴽⴻⵙⵙⴰⵡⵜ, ⵜⵓⵛⵛⵉⵜ ⴷ ⵜⵜⴰⵡⵉⵍⴰⵜ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ (ⵙⵉⵒⵙⴰ-ⴰⴳⵔⵧⴼⵧⵧⴷ) ⴰⵙⵙ ⵏ ⵍⴻⵅⵎⵉⵙ ⴷⴻⴳ ⵍⴻⵇⵚⴻⵔ ⵏ ⵜⴻⵎⵣⵉⴽⴽⵏⵉⵏ ⵏ ⵓⵣⵓⵎⴱⵉ ⵏ ⵢⵉⵍⴻⵍ (ⵒⵉⵏⵙ ⵎⴰⵔⵉⵜⵉⵎⴻⵙ) ⵙ ⵓⵜⵜⴻⴽⴽⵉ ⵏ 600 ⵏ ⵢⵉⵏⴻⵎⵣⵉⴽⴽⵏⴻⵏ, ⴳⴰⵔ-ⴰⵙⴻⵏ 370 ⴷ ⵉⴱⴻⵕⵕⴰⵏⵉⵢⴻⵏ.
ⵜⴰⵎⴻⵙⵔⵉⵜ-ⴰ ⵢⴻⵔⵥⴻⵎ-ⵉⵜⵜ ⵓⵎⴰⵔⵓ ⴰⵎⴰⵔⵓ ⵏ ⵓⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⴷ ⵜⵏⴻⴼⵍⵉⵜ ⵏ ⵜⵎⵓⵔⵜ, ⴼⵧⴷⵀⵉⵍ ⴼⴻⵔⵔⵧⵓⴽⵀⵉ ⵙ ⵓⵃⴷⴰⵕ ⵏ ⵓⵎⵜⵉⵍ-ⵏⵏⴻⵙ ⵓⵜⵔⵉⵛⵉ ⴷ ⵓⴳⴻⵏⵙⴰⵙ ⵏ ⵜⵓⴷⴷⵙⴰ ⵏ ⵜⵓⵛⵛⵉⵜ ⴷ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ (ⴼⴰⵧ) ⴷⴻⴳ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ, ⵎⴰⵙⵙ ⵏⴰⴱⵉⵍ ⴰⵙⵙⴰⴼ, ⴷ ⵡⴰⵟⴰⵙ ⵏ ⵢⵉⴽⴰⵜⴰⵔⴻⵏ ⴷ ⵢⵉⴳⴻⵏⵙⴰⵙⴻⵏ ⵉⴷⵉⵒⵍⵓⵎⴰⵜⵉⵢⴻⵏ.
ⵎⴰⵙⵙ ⴼⴻⵔⵔⵧⵓⴽⵀⵉ ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⴰⵎⴻⵙⵔⵉⵜ-ⴰ ⵜⴻⵙⵄⴰ ⴰⵣⴰⵍ ⵉⵎⵉ ⴰⵔⴰ ⵜⴻⵊⵊ ⵜⵉⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⴰⵢ ⵉⵅⴻⴷⴷⵎⴻⵏ ⴷⴻⴳ ⵓⵃⵔⵉⵛ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⴰⴷ ⵙⵙⵏⴻⵏⵜ ⵜⵉⵖⴰⵡⵙⵉⵡⵉⵏ ⵜⵉⵎⴰⵢⵏⵓⵜⵉⵏ ⴷⴻⴳ ⵜⵜⴻⴽⵏⵉⵢⵉⵏ ⵏ ⵓⴼⴰⵔⴻⵙ ⴷ ⵓⵜⴻⵡⵡⴻⵍ, ⴰⵎ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵔⴰ ⵎⵢⵓⵙⵙⴰⵏⴻⵏⵜ ⴷ ⵢⵉⵛⵔⵉⴽⴻⵏ ⵉⵖⴻⵍⵏⴰⵡⴻⵏ ⴷ ⵢⵉⴳⵔⴰⵖⵍⴰⵏⴻⵏ.
ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴰⵖ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⴰⵥⵔⵉⴳⵜ ⵜⵉⵙ 15 ⵏ ⵜⵎⴻⵙⵔⵉⵜ-ⴰ ⴰⴷ ⴷ-ⵜⵉⵍⵉ ⴰⵙⴻⴳⴳⴰⵙ-ⴰ ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵡⴻⵜ ⵏ ⵜⴻⴳⵏⵉⵜ ⴰⵢⴷⴻⴳ ⵉⴷⵓⴱⴰ ⵉⵏⴰⴳⴷⵓⴷⴻⵏ ⴷ ⵜⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⵓⴽⵉⵏ ⵉ ⵡⵓⴳⵓⵔⴻⵏ ⴰⵢ ⵉⵣⴻⵎⵔⴻⵏ ⴰⴷ ⴷ-ⴰⵙⴻⵏ ⵙⴻⴳ ⵓⵖⴻⵍⵍⵓⵢ ⵏ ⵙⵙⵓⵎⴰ ⵏ ⵓⵒⵉⵜⵕⵓⵍ.
« ⵜⴰⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⵜⴻⵣⵎⴻⵔ ⴰⴷ ⵜⴻⵜⵜⴻⴽⴽⵉ ⴷⴻⴳ ⵓⵙⵙⴻⴽⵛⴻⵎ ⵏ ⵜⴻⵏⴹⴰ ⴷⴻⴳ ⵜⴷⴰⵎⵙⴰ ⵜⴰⵖⴻⵍⵏⴰⵡⵜ. ⴷ ⵡⴰ ⴰⵢ ⴷ ⵉⵙⵡⵉ ⴰⴳⴻⵊⴷⴰⵏ ⵏ ⵜⵙⴻⵔⵜⵉⵜ ⵏ ⵓⵙⵏⴻⵔⵏⵉ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⴷ ⵜⵎⵓⵔⵜ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⴱⴷⴰⵏ ⴷⴻⴳ 2009 », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵙⵎⴻⴽⵜⵉ.
ⴷⵖⴰ ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⵙⴰⵍⵜ-ⴰ ⴷⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⴰⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⵜⴻⵇⵇⴻⵍ ⵜⴻⵜⵜⵏⴻⵔⵏⵉ ⵙ 11% ⴷⴻⴳ ⵓⵙⴻⴳⴳⴰⵙ ⴷⴻⴳ ⵜⴰⵍⵍⵉⵜ ⵏ 2009-2014. ⴰⵟⴰⵙ ⵏ ⵢⵉⴼⵓⵔⴽⴰⵡⴻⵏ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⴰⵢ ⵢⴻⵏⵏⴻⵔⵏⴰⵏ ⵎⵍⵉⵃ, ⴳⴰⵔ-ⴰⵙⴻⵏ ⵍⵅⴻⴹⵔⴰ (13,4%), ⴰⴽⵙⵓⵎ ⴰⵣⴻⵡⵡⴰⵖ (12,5%), ⴰⴽⴻⴼⴼⴰⵢ (8,3%) ⴷ ⵍⴱⴰⵟⴰⵟⴰ (12,6%).
ⴷ ⴰⵛⵓ ⴽⴰⵏ, ⵜⴰⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⵜⴻⵇⵇⴻⵍ ⴷⴰⵖ ⵜⴻⵜⵜⴰⴽⴼ-ⴷ ⴰⵟⴰⵙ.
« ⴰⵙⵙⴻⵍⵀⵓ ⵏ ⵓⴼⴰⵔⴻⵙ ⴷⴻⴳ ⵍⴼⵉⵔⵎⴰⵜ ⴷ ⴰⵢⴻⵏ ⵢⴻⵙⵄⴰⵏ ⴰⵣⴰⵍ ⴷ ⴰⵎⴻⵇⵔⴰⵏ ⵎⴰ ⵏⴻⴱⵖⴰ ⴰⴷ ⴷ-ⵏⵇⴰⵎ ⴰⵢⴻⵏ ⴰⵢ ⵜⴻⵃⵡⴰⵊ ⵜⵎⵓⵔⵜ ⵢⴻⵔⵏⴰ ⴰⴷ ⵏⴻⵙⵙⵉⵊⵊⴻⵡ ⵖⴻⵔ ⵜⵎⵓⵔⴰ ⵏ ⴱⴻⵕⵕⴰ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵏⵏⴰ.
ⵉ ⵍⵎⴻⵏⴷ ⵏ ⵡⴰⵢⴰ, ⵉⴳⴻⵔ-ⴷ ⵜⵉⵖⵔⵉ ⵉ ⵜⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⵙⵜⴻⵔⵔⴻⵏⵜ ⵓⴳⴰⵔ ⵜⵜⴰⵡⵉⵍ-ⵏⵙⴻⵏⵜ ⵉ ⵍⵎⴻⵏⴷ ⵏ ⵓⵙⵙⵉⵊⵊⴻⵡ.
ⵜⴰⵎⴻⵙⵔⵉⵜ ⵜⵉⵙ 15 ⵏ ⵙⵉⵒⵙⴰ-ⴰⴳⵔⵧⴼⵧⵧⴷ ⵜⴻⵙⵙⵓⴷⴷⴻⵙ-ⵉⵜⵜ ⵜⴻⴳⵔⴰⵡⵜ ⵏ ⵓⵅⴻⵎⵎⴻⵎ ⵏ ⴼⵉⵍⴰⵀⴰ ⵉⵏⵏⵧⵠ (ⴳⵔⴼⵉ) ⴷ ⵜⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵜ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ ⵏ ⵜⴻⵎⵣⵉⴽⴽⵏⵉⵏ (ⵙⴰⴼⴻⵅ), ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵃⴻⴷⵕⴻⵏⵜ ⴷⴻⴳ-ⵙ 30 ⵏ ⵜⵎⵓⵔⴰ, ⴳⴰⵔ-ⴰⵙⴻⵏⵜ ⵜⵓⵜⵔⵉⵛⵜ ⴷ ⵜⵉⵏⴻⴱⴳⵉⵜ ⵏ ⵢⵉⵙⴻⵖ.
ⵜⴰⵎⴻⵙⵔⵉⵜ-ⴰ ⵜⵜⴻⴽⴽⴰⵏⵜ ⴷⴻⴳ-ⵙ ⵜⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵉⵅⴻⴷⴷⵎⴻⵏ ⵉⴼⴰⵔⵉⵙⴻⵏ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ, ⵣⵣⴻⵔⵔⵉⵄⴰ, ⵜⵜⴰⵡⵉⵍⴰⵜ ⴷ ⵜⵎⴰⵛⵉⵏⵉⵏ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⴷ ⵜⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⴰⵢ ⵉⵅⴻⴷⴷⵎⴻⵏ ⴰⵎⴰ ⴷⴻⴳ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ, ⴰⵎⴰ ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⴳⵓⵔⵉ ⵢⴻⵇⵇⵏⴻⵏ ⵖⴻⵔ-ⵙ, ⴰⵎ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⵍⵍⴰⵏ ⴷⴰⵖ ⵡⵓⴷⵓⵙⴻⵏ ⵏ ⵓⵃⴽⴰⵎ ⵏ ⵓⵃⵔⵉⵛ-ⴰ ⴷ ⵢⵉⵙⵓⴷⴰ ⵏ ⵓⵏⴰⴷⵉ.
ⵜⴰⵥⵔⵉⴳⵜ ⵏ ⵓⵙⴻⴳⴳⴰⵙ-ⴰ ⴷ ⵜⵉⵏ ⴰⵢⴷⴻⴳ ⴰⵔⴰ ⵢⴻⵜⵜⵓⵏⴻⴼⴽ ⵡⴰⵣⴰⵍ ⵉ ⵢⵉⴼⴰⵔⵉⵙⴻⵏ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ ⵢⴻⵔⵏⴰ, ⵓⵍⴰ ⴷⴻⴳ ⵜⵎⴻⵙⵔⵉⵜ-ⴰ ⴰⴷ ⴷ-ⵢⵉⵍⵉ ⴷⴰⵖ ⵓⵃⴻⵜⵜⴻⵜ ⵖⴻⴼ « ⵓⵙⵙⵓⴷⴻⵔ ⵏ ⵓⴼⴰⵔⵉⵙ ⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉ », ⵉⵎⵉ ⴰⵔⴰ ⵢⴻⵜⵜⵓⵏⴻⴼⴽ ⵓⵃⵔⵉⵛ ⵉ ⵓⵄⵔⴰⴹ ⵏ ⵢⵉⴼⴰⵔⵉⵙⴻⵏ ⵏ ⵜⵓⵛⵛⵉⵜ ⵉⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵢⴻⵏ, ⴷ ⵡⵉⵏ ⵓⵎⵉ ⵙⴻⵎⵎⴰⵏ « ⴰⴳⵔⵧⴼⵧⵧⴷ ⴷⵉⴰⵍⵏⴰ ».
ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵊⵉⴼⴻⵕ ⵏ ⵜⴻⴷⵢⴰⵏⵜ-ⴰ ⵏ 4 ⵏ ⵡⵓⵙⵙⴰⵏ, ⴰⴷ ⴷ-ⵉⵍⵉⵏ ⴷⴰⵖ ⵢⵉⵏⵎⵓⴳⴰⵔ ⴳⴰⵔ ⵜⴽⴻⴱⴱⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⴰⵢⴷⴻⴳ ⴰⵔⴰ ⴷ-ⵉⵍⵉⵏ ⵢⵉⵙⴽⴰⵙⵉⵢⴻⵏ ⴷ ⵢⵉⵎⴰⵣⵣⴰⵢⴻⵏ ⵉⵖⴻⵍⵏⴰⵡⴻⵏ ⴷ ⵢⵉⴳⵔⴰⵖⵍⴰⵏⴻⵏ, ⴰⴷ ⵙⴽⴰⵙⵉⵏ ⵖⴻⴼ ⵡⴰⵟⴰⵙ ⵏ ⵜⴻⵎⵙⴰⵍ ⵢⴻⵇⵇⵏⴻⵏ ⵖⴻⵔ ⵓⵙⵙⴻⵍⵀⵓ ⵏ ⵓⴼⴰⵔⴻⵙ ⴷ ⵜⵖⴻⵍⵍⵉⵙⵜ ⵜⴰⴷⴰⵡⵙⴰⵏ ⵏ ⵜⵓⵛⵛⵉⵜ ⵍⴰⴷⵖⴰ ⴷⴻⴳ ⵓⵃⵔⵉⵛ ⵏ ⵓⴽⴻⴼⴼⴰⵢ, ⴰⴽⵙⵓⵎ ⵏ ⵓⵢⴰⵣⵉⴹ ⴷ ⵢⵉⵎⴻⵏⴷⵉ.
ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵊⵉⴼⴻⵕ ⵏ ⵜⴼⴰⴳⵍⴰ ⵏ ⵓⵔⵥⴰⵎ, ⵉⵎⵙⵓⴷⴷⵙⴻⵏ ⵏ ⵜⵎⴻⵙⵔⵉⵜ-ⴰ ⴷ ⵡⵉⴷ ⵏ ⵜⵎⴻⵙⵔⵉⵜ ⵜⴰⴳⵔⴰⵖⵍⴰⵏⵜ ⵏ ⵜⵎⴰⵛⵉⵏⵉⵏ ⵏ ⵜⴼⴻⵍⵍⴰⵃⵜ (ⵙⵉⵎⴰ) ⵏ ⴼⵕⴰⵏⵙⴰ ⵙⵜⴻⵏⵢⴰⵏ ⵢⵉⵡⴻⵏ ⵏ ⵓⵎⵜⴰⵡⴰ ⵏ ⵜⵉⵛⵛⵓⵔⴽⴰ ⴰⵢⵢⴻⵙ ⴰⵔⴰ ⵇⵇⵍⴻⵏⵜ ⴰⴷ ⴷ-ⵜⵜⴳⴻⵏⵜ ⵜⴰⵎⴻⵙⵔⵉⵜ ⵏ ⵙⵉⵎⴰ-ⵙⵉⵒⵙⴰ ⵏⵧⵔⵜⵀ ⴰⴼⵔⵉⵛⴰ ⵙⴻⴳ ⵓⵙⴻⴳⴳⴰⵙ ⵏ 2016 ⴷⴻⴳ ⵍⴷⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ.