Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
Leɛqudat n Evian ulac deg-sen ccuruḍ uffiren (Reda Malek)
+
Iḥezziben « uɛjilen » i uḥbas n tekriḍt deg uɣerbaz
  
LEZZAYER – Yenna-d ass n ssebt Reda Malek, ay yettekkan deg lemcawṛat n Evian yerna yella d aneṭṭaq s yisem n Lezzayer deg lemcawṛat-a, d akken « ulac ccuruḍ uffiren » ayɣef msefhamen Yidzayriyen d Yifṛensisen deg lemcawṛat-a akken ad tesɛu Fṛansa izerfan izaden deg Lezzayer deffir uzarug (istiqlal).
+
LEZZAYER TAMANEɣT Twekked-d tneɣlaft n ussegmi aɣelnaw, Nouria Benghabrit, ass n ssebt deg Lezzayer Tamaneɣt d akken yessefk ad ttwaddmen yiḥezziben « uɛjilen » i uḥbas n tekriḍt (ɛunf) deg uɣerbaz.
  
Iwekked-d Reda Malek aya deg yiwen n usarag ay d-tga Tesbeddit n Slimane Amirat deg Lezzayer tamaneɣt ɣef Unabaḍ (ḥukuma) Uɛḍil n Tegduda Tadzayrit, yerna yenkeṛ Mass Malek d akken Idzayriyen msefhamen s tuffra d Yifṛensisen akken Fṛansa ad tkemmel ttejṛibat-nnes n leslaḥ imiɣes (nawawi) deg Uneẓruf.
+
« Yessefk ad d-yettwaheyyi uɣawas (muxaṭṭaṭ) i tuddma n kra n yiḥezziben i uḥbas n tekriḍt deg uɣerbaz », ɣef wakken ay d-tenna Massa Benghabrit mi ifuk wass-nni amezwaru n « Umni (barlaman) n Ugrud » ay d-yellan deg Ugraw Aɣerfan Aɣelnaw.
  
S waya, yenna-d Mass Malek d akken « imtawayen (ittifaqat) n Evian llan banen yerna ayen ay d-yeddan deg-sen yettwakcef-d yerna yeffeɣ-d i ugdud », am wakken ay d-yerna d akken imtawayen-a fkan 3 n yiseggasen i Fṛansa akken ad tesgiǧǧ ttawilat yeqqnen ɣer ttejṛibat-nnes ɣer wanda niḍen, yerna d ajiniṛal De Gaulle ay d-yessutren aya.
+
Dɣa tenna-d d akken aɣawas-a ad d-ddun deg-s « yiḥezziben uɛjilen » i uḥbas n tekriḍt deg uɣerbaz, am wakken ay d-tesmekti d akken ad d-tettwassebded tseqqamut aydeg ad ttekkin yigensasen (mumattilin) seg uɣlif, inmula n ussegmi d yimawlan n yibalmuden akken ad d-fken leṛyuy ay walan watan i uḥbas n tekriḍt deg uɣerbaz.
  
Seg yidis niḍen, yesseɣzef Mass Malek awal ɣef wamek ay d-sbedden Anabaḍ Uɛḍil n Tegduda Tadzayrit deg Ctembeṛ n 1958, yerna yenna-d d akken anabaḍ-a « ur t-id-nessebded ara s tkellax, wanag yella-d d taɣawsa ay yefkan iẓuran deg wakal adzayri yerna d aǧazi n uɣref adzayri i lmend n uɛawed n ussebded n uwanak (dawla) (adzayri) ».
+
ɣef leḥsab n tneɣlaft, ur tettɛeḍḍil ara tseqqamut-a ad d-tefk issumren (iqtiraḥat) i uɣlif, am wakken ay d-tenna d akken aya ad d-yili uqbel ma yettwastenya arkawal (lmitaq) n tezdeg n uxeddim d urkad n ussegmi.
  
Dɣa s waya, yebder-d Mass Malek isurifen yemgerraden n ussebded n unabaḍ-a seg wasmi ay yuzen  Hocine Ait Ahmed tabṛat i Useqqamu n Ussemyuddes (tansiq) d Usselkem akken ad yessuter assebded-nnes armi d asmi ay d-yella usarag n Ṭanja d wasmi ay steɛṛfent yes-s tmura taɛṛabin. Ula d Fṛansa terra-tt tmara ad testeɛṛef yes-s yerna yella-d waya d asurif ameqran deg uɣḍal n uzaglu n umesbaṭli.
+
Seg yidis niḍen, tenna-d tneɣlaft d akken ad d-tettwassebded tseqqamut niḍen ay yettwakellfen s uheyyi n yissumren i lmend n uṣeggem n unrar n temsirin tusligin (durus xaṣṣa).
 +
 
 +
I usmekti, testenya tneɣlaft n ussegmi aɣelnaw d yigensasen n 9 n yinmula (naqabat) n ussegmi, ass n 19 Tubeṛ yezrin, yiwen n lkaɣeḍ ɣef nneyya-nsen akken ad d-heyyin arkawal n tezdeg n uxeddim d urgak d ussegmi. Arkawal-a ad yettwawemmeṛ deg tlemmast n wayyur-a n Nwembeṛ.
 +
 
 +
Iswi n urkawal-a d « aḍman n urkad n uḥric n ussegmi d uḥraz n uɣerbaz adzayri seg ccwal ».

Tasiwelt n wass 13:51, 8 Wamber 2015

ⵉⵃⴻⵣⵣⵉⴱⴻⵏ « ⵓⵄⵊⵉⵍⴻⵏ » ⵉ ⵓⵃⴱⴰⵙ ⵏ ⵜⴻⴽⵔⵉⴹⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵖⴻⵔⴱⴰⵣ

ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ – ⵜⵡⴻⴽⴽⴻⴷ-ⴷ ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⴳⵎⵉ ⴰⵖⴻⵍⵏⴰⵡ, ⵏⵧⵓⵔⵉⴰ ⴱⴻⵏⴳⵀⴰⴱⵔⵉⵜ, ⴰⵙⵙ ⵏ ⵙⵙⴻⴱⵜ ⴷⴻⴳ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⵜⵜⵡⴰⴷⴷⵎⴻⵏ ⵢⵉⵃⴻⵣⵣⵉⴱⴻⵏ « ⵓⵄⵊⵉⵍⴻⵏ » ⵉ ⵓⵃⴱⴰⵙ ⵏ ⵜⴻⴽⵔⵉⴹⵜ (ⵄⵓⵏⴼ) ⴷⴻⴳ ⵓⵖⴻⵔⴱⴰⵣ.

« ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⴷ-ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵀⴻⵢⵢⵉ ⵓⵖⴰⵡⴰⵙ (ⵎⵓⵅⴰⵟⵟⴰⵟ) ⵉ ⵜⵓⴷⴷⵎⴰ ⵏ ⴽⵔⴰ ⵏ ⵢⵉⵃⴻⵣⵣⵉⴱⴻⵏ ⵉ ⵓⵃⴱⴰⵙ ⵏ ⵜⴻⴽⵔⵉⴹⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵖⴻⵔⴱⴰⵣ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵜⴻⵏⵏⴰ ⵎⴰⵙⵙⴰ ⴱⴻⵏⴳⵀⴰⴱⵔⵉⵜ ⵎⵉ ⵉⴼⵓⴽ ⵡⴰⵙⵙ-ⵏⵏⵉ ⴰⵎⴻⵣⵡⴰⵔⵓ ⵏ « ⵓⵎⵏⵉ (ⴱⴰⵔⵍⴰⵎⴰⵏ) ⵏ ⵓⴳⵔⵓⴷ » ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵍⵍⴰⵏ ⴷⴻⴳ ⵓⴳⵔⴰⵡ ⴰⵖⴻⵔⴼⴰⵏ ⴰⵖⴻⵍⵏⴰⵡ.

ⴷⵖⴰ ⵜⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵖⴰⵡⴰⵙ-ⴰ ⴰⴷ ⴷ-ⴷⴷⵓⵏ ⴷⴻⴳ-ⵙ « ⵢⵉⵃⴻⵣⵣⵉⴱⴻⵏ ⵓⵄⵊⵉⵍⴻⵏ » ⵉ ⵓⵃⴱⴰⵙ ⵏ ⵜⴻⴽⵔⵉⴹⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵖⴻⵔⴱⴰⵣ, ⴰⵎ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵜⴻⵙⵎⴻⴽⵜⵉ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⴷ-ⵜⴻⵜⵜⵡⴰⵙⵙⴻⴱⴷⴻⴷ ⵜⵙⴻⵇⵇⴰⵎⵓⵜ ⴰⵢⴷⴻⴳ ⴰⴷ ⵜⵜⴻⴽⴽⵉⵏ ⵢⵉⴳⴻⵏⵙⴰⵙⴻⵏ (ⵎⵓⵎⴰⵜⵜⵉⵍⵉⵏ) ⵙⴻⴳ ⵓⵖⵍⵉⴼ, ⵉⵏⵎⵓⵍⴰ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⴳⵎⵉ ⴷ ⵢⵉⵎⴰⵡⵍⴰⵏ ⵏ ⵢⵉⴱⴰⵍⵎⵓⴷⴻⵏ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⴷ-ⴼⴽⴻⵏ ⵍⴻⵕⵢⵓⵢ ⴰⵢ ⵡⴰⵍⴰⵏ ⵡⴰⵜⴰⵏ ⵉ ⵓⵃⴱⴰⵙ ⵏ ⵜⴻⴽⵔⵉⴹⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵖⴻⵔⴱⴰⵣ.

ⵖⴻⴼ ⵍⴻⵃⵙⴰⴱ ⵏ ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ, ⵓⵔ ⵜⴻⵜⵜⵄⴻⴹⴹⵉⵍ ⴰⵔⴰ ⵜⵙⴻⵇⵇⴰⵎⵓⵜ-ⴰ ⴰⴷ ⴷ-ⵜⴻⴼⴽ ⵉⵙⵙⵓⵎⵔⴻⵏ (ⵉⵇⵜⵉⵔⴰⵃⴰⵜ) ⵉ ⵓⵖⵍⵉⴼ, ⴰⵎ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵜⴻⵏⵏⴰ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢⴰ ⴰⴷ ⴷ-ⵢⵉⵍⵉ ⵓⵇⴱⴻⵍ ⵎⴰ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵙⵜⴻⵏⵢⴰ ⴰⵔⴽⴰⵡⴰⵍ (ⵍⵎⵉⵜⴰⵇ) ⵏ ⵜⴻⵣⴷⴻⴳ ⵏ ⵓⵅⴻⴷⴷⵉⵎ ⴷ ⵓⵔⴽⴰⴷ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⴳⵎⵉ.

ⵙⴻⴳ ⵢⵉⴷⵉⵙ ⵏⵉⴹⴻⵏ, ⵜⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⴷ-ⵜⴻⵜⵜⵡⴰⵙⵙⴻⴱⴷⴻⴷ ⵜⵙⴻⵇⵇⴰⵎⵓⵜ ⵏⵉⴹⴻⵏ ⴰⵢ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⴽⴻⵍⵍⴼⴻⵏ ⵙ ⵓⵀⴻⵢⵢⵉ ⵏ ⵢⵉⵙⵙⵓⵎⵔⴻⵏ ⵉ ⵍⵎⴻⵏⴷ ⵏ ⵓⵚⴻⴳⴳⴻⵎ ⵏ ⵓⵏⵔⴰⵔ ⵏ ⵜⴻⵎⵙⵉⵔⵉⵏ ⵜⵓⵙⵍⵉⴳⵉⵏ (ⴷⵓⵔⵓⵙ ⵅⴰⵚⵚⴰ).

ⵉ ⵓⵙⵎⴻⴽⵜⵉ, ⵜⴻⵙⵜⴻⵏⵢⴰ ⵜⵏⴻⵖⵍⴰⴼⵜ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⴳⵎⵉ ⴰⵖⴻⵍⵏⴰⵡ ⴷ ⵢⵉⴳⴻⵏⵙⴰⵙⴻⵏ ⵏ 9 ⵏ ⵢⵉⵏⵎⵓⵍⴰ (ⵏⴰⵇⴰⴱⴰⵜ) ⵏ ⵓⵙⵙⴻⴳⵎⵉ, ⴰⵙⵙ ⵏ 19 ⵜⵓⴱⴻⵕ ⵢⴻⵣⵔⵉⵏ, ⵢⵉⵡⴻⵏ ⵏ ⵍⴽⴰⵖⴻⴹ ⵖⴻⴼ ⵏⵏⴻⵢⵢⴰ-ⵏⵙⴻⵏ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⴷ-ⵀⴻⵢⵢⵉⵏ ⴰⵔⴽⴰⵡⴰⵍ ⵏ ⵜⴻⵣⴷⴻⴳ ⵏ ⵓⵅⴻⴷⴷⵉⵎ ⴷ ⵓⵔⴳⴰⴽ ⴷ ⵓⵙⵙⴻⴳⵎⵉ. ⴰⵔⴽⴰⵡⴰⵍ-ⴰ ⴰⴷ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵡⴻⵎⵎⴻⵕ ⴷⴻⴳ ⵜⵍⴻⵎⵎⴰⵙⵜ ⵏ ⵡⴰⵢⵢⵓⵔ-ⴰ ⵏ ⵏⵡⴻⵎⴱⴻⵕ.

ⵉⵙⵡⵉ ⵏ ⵓⵔⴽⴰⵡⴰⵍ-ⴰ ⴷ « ⴰⴹⵎⴰⵏ ⵏ ⵓⵔⴽⴰⴷ ⵏ ⵓⵃⵔⵉⵛ ⵏ ⵓⵙⵙⴻⴳⵎⵉ ⴷ ⵓⵃⵔⴰⵣ ⵏ ⵓⵖⴻⵔⴱⴰⵣ ⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉ ⵙⴻⴳ ⵛⵛⵡⴰⵍ ».