Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
Ajerriḍ 1: Ajerriḍ 1:
Tislamufubit: 24 n tummɣiwin ay d-yellan ɣef Yinselmen deg Fṛansa
+
Aneẓruf Utrim: d Iɣlanen Yeddukklen ay d abrid awḥid n tifrat
  
PARIS Yenna-d Useqqamu Afṛensis n Ddin Ineslem ass n lexmis deg Paris d akken 24 n tummɣiwin ay d-yellan mgal Yinselmen deg Fṛansa, gar-asen atɛeddi ɣef tlawin yelsan aḥiǧab am wakken ay d-llant 18 n tuggziwin (tahdidat) seg txazzabiyin-nni n ljemɛa yezrin.
+
LEZZAYER TAMANEɣT Iɛawed iwekked-d uneɣlaf amalṭi n tɣawsiwin n uzɣar, George William Vella, ass n laṛebɛa tameddit d akken tamurt-nnes tebded ɣer yidis n tneɣtust (qarar) n Yiɣlanen Yeddukklen i lmend n uzref n uɣref aṣeḥrawi i ugguccelman (taqrir al-maṣir).
  
Leḥsab-a, ɣef wakken ay d-yenna Useqqamu Afṛensis n Ddin Ineslem « yella-d kan seg tedyanin ayɣef d-yella uccetki i temsulta (curṭa) neɣ i temsetla (darak) yerna iger-itent-id uɣlif n tɣawsiwin n daxel deg leḥsab » yerna lecɣal-a bḍan ɣef 6 n leṣnaf gar-asent assexṣer n tmesgidiwin (lejwameɛ), tiyita n medden d tuggziwin s tebṛatin n lkeṛh d rregmat.
+
« Ur ibeddel ara waddud-nneɣ. Ad nkemmel ad nebded ɣer yidis n tneɣtust n Yiɣlanen Yeddukklen i lmend n uzref n uɣref aṣeḥrawi i ugguccelman », ɣef wakken ay d-iwekked Mass Vella deg yiwen n usarag n tɣemsa.
  
Deffir tummɣa ay d-yellan ɣef uɣmis imalasan (usbuɛi) n Charlie Hebdo, yeḥseb-d Useqqamu Afṛensis n Ddin Ineslem azal n 50 n lecɣal mgal Yinselmen.
+
Dɣa, ɣef leḥsab n uneɣlaf-a, d « wa ay d abrid awḥid i ferru n taluft n Uneẓruf Utrim ».
  
Gar lecɣal ay d-yellan mgal Yinselmen, yella-d ussexṣer n yimukan n uɛbad s tirawt n wawalen n lkeṛh deg Creteil (Val-de-Marne), Oloron-Sainte-Marie (Pyrenees-Atlantiques) d Pontarlier (Doubs), d utɛeddi ɣef tlawin yettlusun aḥiǧab. Yiwen seg yitɛeddiyen-a yella-d deg Mareseille, wayeḍ deg Toulouse, ɣef wakken ay d-yenna Useqqamu Afṛensis n Ddin Ineslem ay yuɣalen yettɛassa lecɣal n tislamufubit deg wakk timnaḍin n Fṛansa.
+
« Tamsalt taṣeḥrawit tuɣal cwiṭ deg yidis ɣef lǧal tegnit tamirant (ḥaliyya) maca ur tettwattu ara », ɣef wakken ay d-iger tamawt, am wakken ay d-yesmekti d akken tamurt-nnes yella-d deg-s Unmager ɣef Uneẓruf Utrim deg 2011, aydeg ttekkant aṭas n tmura.
  
Seg yidis niḍen, yettwabṭel umsegraw ay ssefran ad t-gen ass n ljemɛa sdat Tmesgida Tameqrant n Paris acku ulac tagnit n tɣellist (laman) iwatan. Naqal ssefran ad gen amsegraw-a ass n ljemɛa tameddit akken ad d-inin « uhu i rrebrab » d « ussexleḍ » deffir txazzabiyin n 13 Nwembeṛ yezrin.
+
Yenna-d, seg yidis niḍen, d akken Malṭa ad yuɣalen d taselwayt n Tdukli Tuṛufit deg 2017, la tessefray ad tqeyyem yerna ad d-teg tacrawt (ḥaṣila) ɣef tegnit aydeg llan yikalen ay teḍḍef Meṛṛuk seg 1975.
  
« Deffir ma yella-d wawal d temsulta n Paris, yelfa-d d akken tagnit n tɣellist ur twata ara i ussuddes (tanḍim) n umsegraw anagdud », ɣef wakken ay d-yenna ulɣu (bayan) n Tmesgida Tameqrant n Paris.
+
« Ad neḥres tiɣawsiwin, ma terra tmara, deg uswir agraɣlan akken ad yettwasseɛjel ussefɛel n tneɣtust n Yiɣlanen Yeddukklen i ferru n taluft-a », ɣef wakken ay d-yenna.
  
Dɣa tenna-d temsulta n Paris ass n lexmis d akken agdal (manɛ) n tmesbaniyin deg beṛṛa deg temnaḍt n Ile-de-France ad ikemmel arma d ass n lḥedd, menɣi « imsegrawen ad d-yilin deg yimukan aydeg d-llant txazzabiyin-nni i lmend n yiriri n tejmilt », sdat Usarir n Fṛansa deg Saint-Denis d yisunen wis 10 d wis 11 deg Paris anda tixazzabiyin glant s 129 n tmeddurin d 352 n yimejraḥ.
+
Deg wayen yerzan tamsalt tafalesṭinit, yenna-d uneɣlaf amalṭi n tɣawsiwin n uzɣar d akken yessefk ad d-yili ferru s sin n yiwanaken (ddulat), yiwen d afalesṭini, wayeḍ d isṛayili, s usduqqes n lemcawṛat gar sin-a n yidisan, ula ma lemcawṛat-a ur d-glint s wacemma ar ass-a yerna ur tessefk ara ad qqiment « reẓment i lebda ».
 +
 
 +
« Yessefk ad d-yili yiswi d uzemz (tarix) i ufaki n taluft-a d yiriri n talwit ad idumen deg temnaḍt », ɣef wakken ay d-yenna.
 +
 
 +
« Tamurt-nneɣ d yiwet seg tmezwura, deg Tdukli Tuṛufit, ay yesteɛṛfen s uwanak afalesṭini, yerna nettkemmil abdad-nneɣ ɣer yidis n uɣref afalesṭini deg yimeɣi-nnes », ɣef wakken ay d-iwekked Mass Vella. I usmekti, d Malṭa ay d tamesṛabult (muqarrira) n Useqqamu i Ussefɛel n Yizerfan Ur Yettwankaṛen n Uɣref Afalesṭini n Yiɣlanen Yeddukklen.

Tasiwelt n wass 18:34, 20 Wamber 2015

ⴰⵏⴻⵥⵔⵓⴼ ⵓⵜⵔⵉⵎ: ⴷ ⵉⵖⵍⴰⵏⴻⵏ ⵢⴻⴷⴷⵓⴽⴽⵍⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ ⴰⴱⵔⵉⴷ ⴰⵡⵃⵉⴷ ⵏ ⵜⵉⴼⵔⴰⵜ

ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ – ⵉⵄⴰⵡⴻⴷ ⵉⵡⴻⴽⴽⴻⴷ-ⴷ ⵓⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⴰⵎⴰⵍⵟⵉ ⵏ ⵜⵖⴰⵡⵙⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵣⵖⴰⵔ, ⴳⴻⵧⵔⴳⴻ ⵡⵉⵍⵍⵉⴰⵎ ⵠⴻⵍⵍⴰ, ⴰⵙⵙ ⵏ ⵍⴰⵕⴻⴱⵄⴰ ⵜⴰⵎⴻⴷⴷⵉⵜ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⴰⵎⵓⵔⵜ-ⵏⵏⴻⵙ ⵜⴻⴱⴷⴻⴷ ⵖⴻⵔ ⵢⵉⴷⵉⵙ ⵏ ⵜⵏⴻⵖⵜⵓⵙⵜ (ⵇⴰⵔⴰⵔ) ⵏ ⵢⵉⵖⵍⴰⵏⴻⵏ ⵢⴻⴷⴷⵓⴽⴽⵍⴻⵏ ⵉ ⵍⵎⴻⵏⴷ ⵏ ⵓⵣⵔⴻⴼ ⵏ ⵓⵖⵔⴻⴼ ⴰⵚⴻⵃⵔⴰⵡⵉ ⵉ ⵓⴳⴳⵓⵛⵛⴻⵍⵎⴰⵏ (ⵜⴰⵇⵔⵉⵔ ⴰⵍ-ⵎⴰⵚⵉⵔ).

« ⵓⵔ ⵉⴱⴻⴷⴷⴻⵍ ⴰⵔⴰ ⵡⴰⴷⴷⵓⴷ-ⵏⵏⴻⵖ. ⴰⴷ ⵏⴽⴻⵎⵎⴻⵍ ⴰⴷ ⵏⴻⴱⴷⴻⴷ ⵖⴻⵔ ⵢⵉⴷⵉⵙ ⵏ ⵜⵏⴻⵖⵜⵓⵙⵜ ⵏ ⵢⵉⵖⵍⴰⵏⴻⵏ ⵢⴻⴷⴷⵓⴽⴽⵍⴻⵏ ⵉ ⵍⵎⴻⵏⴷ ⵏ ⵓⵣⵔⴻⴼ ⵏ ⵓⵖⵔⴻⴼ ⴰⵚⴻⵃⵔⴰⵡⵉ ⵉ ⵓⴳⴳⵓⵛⵛⴻⵍⵎⴰⵏ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵉⵡⴻⴽⴽⴻⴷ ⵎⴰⵙⵙ ⵠⴻⵍⵍⴰ ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵡⴻⵏ ⵏ ⵓⵙⴰⵔⴰⴳ ⵏ ⵜⵖⴻⵎⵙⴰ.

ⴷⵖⴰ, ⵖⴻⴼ ⵍⴻⵃⵙⴰⴱ ⵏ ⵓⵏⴻⵖⵍⴰⴼ-ⴰ, ⴷ « ⵡⴰ ⴰⵢ ⴷ ⴰⴱⵔⵉⴷ ⴰⵡⵃⵉⴷ ⵉ ⴼⴻⵔⵔⵓ ⵏ ⵜⴰⵍⵓⴼⵜ ⵏ ⵓⵏⴻⵥⵔⵓⴼ ⵓⵜⵔⵉⵎ ».

« ⵜⴰⵎⵙⴰⵍⵜ ⵜⴰⵚⴻⵃⵔⴰⵡⵉⵜ ⵜⵓⵖⴰⵍ ⵛⵡⵉⵟ ⴷⴻⴳ ⵢⵉⴷⵉⵙ ⵖⴻⴼ ⵍⴵⴰⵍ ⵜⴻⴳⵏⵉⵜ ⵜⴰⵎⵉⵔⴰⵏⵜ (ⵃⴰⵍⵉⵢⵢⴰ) ⵎⴰⵛⴰ ⵓⵔ ⵜⴻⵜⵜⵡⴰⵜⵜⵓ ⴰⵔⴰ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵉⴳⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵡⵜ, ⴰⵎ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵙⵎⴻⴽⵜⵉ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵜⴰⵎⵓⵔⵜ-ⵏⵏⴻⵙ ⵢⴻⵍⵍⴰ-ⴷ ⴷⴻⴳ-ⵙ ⵓⵏⵎⴰⴳⴻⵔ ⵖⴻⴼ ⵓⵏⴻⵥⵔⵓⴼ ⵓⵜⵔⵉⵎ ⴷⴻⴳ 2011, ⴰⵢⴷⴻⴳ ⵜⵜⴻⴽⴽⴰⵏⵜ ⴰⵟⴰⵙ ⵏ ⵜⵎⵓⵔⴰ.

ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ, ⵙⴻⴳ ⵢⵉⴷⵉⵙ ⵏⵉⴹⴻⵏ, ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵎⴰⵍⵟⴰ ⴰⴷ ⵢⵓⵖⴰⵍⴻⵏ ⴷ ⵜⴰⵙⴻⵍⵡⴰⵢⵜ ⵏ ⵜⴷⵓⴽⵍⵉ ⵜⵓⵕⵓⴼⵉⵜ ⴷⴻⴳ 2017, ⵍⴰ ⵜⴻⵙⵙⴻⴼⵔⴰⵢ ⴰⴷ ⵜⵇⴻⵢⵢⴻⵎ ⵢⴻⵔⵏⴰ ⴰⴷ ⴷ-ⵜⴻⴳ ⵜⴰⵛⵔⴰⵡⵜ (ⵃⴰⵚⵉⵍⴰ) ⵖⴻⴼ ⵜⴻⴳⵏⵉⵜ ⴰⵢⴷⴻⴳ ⵍⵍⴰⵏ ⵢⵉⴽⴰⵍⴻⵏ ⴰⵢ ⵜⴻⴹⴹⴻⴼ ⵎⴻⵕⵕⵓⴽ ⵙⴻⴳ 1975.

« ⴰⴷ ⵏⴻⵃⵔⴻⵙ ⵜⵉⵖⴰⵡⵙⵉⵡⵉⵏ, ⵎⴰ ⵜⴻⵔⵔⴰ ⵜⵎⴰⵔⴰ, ⴷⴻⴳ ⵓⵙⵡⵉⵔ ⴰⴳⵔⴰⵖⵍⴰⵏ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⴷ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵙⵙⴻⵄⵊⴻⵍ ⵓⵙⵙⴻⴼⵄⴻⵍ ⵏ ⵜⵏⴻⵖⵜⵓⵙⵜ ⵏ ⵢⵉⵖⵍⴰⵏⴻⵏ ⵢⴻⴷⴷⵓⴽⴽⵍⴻⵏ ⵉ ⴼⴻⵔⵔⵓ ⵏ ⵜⴰⵍⵓⴼⵜ-ⴰ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵏⵏⴰ.

ⴷⴻⴳ ⵡⴰⵢⴻⵏ ⵢⴻⵔⵣⴰⵏ ⵜⴰⵎⵙⴰⵍⵜ ⵜⴰⴼⴰⵍⴻⵙⵟⵉⵏⵉⵜ, ⵢⴻⵏⵏⴰ-ⴷ ⵓⵏⴻⵖⵍⴰⴼ ⴰⵎⴰⵍⵟⵉ ⵏ ⵜⵖⴰⵡⵙⵉⵡⵉⵏ ⵏ ⵓⵣⵖⴰⵔ ⴷ ⴰⴽⴽⴻⵏ ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⴷ-ⵢⵉⵍⵉ ⴼⴻⵔⵔⵓ ⵙ ⵙⵉⵏ ⵏ ⵢⵉⵡⴰⵏⴰⴽⴻⵏ (ⴷⴷⵓⵍⴰⵜ), ⵢⵉⵡⴻⵏ ⴷ ⴰⴼⴰⵍⴻⵙⵟⵉⵏⵉ, ⵡⴰⵢⴻⴹ ⴷ ⵉⵙⵕⴰⵢⵉⵍⵉ, ⵙ ⵓⵙⴷⵓⵇⵇⴻⵙ ⵏ ⵍⴻⵎⵛⴰⵡⵕⴰⵜ ⴳⴰⵔ ⵙⵉⵏ-ⴰ ⵏ ⵢⵉⴷⵉⵙⴰⵏ, ⵓⵍⴰ ⵎⴰ ⵍⴻⵎⵛⴰⵡⵕⴰⵜ-ⴰ ⵓⵔ ⴷ-ⴳⵍⵉⵏⵜ ⵙ ⵡⴰⵛⴻⵎⵎⴰ ⴰⵔ ⴰⵙⵙ-ⴰ ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵓⵔ ⵜⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⵔⴰ ⴰⴷ ⵇⵇⵉⵎⴻⵏⵜ « ⵔⴻⵥⵎⴻⵏⵜ ⵉ ⵍⴻⴱⴷⴰ ».

« ⵢⴻⵙⵙⴻⴼⴽ ⴰⴷ ⴷ-ⵢⵉⵍⵉ ⵢⵉⵙⵡⵉ ⴷ ⵓⵣⴻⵎⵣ (ⵜⴰⵔⵉⵅ) ⵉ ⵓⴼⴰⴽⵉ ⵏ ⵜⴰⵍⵓⴼⵜ-ⴰ ⴷ ⵢⵉⵔⵉⵔⵉ ⵏ ⵜⴰⵍⵡⵉⵜ ⴰⴷ ⵉⴷⵓⵎⴻⵏ ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⵏⴰⴹⵜ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵏⵏⴰ.

« ⵜⴰⵎⵓⵔⵜ-ⵏⵏⴻⵖ ⴷ ⵢⵉⵡⴻⵜ ⵙⴻⴳ ⵜⵎⴻⵣⵡⵓⵔⴰ, ⴷⴻⴳ ⵜⴷⵓⴽⵍⵉ ⵜⵓⵕⵓⴼⵉⵜ, ⴰⵢ ⵢⴻⵙⵜⴻⵄⵕⴼⴻⵏ ⵙ ⵓⵡⴰⵏⴰⴽ ⴰⴼⴰⵍⴻⵙⵟⵉⵏⵉ, ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵏⴻⵜⵜⴽⴻⵎⵎⵉⵍ ⴰⴱⴷⴰⴷ-ⵏⵏⴻⵖ ⵖⴻⵔ ⵢⵉⴷⵉⵙ ⵏ ⵓⵖⵔⴻⴼ ⴰⴼⴰⵍⴻⵙⵟⵉⵏⵉ ⴷⴻⴳ ⵢⵉⵎⴻⵖⵉ-ⵏⵏⴻⵙ », ⵖⴻⴼ ⵡⴰⴽⴽⴻⵏ ⴰⵢ ⴷ-ⵉⵡⴻⴽⴽⴻⴷ ⵎⴰⵙⵙ ⵠⴻⵍⵍⴰ. ⵉ ⵓⵙⵎⴻⴽⵜⵉ, ⴷ ⵎⴰⵍⵟⴰ ⴰⵢ ⴷ ⵜⴰⵎⴻⵙⵕⴰⴱⵓⵍⵜ (ⵎⵓⵇⴰⵔⵔⵉⵔⴰ) ⵏ ⵓⵙⴻⵇⵇⴰⵎⵓ ⵉ ⵓⵙⵙⴻⴼⵄⴻⵍ ⵏ ⵢⵉⵣⴻⵔⴼⴰⵏ ⵓⵔ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵏⴽⴰⵕⴻⵏ ⵏ ⵓⵖⵔⴻⴼ ⴰⴼⴰⵍⴻⵙⵟⵉⵏⵉ ⵏ ⵢⵉⵖⵍⴰⵏⴻⵏ ⵢⴻⴷⴷⵓⴽⴽⵍⴻⵏ.