Asebter amenzawi : Tameẓla gar ileqman
Ajerriḍ 1: | Ajerriḍ 1: | ||
− | + | Beddu n tzikkent n « Tẓuri n udlis islaman » deg Tesdawit n Lezzayer 1ut | |
− | LEZZAYER | + | LEZZAYER TAMANEɣT – Tebda, ass n lḥedd, deg Tesdawit n Lezzayer 1ut, yiwet n tzikkent n tsukan (nusax) n yidlisen islamanen yuran s ufus umi semman « Taẓuri n udlis islaman », yerna tisukan-a wwin-tent-id seg tesdawit tahulandit n Leiden. |
− | + | Tazikkent-a tga-tt tmahelt n tgelda n Tmuda n Wadda deg Lezzayer, yerna llant deg-s azal n 40 n tsukan n yidlisen n Leqran yettwareqmen d yidlisen ussnanen yettwacebbḥen s tugniwin tixtatasin neɣ s rrqumat. | |
− | + | Aḥric amezwaru n tzikkent-a d win umi semman « Takaligṛafit n Leqran », yerna llan deg-s yifettiten n yisebtar (ṣafaḥat) n tsukan n Leqran n lqern wis 8, ttwarun s tirawt takufit, d tsukan n Leqran n lqern wis 12 d 14 ay d-yusan seg Meṛṛuk d Lhend. | |
− | + | Llan daɣ yidlisen imidrusen (nadira) yeqqnen ɣer tussna deg tzikkent-a ay d-yellan deg temkarḍit (maktaba) n tesdawit, gar-asen tasuɣelt n udlis n yimɣan iɛerqen « Materia Medica » ay d-yettwarun, deg laṣel, deg lqern 1u. Tasuɣelt n udlis-a ɣer taɛṛabt tella-d deg lqern wis 10 yerna ala yiwet n tsukint ay d-yeggran seg-s. | |
− | + | Deg uḥric-a n tzikkent, llan yidlisen ussnanen niḍen am « Udlis n tarrayin tisnajyanin » n Abu El Qasim Al Zahrawi (lqern wis 15) neɣ « Tasnamurt » n Al Istakhti (lqern wis 12). | |
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + |
Tasiwelt n wass 14:57, 15 Furar 2016
ⴱⴻⴷⴷⵓ ⵏ ⵜⵣⵉⴽⴽⴻⵏⵜ ⵏ « ⵜⵥⵓⵔⵉ ⵏ ⵓⴷⵍⵉⵙ ⵉⵙⵍⴰⵎⴰⵏ » ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵙⴷⴰⵡⵉⵜ ⵏ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ 1ⵓⵜ
ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ ⵜⴰⵎⴰⵏⴻⵖⵜ – ⵜⴻⴱⴷⴰ, ⴰⵙⵙ ⵏ ⵍⵃⴻⴷⴷ, ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵙⴷⴰⵡⵉⵜ ⵏ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ 1ⵓⵜ, ⵢⵉⵡⴻⵜ ⵏ ⵜⵣⵉⴽⴽⴻⵏⵜ ⵏ ⵜⵙⵓⴽⴰⵏ (ⵏⵓⵙⴰⵅ) ⵏ ⵢⵉⴷⵍⵉⵙⴻⵏ ⵉⵙⵍⴰⵎⴰⵏⴻⵏ ⵢⵓⵔⴰⵏ ⵙ ⵓⴼⵓⵙ ⵓⵎⵉ ⵙⴻⵎⵎⴰⵏ « ⵜⴰⵥⵓⵔⵉ ⵏ ⵓⴷⵍⵉⵙ ⵉⵙⵍⴰⵎⴰⵏ », ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵜⵉⵙⵓⴽⴰⵏ-ⴰ ⵡⵡⵉⵏ-ⵜⴻⵏⵜ-ⵉⴷ ⵙⴻⴳ ⵜⴻⵙⴷⴰⵡⵉⵜ ⵜⴰⵀⵓⵍⴰⵏⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⴻⵉⴷⴻⵏ.
ⵜⴰⵣⵉⴽⴽⴻⵏⵜ-ⴰ ⵜⴳⴰ-ⵜⵜ ⵜⵎⴰⵀⴻⵍⵜ ⵏ ⵜⴳⴻⵍⴷⴰ ⵏ ⵜⵎⵓⴷⴰ ⵏ ⵡⴰⴷⴷⴰ ⴷⴻⴳ ⵍⴻⵣⵣⴰⵢⴻⵔ, ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵍⵍⴰⵏⵜ ⴷⴻⴳ-ⵙ ⴰⵣⴰⵍ ⵏ 40 ⵏ ⵜⵙⵓⴽⴰⵏ ⵏ ⵢⵉⴷⵍⵉⵙⴻⵏ ⵏ ⵍⴻⵇⵔⴰⵏ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵔⴻⵇⵎⴻⵏ ⴷ ⵢⵉⴷⵍⵉⵙⴻⵏ ⵓⵙⵙⵏⴰⵏⴻⵏ ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵛⴻⴱⴱⵃⴻⵏ ⵙ ⵜⵓⴳⵏⵉⵡⵉⵏ ⵜⵉⵅⵜⴰⵜⴰⵙⵉⵏ ⵏⴻⵖ ⵙ ⵔⵔⵇⵓⵎⴰⵜ.
ⴰⵃⵔⵉⵛ ⴰⵎⴻⵣⵡⴰⵔⵓ ⵏ ⵜⵣⵉⴽⴽⴻⵏⵜ-ⴰ ⴷ ⵡⵉⵏ ⵓⵎⵉ ⵙⴻⵎⵎⴰⵏ « ⵜⴰⴽⴰⵍⵉⴳⵕⴰⴼⵉⵜ ⵏ ⵍⴻⵇⵔⴰⵏ », ⵢⴻⵔⵏⴰ ⵍⵍⴰⵏ ⴷⴻⴳ-ⵙ ⵢⵉⴼⴻⵜⵜⵉⵜⴻⵏ ⵏ ⵢⵉⵙⴻⴱⵜⴰⵔ (ⵚⴰⴼⴰⵃⴰⵜ) ⵏ ⵜⵙⵓⴽⴰⵏ ⵏ ⵍⴻⵇⵔⴰⵏ ⵏ ⵍⵇⴻⵔⵏ ⵡⵉⵙ 8, ⵜⵜⵡⴰⵔⵓⵏ ⵙ ⵜⵉⵔⴰⵡⵜ ⵜⴰⴽⵓⴼⵉⵜ, ⴷ ⵜⵙⵓⴽⴰⵏ ⵏ ⵍⴻⵇⵔⴰⵏ ⵏ ⵍⵇⴻⵔⵏ ⵡⵉⵙ 12 ⴷ 14 ⴰⵢ ⴷ-ⵢⵓⵙⴰⵏ ⵙⴻⴳ ⵎⴻⵕⵕⵓⴽ ⴷ ⵍⵀⴻⵏⴷ.
ⵍⵍⴰⵏ ⴷⴰⵖ ⵢⵉⴷⵍⵉⵙⴻⵏ ⵉⵎⵉⴷⵔⵓⵙⴻⵏ (ⵏⴰⴷⵉⵔⴰ) ⵢⴻⵇⵇⵏⴻⵏ ⵖⴻⵔ ⵜⵓⵙⵙⵏⴰ ⴷⴻⴳ ⵜⵣⵉⴽⴽⴻⵏⵜ-ⴰ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵍⵍⴰⵏ ⴷⴻⴳ ⵜⴻⵎⴽⴰⵔⴹⵉⵜ (ⵎⴰⴽⵜⴰⴱⴰ) ⵏ ⵜⴻⵙⴷⴰⵡⵉⵜ, ⴳⴰⵔ-ⴰⵙⴻⵏ ⵜⴰⵙⵓⵖⴻⵍⵜ ⵏ ⵓⴷⵍⵉⵙ ⵏ ⵢⵉⵎⵖⴰⵏ ⵉⵄⴻⵔⵇⴻⵏ « ⵎⴰⵜⴻⵔⵉⴰ ⵎⴻⴷⵉⵛⴰ » ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⵜⵜⵡⴰⵔⵓⵏ, ⴷⴻⴳ ⵍⴰⵚⴻⵍ, ⴷⴻⴳ ⵍⵇⴻⵔⵏ 1ⵓ. ⵜⴰⵙⵓⵖⴻⵍⵜ ⵏ ⵓⴷⵍⵉⵙ-ⴰ ⵖⴻⵔ ⵜⴰⵄⵕⴰⴱⵜ ⵜⴻⵍⵍⴰ-ⴷ ⴷⴻⴳ ⵍⵇⴻⵔⵏ ⵡⵉⵙ 10 ⵢⴻⵔⵏⴰ ⴰⵍⴰ ⵢⵉⵡⴻⵜ ⵏ ⵜⵙⵓⴽⵉⵏⵜ ⴰⵢ ⴷ-ⵢⴻⴳⴳⵔⴰⵏ ⵙⴻⴳ-ⵙ.
ⴷⴻⴳ ⵓⵃⵔⵉⵛ-ⴰ ⵏ ⵜⵣⵉⴽⴽⴻⵏⵜ, ⵍⵍⴰⵏ ⵢⵉⴷⵍⵉⵙⴻⵏ ⵓⵙⵙⵏⴰⵏⴻⵏ ⵏⵉⴹⴻⵏ ⴰⵎ « ⵓⴷⵍⵉⵙ ⵏ ⵜⴰⵔⵔⴰⵢⵉⵏ ⵜⵉⵙⵏⴰⵊⵢⴰⵏⵉⵏ » ⵏ ⴰⴱⵓ ⴻⵍ ⵇⴰⵙⵉⵎ ⴰⵍ ⵣⴰⵀⵔⴰⵡⵉ (ⵍⵇⴻⵔⵏ ⵡⵉⵙ 15) ⵏⴻⵖ « ⵜⴰⵙⵏⴰⵎⵓⵔⵜ » ⵏ ⴰⵍ ⵉⵙⵜⴰⴽⵀⵜⵉ (ⵍⵇⴻⵔⵏ ⵡⵉⵙ 12).