Awal:Dzayer : Tameẓla gar ileqman
Ajerriḍ 27: | Ajerriḍ 27: | ||
Abyas n idurar n wenẓul d '''wenn''' umi qqaren "Aṭlas n Uneẓruf". D '''inni''' ay yellan d idraren ay tteṭṭfen ijdi n Uneẓruf ḥuma ur d-yettawwiḍ cra ɣer ugafa azegzaw n tmuṛt. Jar sin-a n yibuyas n yidurar, tella '''ict''' temnaḍt d tamiriwt n tewririn d tẓuḍiwin. D tenn umi qqaren "Tiẓuḍiwin n Wannej". Tamnaḍt-a tuzeɣ llan deg-s yijelmamen n tisent. | Abyas n idurar n wenẓul d '''wenn''' umi qqaren "Aṭlas n Uneẓruf". D '''inni''' ay yellan d idraren ay tteṭṭfen ijdi n Uneẓruf ḥuma ur d-yettawwiḍ cra ɣer ugafa azegzaw n tmuṛt. Jar sin-a n yibuyas n yidurar, tella '''ict''' temnaḍt d tamiriwt n tewririn d tẓuḍiwin. D tenn umi qqaren "Tiẓuḍiwin n Wannej". Tamnaḍt-a tuzeɣ llan deg-s yijelmamen n tisent. | ||
− | Sin-nni n yibuyas n yidurar n ugafa n tmuṛt (Aṭlas n Utell d Waṭlas n Uneẓruf) ttmunen deg wegmuḍ n tmuṛt n Dzayer. Deg temnaḍt '''ay deg''' ttmunen, acal d amattay am '''ɣer | + | Sin-nni n yibuyas n yidurar n ugafa n tmuṛt (Aṭlas n Utell d Waṭlas n Uneẓruf) ttmunen deg wegmuḍ n tmuṛt n Dzayer. Deg temnaḍt '''ay deg''' ttmunen, acal d amattay am '''ɣer yidis n''' yilel (timnaḍin n Ǧiǧel, Skikda d Ɛennaba), am '''ɣer ugensu''' n tmuṛt (Qsenṭina). Deg wenẓul n temnaḍt-a, ad naf ula d idurar n Wawras d Yilemmucen ay yuḍanen d amur zeg yidurar n Waṭlas. Rni-d, idurar-a ttsiɣin ar ibuda n Dzayer d Tunes. Idurar-a zeg zic ay llan d tamnaḍt n udurri yeggermem ad ten-yadef ucengu. |
Aneẓruf d '''ict''' temnaḍt d tamiriwt aṭṭas, cra zeg temnaḍin-nnes yedla-tent yijdi, '''tinneḍni''' d iẓra ay tent-yedlin. Cra n temnaḍin, xminni xaf-sent yeccat wenẓar, ḥemmlen yiɣezran-nsent. Timnaḍin nniḍen, deg-sent aman ay d-itteffɣen zeg wadday n tmuṛt. Rni-d, d manaya acc ay ittejjan ad ilin yimedwan d bessi n tuzzeyzewt deg temnaḍin-a. | Aneẓruf d '''ict''' temnaḍt d tamiriwt aṭṭas, cra zeg temnaḍin-nnes yedla-tent yijdi, '''tinneḍni''' d iẓra ay tent-yedlin. Cra n temnaḍin, xminni xaf-sent yeccat wenẓar, ḥemmlen yiɣezran-nsent. Timnaḍin nniḍen, deg-sent aman ay d-itteffɣen zeg wadday n tmuṛt. Rni-d, d manaya acc ay ittejjan ad ilin yimedwan d bessi n tuzzeyzewt deg temnaḍin-a. |
Tasiwelt n wass 23:09, 24 Furar 2014
Relationship to Maghreb definition - current and historic. Add 'landscape' as heading. Add more to the intro - biggest country in Africa etc.
Could add Atellay, Atellan or Atelli as (a technical?) alternative - Tellian Atlas vs Tell Atlas (At'las n Utell). Utell because it's The Tell (an entity), el Tell "ettell" from Arabic.
Similarly 'n Uneẓruf', but (technically?) Aneẓrufay, i, an.
Rif profile:
Dzayer
Dzayer d ict tmuṛt d tameqqrant, tebḍa xef sin n yimuren imeqqranen :
- Tamnaḍt n ugafa llan deg-s yizuɣar, idurar, iɣezran d tẓuḍiwin ay d-yusin xef uɣezdis n Yilel Agrakal
- Tamnaḍt n wenẓul ay yeṭṭfen 4 zi 5 n yimuren n ucal n tmuṛt. D tenn umi qqaren "Tiniri Tameqqrant" neɣ "Aneẓruf".
Icalen
Deg umur n ugafa n tmuṛt, llan sin n yibuyas n yidurar ay iẓewwan tamuṛt zeg yibuda n Umaṛṛuk ar agmuḍ n tmuṛt, ɣer tma n Yilel Agrakal.
Abyas n yidurar n ugafa d wenn umi qqaren "Aṭlas n Utell". Amur ameqqran n yiɣuram n Dzayer usint-id deg yizuɣar ay yellan jar yidurar n Waṭlas n Utell d Yilel Agrakal. Acal n izuɣar-a yekruẓ. Rni-d, amur ameqqran n yimezdaɣ n tmuṛt din ay zeddɣen. Tamnaḍt-a n ugafa n Dzayer ay deg munen yidurar d yizuɣar qqaren-as "Atell", rni-d llan deg-s yidurar n Waṭlas n Utell, iɣezran ay d-yusin jar yidurar-a d yizuɣar am wenn n Tmettijt, rni-d acal ay yudsen ilel d tewririn, maca ttilin jar-asent yideggen yudaren mani ttwasulin yisugan.
Abyas n idurar n wenẓul d wenn umi qqaren "Aṭlas n Uneẓruf". D inni ay yellan d idraren ay tteṭṭfen ijdi n Uneẓruf ḥuma ur d-yettawwiḍ cra ɣer ugafa azegzaw n tmuṛt. Jar sin-a n yibuyas n yidurar, tella ict temnaḍt d tamiriwt n tewririn d tẓuḍiwin. D tenn umi qqaren "Tiẓuḍiwin n Wannej". Tamnaḍt-a tuzeɣ llan deg-s yijelmamen n tisent.
Sin-nni n yibuyas n yidurar n ugafa n tmuṛt (Aṭlas n Utell d Waṭlas n Uneẓruf) ttmunen deg wegmuḍ n tmuṛt n Dzayer. Deg temnaḍt ay deg ttmunen, acal d amattay am ɣer yidis n yilel (timnaḍin n Ǧiǧel, Skikda d Ɛennaba), am ɣer ugensu n tmuṛt (Qsenṭina). Deg wenẓul n temnaḍt-a, ad naf ula d idurar n Wawras d Yilemmucen ay yuḍanen d amur zeg yidurar n Waṭlas. Rni-d, idurar-a ttsiɣin ar ibuda n Dzayer d Tunes. Idurar-a zeg zic ay llan d tamnaḍt n udurri yeggermem ad ten-yadef ucengu.
Aneẓruf d ict temnaḍt d tamiriwt aṭṭas, cra zeg temnaḍin-nnes yedla-tent yijdi, tinneḍni d iẓra ay tent-yedlin. Cra n temnaḍin, xminni xaf-sent yeccat wenẓar, ḥemmlen yiɣezran-nsent. Timnaḍin nniḍen, deg-sent aman ay d-itteffɣen zeg wadday n tmuṛt. Rni-d, d manaya acc ay ittejjan ad ilin yimedwan d bessi n tuzzeyzewt deg temnaḍin-a.