Asebter amenzawi

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi

Tamenɣest: ammas i yigerdan imeɛdaṛ deg tɣiwant n In Ɣar deg In Ṣaleḥ

TAMENƔEST, 12 Yebrir 2015 – La ssefrayen ad bnun ammas asnajyan-asnegman i yigerdan imeɛdaṛ n leɛqel deg tɣiwant n In Ɣar, deg tdayṛa n In Ṣaleḥ (Tamenɣest) i ussejhed n webdad i yemdane-a deg tama-a, ɣef wakken ay aɣ-d-ixebber ass n lḥedd yiwen n yemḍebber n wammas asnajyan-asnegman n In Ṣaleḥ.

Ammas-a la d-ttilint tezrawin fell-as, yerna d win aydeg ara bedden i 100 n yigerdan imeɛdaṛ n leɛqel deg tama-a, yerna d win ara d-yesneqsen taɛkemt i wammas asnajyan-asnegman n In Ṣaleḥ ay yesɛan ala 60 n yimukan, ɣef wakken ay d-yenna Mass Ahmed Benali.

Asenfar-a ad yessenqes lḥeṛs ɣef wammas asnajyan-asnegman n In Ṣaleḥ aydeg llan yigerdan imeɛdaṛ n leɛqel ay d-yusan seg tlata n tɣiwanin (In Ɣar, In Ṣaleḥ ed Fuggaṛet Zzwa), s tnusi, dɣa s waya, ad asen-bedden i yigerdan-a ur yufin ara anwa ara ten-iɛawnen.

Awehhi n yigerdan imeɛdaṛ n leɛqel ɣer wammas asnajyan-asnegman ad d-yili s wemɛawen akked tmehla (direction) n tteṛbeyya akken kan ara asen-faqen deg uɣerbaz, akken ad ssifessen ccɣel n webdad i yigrdan-a deg lawan, nnig waya, ad tettekki deg ccɣel-a daɣ tiddukla tadigant (locale) n « Besma » i yigerdan imeɛdaṛ n leɛqel, ɣef leḥsab n yemḍebber-a.

Ammas asnajyan-asnegman n In Ṣaleḥ i yigerdan imeɛdaṛ n leɛqel yettwehhi, seg tama niḍen, imeɛdaṛ n gar 17 ed 19 n yiseggasen ɣer wammasen n ussileɣ amsadur deg tmezzugin ay d-yemyezgen ed tegnit-nsen, am ubeḥḥer i yergazen ed ussewwi amazday i tlawin, akken ad yifsus unekcum-nsen deg tudert n uxeddim, ɣef wakken ay d-yenna.

Abdad i yigerdan imeɛdaṛ n leɛqel deg In Ṣaleḥ deg wemkan yemmuzzgen d win ay yeddan ɣer sdat imi ay yerna ukettur n ummager s 60% ladɣa s uxeddim yelhan ay d-ttakfen yemṛebbiyen ed yimuzzag, ɣef wakken ay d-tenna teɣbalut-a.







Ssebt, 11 Yebrir 2015 1807

Tamurt teḥwaj imassanen n ddin akken ad ḥadren ɣef tgejda n Lislam

TAƔERDAYT – Aneɣlaf n tɣawsiwin n ddind lḥubus, Mohamed Aissa, yenna-d ass n ssebt deg Tɣerdayt d akken tamurt teḥwaj « ugar n wayen akka iɛeddan » imassanen n ddin akken ad d-sfehmen adlis imqeddes n Leqran yerna ad ḥudden ddin n Lislam mgal s kra n wayen ara as-yessimsen tugna-nnes.

Mi d-yessawel, deg taggara n tfagla n wextam n ufesser n Leqran imqeddes ay iga Ccix Mohamed Ben Brahim Said Kaabach deg tmesgida n Lɛatiq, deg Lɛaṭef, aneɣlaf iger-d tamawt ɣef wazal yesɛa uxeddim n ccix-a d ufesser n Leqran deg tmesgida-a s weḍfar n ssunna n Nnbi Muḥemmed (taẓallit ed sslam n Ṛebbi fell-as).

« Ccix Kaabach yefka tudert-nnes i ddin d usselmed n wacḥal n tsutwin akken ad ddunt deg webrid aqeɛdan », i d-yenna Mass Aissa, am wakken d-yerna d akken tafagla-a « d tajmilt kan i uxeddim ameqran yerna iswi-nnes d asɛeddi n wazalen d temsirin ay d-yekkan seg umecwaṛ-nnes i tsutwin timaynutin ».

Aneɣlaf n tɣawsiwin n ddin d lḥubus yenna-d d akken afesser n Leqran n Ccix Kaabach ad t-id-yessuffeɣ weɣlif yerna ad yettwafreq ɣef yinebgiwen n tedyant n « Qsenṭina, tamaneɣt n yedles aɛṛab n 2015 » ara yebdun ass n 16 Yebrir.

Yenna-d daɣ d akken Lezzayer « tettzuxxu » s yimassanen-nnes n ddin yettekkan (yerna mazal ttekkayen) deg wezraɛ n Lislam deg umaḍal, yerna yebder-d Ccix Abdelhamid Benbadis, Ccix Teffeych ed Ccix Bayoud ay d-yejjan ixeddimen ayyes ɣrant tsutwin s lekmal-nsen, ɣef wakken ay d-yenna uneɣlaf.

Seg yidis-nnes, ameskar n ufesser-nni n Leqran, Ccix Kaabach, yenna-d dakken axeddim-nnes « yewɛeṛ yerna terra-t tmara ad yezrew ul n wedlis imqeddes, telqey n lmeɛna n yal laya ed wakk idisan-nnes utlayanen d yidelsanen ».

Azal n walef n medden, gar-asen ladɣa tugniwin yettwassnen deg ddin, imassanen n ddin seg tmiwa yemgerraden n tmurt ed yineɣlafen iqburen, ay yettekkan deg tfagla-a n wextam n ufeṣṣer n leqran n Ccix Kaabach ay d-iga udabu asɣanan aɛlayan akk n lmedheb ibbaḍi (Ḥalaqat L-Ɛezzaba) s wemɛawen ed tiddukla « Nnahḍa » n temdint n Lɛaṭef.



Ɛin Timucent: ulac axeṣṣar di zzlezla n Buzejjaṛ (Aḥuddu aɣarim)

ƐIN TIMUCENT, 12 Yebrir 2015 – Ur d-yelli ara akk uxeṣṣar, ama seg yidis n leṛwaḥ, ama seg yidis n tenga, deg tzenzelt-nni ay iḥuzan taɣiwant n Buzejjaṛ (34 n yikilumitren ɣef Ɛin Timucent), ɣef wakken ay d-nettwaxebber ass n lḥedd sɣur Uḥuddu aɣarim n twilayt.

Tizenzelt-a ay d-yettwakelsen ɣef 1s58dq deg lebḥeṛ, 34 n yikilumitren deg ugafa n Buzejjaṛ, ur d-tegli s lexṣara deg leṛwaḥ wala deg tenga, ɣef wakken ay d-iwekked ugenses Mohamed Moulkhaloua ay d-yelhan s teɣwalt.

Ɣef leḥsab n CRAAG, talemmast n tzenzelt-a yesɛan 3,4 n tfesniwin deg yisili n Richter, tezga-d 34 n yikilumitren deg ugafa n temdint-a ay d-yezgan ɣef yiri n lebḥeṛ.



Lḥedd, 12 Yebrir 2015 0845

Tlata n wammasen n ussileɣ aseggas-a deg Msila

MSILA – Tlata n wammasen imaynuten n ussileɣ amsadur ay la yettwabnayen deg Lhamel, Busɛada d Mɛaḍid (Msila), d wid aydeg ara ilin, s ujemmal, 900 n yimukan isnegmanen yerna ad faken “uqbel taggara n 2015”, ɣef wakken ay d-nettwaxebber ass n lḥedd seg twilayt.

Ammasen-a ad sselmaden ama d wid ara yensen, ama d wid ur yettnusun ara, yerna ad jjen tawilayt n Msila ad tessemɣer tizemmar-nnes deg wenrar n ussileɣ, imi ara teqqel, s waya, tesɛa 7000 n yimukan, ɣef wakken ay d-tenna teɣbalut-a.

Lebni ed wesgalef n wammasen-a llan-d s ussefti azayez n wugar n umelyaṛ n yidinaṛen yerna aya yekcem deg uqaleb n tsuddest usseqreb n wammasen n ussileɣ ɣer yilemẓiyen ay yebɣan ad lemden ṣṣenɛa, ɣef wakken ay d-nnan ssrabes n twilayt.

Taɣbalut-a txebber-d daɣ dakken aḥric n ussileɣ amsadur la ixeddem akken ad d-yeg timezzugin ay d-yemyezgen ed tama-a, tid ay d-yessutur ssuq adigan (local) n uxeddim, am ṣṣenɛa n umers, lebni ed temsaldunt.

Tawilayt n Msila llan deg-s, imir-a, 19 n wammasen n ussileɣ akked 2 n yisuda (instituts) iɣelnawen yemmuzzgen deg ussileɣ amsadur (INSFP) deg Msila ed Busɛada, d wid ay yesɛan 6000 n yimukan n welmad.



Ssebt, 11 Yebrir 2015 1709

Assuffeɣ n yigiten n temlilit tagraɣlant tis 3 ɣef Ccix Fodil Awertilan

SṬIF – Igiten n temlilit tagraɣlant tis 3 n Ccix Fodil Awertilan ssuffɣen-ten-id i lmend n ussewjed i wemyager-a n tlata n wussan ara d-yebdun ass n ttlata deg sin n yimukan ɣef tikkelt, Sṭif ed Ayt Wertilan, ɣef wakken d-yenna unemhal n yedles, Zitouni Aribi, ass n ssebt i NSL.

Igiten-a llan deg-sen ugar n 20 n yisaragen n yesdawanen izzayriyen, imaṣriyen, iyamaniyen d yiɛiraqiyen, ɣef wakken d-yenna yemḍebber-a ay d-yernan dakken assuffeɣ n yisaragen-a d assefɛel n wayen d-yellan seg teẓrigt iɛeddan. Imeskaren uznen-d isaragen-nsen yuran s ufus.

Taẓrigt n 2015 n temlilit-a din ara d-yilin ɣef “uxemmem n Fodil Awertilan ed yimassanen n tama-a », « axeddim-nnes i wesḥulfu n ṛṛay n wegdud aɛiraqi ɣef temsalt n yimenɣi adzayri » akked « tmuɣli-nnes ɣef tsemmeskelt »

Messaoud Hassanine El Ouartilani, memmi-s n yemxemmem-a adzayrin, d netta ara d-yeɣren tinawt n welday n wemyager-a aydeg ara d-tili temzikkent n yedlisen d yeḍrisen yuran s ufus n Ccix-a, d timzikkent ara d-yilin daɣ i lmend n wemjahed Abdelhafidh Amokrane d wayt twacult n Fodil Awertilan.

Ad d-tili daɣ tfagla-a n ussiweḍ n ṛṛeḥma sdat uẓekka n Ccix (1906-1959), deg tmeqbert n yimeɣrusen n Ayt Wertilan deg yettwamḍel umeṛḥum deg 1987, d tafagla ara d-yilin ass wis sin n wemyager-a, uqbel ma bdan-d yixeddimen-nnes n uṣeggem n wexxam-nnes akken ad yeqqel d amkan s wazal-nnes deg tmerrit tadelsant deg tama-a n ugafa n Sṭif.




Ssebt, 11 Yebrir 2015 0948

Samia Diar gar tnuẓar ay yerran tajmilt i Fanon deg Martinique

LDZAYER – Tacennayt tadzayrit ay yeddren deg Fṛansa, Samia Diar, tettekka deg yiwen n wegni (plateau) n tnuẓar ay d-yessumren yiwen n uhanay (spectacle) i lmend n tejmilt i Frantz Fanon, d win ara yeqqimen ara d 18 Yebrir yerna ad d-yili deg wakk timiwa n Martinique.

Ahanay-a tessuddes-it tiddukla n « Virgul », yerna tuzzya-nnes tebda-d ass n 7 Yebrir, am wakken ay tekcem deg uqaleb n wahil amseggas (annuel) n « Lire ed Dire pour le Plaisir » (Taɣuri ed Tmenna i Teḍfi).

Ahanay-a ad ilint deg-s xemsa n tnuẓar ay d-yusan seg tmura yemgerraden, nitenti d Samia Diar (Ldzayer), Halima Hamdane (Meṛṛuk), Kalthoum Ben Mbarek (Tunes), Nathalie Debenne (Fṛansa) ed Yawa (Muriṭanya), ɣef wakken ay neɣra deg udeg n Internet n tiddukla-a, d win aydeg llant tugniwin ay d-yettwaḍḍfen deg wussan imezwura n uhanay-a.

Tinuẓar-a ad d-ɣrent iḍrisen seg uxeddim n yemxemmem Frantz Fanon, yerna ad d-sseddunt ed ccna ed uẓawan ed yeḍrisen-a.

Samia Diar tlul deg Ɛennaba, yerna terra ddehn-nnes ɣer wakk imesliyen (leṣwat) n tgemmi (patrimoine) n uẓawan adzayri, am wakken ay d-tettagem seg uẓawan n umaḍal.

Diar tella tettekka deg tegrawt n ”Triana d’Alger” (1993), sakkin tedda ɣer tegrawt n “Mediterraneo” (1998), yerna tigrawin-a deg snat yid-sent mmuzzgent deg uẓawan n flamenco ed leṣnaf niḍen n uẓawan n Temrikt Talatinit. Samia Diar tessuffeɣ-d yiwen kan n walbum , « Nana » (Jida) deg useggas n 2005, d win aydeg d-tecna ɣef yinig, tujjma n tmurt akked wuguren n yilemẓiyen, lbaṭel deg tmetti, tayri n yimawlan ed wemyexlaḍ urbiḥ n yiɣunab (styles).

« Virgul » d tiddukla n Martinique ay d-yelhan ed ussegmi aɣerfan (education populaire) s tẓuri ed yedles, yerna tennulfa-d deg 1994.

Tiddukla-a tesɛa aẓeḍḍa d ameqran n yinuẓar ed yemsudar (professionnels) ay ixeddmen deg uhanay amuddir, yerna « txeddem i lmend n usseqreb ɣer medden akk n timmeṛkantit n yedles s wakk talɣiwin-nnes », ɣef leḥsab n udeg-nnes n Internet.




Ssebt, 11 Yebrir 2015 0948

Samia Diar gar tnaẓuṛin yerran tajmilt i Fanon deg Martinique

LEZZAYER – Tacennayt tadzayrit yeddren deg Fṛansa, Samia Diar, tettekka deg yiwen n wegni n tnaẓurin ay d-yessumren yiwet n tmaɣṛa i lmend n tejmilt i Frantz Fanon, d win ara yeqqimen ar 18 Yebrir yerna ad d-yili deg wakk timiwa n Martinique.

Ahanay-a (tamaɣṛa-yagi) tessuddes-it tiddukla n « Virgul », yerna tuzzya-nnes tebda-d ass n 7 Yebrir, am wakken ay tekcem deg uqaleb n wahil amseggas n « Lire et Dire pour le Plaisir » (Taɣuri ed Tmenna i Teḍfi).

Ahanay-a ad ilint deg-s xemsa n tnuẓar ay d-yusan seg tmura yemgerraden, nitenti d Samia Diar (Lezzayer), Halima Hamdane (Meṛṛuk), Kalthoum Ben Mbarek (Tunes), Nathalie Debenne (Fṛansa) ed Yawa (Muriṭanya), ɣef wakken ay neɣra deg udeg n Internet n tiddukla-a, d win aydeg llant tugniwin ay d-yettwaḍḍfen deg wussan imezwura n uhanay-a.



Ssebt, 11 Yebrir 2015 1809

Alday n Useggas agraɣlan n tafat ass n ssebt

LEZZAYER – Tadyant n « 2015, Aseggas agraɣlan n tafat » ay d-tesseɣret Tudda n Yeɣlanen Yeddukklen, yettwaldI s wudem unṣib deg Lezzayer Tamaneɣt s yiwet n tfagla tunṣibt s weḥdaṛ n waṭas seg yimaslaḍen (membres) n unabaḍ akked tnemhalt tamatut n Unesco, Irina Bokova.

Deg tinawt-nnes n welday, aneɣlaf n welmud aɛlayan d unadi ussnan, Mohamed Mebarki, iḥettet-d ɣef wazal ay tesɛa tedyant-a tagraɣlant, am wakken ay d-iger tamawt dakken aya « yeɣli-d » akked useggas aydeg Ldzayer ad tesfugel daɣ tadyant n Qsenṭina, « Tamaneɣt n yedles aɛṛab ».

Mass Mebarki yesmekti-d ɣef wazal ay yettakf uselway n Tegduda, Abdelaziz Bouteflika i tteṛbeyya, tussna, tiẓuryin ed yedles.

Iger-d daɣ tamawt ɣef wazal ay yettunefken deg Ldzayer i tmuɣli-a, “yerna aya yettban-d s wahil aɣelnaw n unadi ay yeqqnen ɣer wenrar-a.

« Ass-a, yessefk ad yettwassmed ttawil-a akadimi i lmend n ussebded n yedles ussnan ara yesnernin tussna ed tmussni deg tmetti », ɣef wakken ay d-yenna uneɣlaf.

Mi d-yebder ahil n tedyanin ara d-yilin deg tedyant-a tameqrant, yenna-d dakken ad d-ilin yisaragen ed yeskasiyen deg temliliyin ara d-gent tugniwin s wazal-nsent ixeddmen deg wenrar-a ama seg Lezzayer, ama seg wezɣar.

Seg yidis-nnes, tanemhalt tamatut n Tuddsa n Yeɣlanen Yeddukklen i tteṛbeyya, tussna ed yedles (UNESCO) tenna-d dakken tumar s wesfugel n Useggas n tafat deg Lezzayer, am wakken ay d-twekked dakken tuddsa ay tessedday tessewjed iman-nnes akken ad teddu yerna ad teḍfer tadyant-a ay d-tesseɣret Tuddsa n Yeɣlanen Yeddukklen deg Dujembeṛ n 2013.





Adiwenni d Obama d « tagnit ara iledyen abrid i wassaɣen n wemqader”

CARACAS, 12 Yebrir 2015 – Aselway avenezueli Nicolas Maduro yenna-d, ass n ssebt ɣef udiwenni awezlan ay iga d wemtil-nnes amarikani Barack Obama deg yijifeṛ n Tqacuct n Temrikin deg Panama, d akken aya d “tagnit” ay “izemren ad yeldey abrid i wassaɣen n wemqader” gar snat-a n tmura.

Adiwenni gar sin-a n yiɣfawen n uwanak (chefs d’Etat) yella-d mi yella yetteddu Obama ad yeffeɣ seg tqacuct-nni, ɣef leḥsab n tneṭṭaqt n tselwit tamarikanit, Katherine Vargas.

« Nniɣ-as d akken la anabaḍ-nneɣ, wala aɣref-nneɣ, wala amenzaḍ-nneɣ Hugo Chavez ur llin d iɛdawen n Yiwanaken Yeddukklen n Marikan. Nekkni d imeddukal n Yiwanaken Yeddukklen », ɣef wakken ay d-iwekked Mass Maduro deg yiwet n tseɣrut ay iga i terga n TeleSUR ay ixeddmen deg Caracas.

Aselway abenezueli yenna-d dakken timlilit akked wemtil-nnes amarikani tella-d “s tmenna n tidet”, al wakken ay d-yerna dakken aya d “tagnit” ay « izemren ad teldi abrid i wassaɣen n wemqader » gar snat-a n tmura.

« Ahat ad d-tili, deg wussan ay d-yetteddun, tegnit i lmend n beddu n udiwenni d Yiwanaken Yeddukklen d unadi ɣef webrid amaynu i wassaɣen n wemqader », ɣef wakken ay d-yenna.

Seg yidis-nnes, aselway amarikani iwekked-d ɣef “webdad-nnes ijehden ɣer yidis n udiwenni amelwi » akked Venezuela, d tamurt ay tḥuza yiwet n tezɣint ama deg tdamsa, ama deg tsertit.

Assaɣen gar Washington ed Caracas zgan cewwlen yerna ttwaɣen sdeffir ma yestenya Barack Obama deg tezwara n Meɣres yiwet n tanaḍt i d-iḥettmen aɛaqeb ɣef yemḍebbren iɛlayanen n Venezuela ay yettwattehmen s weɛfas n yizerfan n wemdan.

Tanaḍt-a tebder-d daɣ dakken Venezuela d « tuggza » i laman agensi n Yiwanaken Yeddukklen, d ayen ay d-yesnekren urfan n Mass Maduro, yerna beddent-d ɣer yidis-nnes aṭas n tmura n Temrikt Talatinit deg temsalt-a.









Yaman: 27 i yemmuten deg ccwal amaynu deg Wenẓul

SENƐA, 12 Yebrir 2015 (NSL) – Tamsisa yellan ddaw ṛṛay n Tgelda Tasaɛudit, twet ass n lḥedd seg yigenni yiwen n usadur aserdasi deg wenẓul n Yaman, d tiyita deg ay ttwenɣen 15 n yiɣewwaɣen, deg wakud deg imenɣiyen glan s tudert n 12 n yemdanen deg Ɛaden gar-asen wid yeddan ed uselway ed wid yellan d ixṣimen-nnes, ɣef wakken ay d-nnan yemsujjiyen.

Isafagen n temsisit taɛṛabt wten, uqbel tafejrit, Agrir wis 22 deg tama n al-Dhahra, deg temnaḍt n Taɛez, d tiyita yenɣan 15 seg yiɣewwaɣen iciɛiyen iḥutiyen d yemsinan-nsen, ɣef wakken d-yenna yiwen n yemsujji. Tmanya n yiɣewwaɣen niḍen ay ijerḥen.

Agrir 22 d asadur aserdasi ay yeqqnen ɣer Tiḍaf tigdudanin, d tigget n tedɣert ay yeqqimen tebded ɣer yidis n uselway aqbur n Yaman, Ali Abdallah Saleh, d win ay yettwaḥettmen ad yettixer deg 2012, sdeffir ma yeqqim 33 n yiseggasen deg udabu.

Mass Saleh yemsasa d Yiḥutiyen ay yeṭṭfen, deg Yennayer n 2014, tamaneɣt n Senɛa s lekmal-nnes, d tamaneɣt d-yezgan deg ugafa n tmurt, sakkin smeɣren akal-nsen ɣer utaram (lɣerb), talemmast d wenẓul n tmurt, d ayen ay iḥettmen aselway n Yaman n yimir-a, Abd Rabbo Mansour Hadi ad yennejli.

Yenna-d uneṭṭaq asaɛudi n temsisa, d akken tamsisa-a tga, s ujemmal, 1200 n tyitiwin tigenwanin deg Yaman seg wasmi ay d-tebda tagermant-nnes ass n 26 Meɣres.

Aselway ay ijebden iman-nnes deg Fuṛaṛ ɣer temdint n Ɛaden, tamdint tis snat n Yaman ay d-yezgan deg wenẓul, yerwel sakkin ɣer Tgelda Tasaɛudit, deg wakud deg iɣewwaɣen bdan la keccmen ɣer temdint n Ɛaden.

Ass n ssebt, ikemmel yimenɣi deg Ɛaden. Ṛebɛa n yiɣarimen i yemmuten, nɣan-ten yemselfɣen iḥutiyen d-yettḥakaṛen medden seg ṣṣduḥat n yegmamen n Moualla ed Dar Saad, ɣef wakken ay d-yenna yiwen seg wid yeddan d uselway. Tacrawt-a iwekked-d fell-as yiwen n yemsujji n wesbiṭar aserdasi n tama-nni.

Deg lɣerb n Ɛaden, xemsa n yimenɣan iḥutiyen ed tlata seg wid yeddan ed uselway ay yettwenɣen deg yimenɣiyen ay d-yeṭṭerḍqen mi ɛerḍen yiɣewwaɣen ad aẓen ɣer tṣeffayt n upitṛul, ɣef wakken ay d-nnant teɣbula yemtafaqen.








Ssebt, 11 Yebrir 2015 1505

Assaɣen idamsanen gar Lezzayer d Ccinwa ad gen asurif “ad tennerni mliḥ tɣara-nsen”

Aneɣlaf n temguri d lminat, Abdesselam Bouchouareb ed uneɣlaf acinwat n tnezzut, Gao Hucheng d-yerzan ɣer Lezzayer

LEZZAYER TAMANEƔT – Aneɣlaf n temguri d lminat, Abdesselam Bouchouareb, iwekked-d ass n ssebt deg Lezzayer Tamaneɣt d akken assaɣen idamsanen gar Lezzayer d Ccinwa « ad tennerni mliḥ tɣara-nsen » ladɣa deg wenrar n temguri.

Mass Bouchouareb yenna-d, deg taggara n yiwen n udiwenni akked uneɣlaf acinwat n tnezzut, Gao Hucheng i yellan deg Lezzayer almend n yiwet n tirza n uxeddim, dakken assaɣen idamsanen gar snat-a n tmura « ad tennerni mliḥ tɣara-nsen » s usseḍru n waṭas n yisenfaren n ticcurka, ladɣa deg yinurar n temguri, lminat ed ussileɣ .

Tirza ay d-yetteddun n Uneɣlaf amezwaru, Abdelmalek Sellal deg Pikin (Ccinwa) ad d-tili seg-a ɣef tlata n ledwaṛ yerna ad d-teglu s « tɣawsiwin yelhan i lfayda n snat-a n tmura », ɣef wakken ay d-yenna uneɣlaf.

Aneɣlaf acinwat, seg yidis-nnes, iger-d tamawt dakken assaɣen ucriken gar Lezzayer ed Ccinwa ur rzin ara kan tanezzut, imi i d-yella daɣ « ussalqey n wemɛawen » deg yeḥricen niḍen am temguri, lminat, bennu n temṣukyin d ussileɣ n teɣbula talsanin, ɣef wakken i d-yenna.

Aneɣlaf acinwat yenna-d dakken as d-ssukken tiṭ ɣef kra n yisenfaren “ikmamen” asmi ara yerzu Sellal ɣef Ccinwa. Tiɣimit tis sebɛa n tseqqamut tuxliḍt tadamsant tadzayrit-tacinwat ay d-yellan ass n ljemɛa yesselwi-tt uneɣlaf n tnezzut Amara Benyounes d wemtil-nnes acinwat, Gao Hucheng.

Ccinwa d nettat ay d asenzay tamezwarut n Lezzayer deg useggas n 2014 (8,2 n yimelyaṛen n yidulaṛen), yerna d nettat ay d tamectarit tis 10 n Ldzayer (1,8 n yimelyaṛen n yidulaṛen) s yiwen n webleɣ amatu n wembaddel ay yezgan irennu.

Deg tidet, ambaddel amsenzi gar Lezzayer ed Ccinwa yella 200 n yimelyunen n yidulaṛen deg 2000, sakkin yuweḍ ɣer 10 n yimelyaṛen n yidulaṛen deg 2014, yerna aya tesfaydi-d seg-s aṭas Ccinwa.

Azal n 790 n tkebbaniyin ticinwatin ay yellan deg Lezzayer, xeddment ladɣa deg weḥric n lebni ed yimuhal izuyaz akk d wajjaw ed ussijjew.

Aṭas n yisenfaren, ladɣa deg weḥric n lebni, ay yettunefken i tkebbaniyin ticinwatin, gar-asen Tamesgida tameqrant n Lezzzayer, Tufiṛat n Lezzzayer ed yisenfaren n tnezduɣt.