Asebter amenzawi
Lexmis, 16 Yebrir 2015 1452
Lbiruwat uɛḍilen yettṛaǧun ad d-wejden yexxamen n ccṛeɛ imaynuten
Aɣlif n teɣdemt, Tayeb Luh, la d-yettarra ɣef tuttra n yiwen n umazan deg Wegraw aɣerfan aɣelnaw deg tɣimit d-yellan i tuttriwin s wawal
LEZZAYER TAMANEƔT – Aneɣlaf n teɣdemt, Tayeb Luh, yenna-d ass n lexmis deg Lezzayer Tamaneɣt d akken ad d-ilin lbiruwat iɛḍilen deg ara d-yettili ccṛeɛ seg leɛḍil ad d-wedjen yexxamen n ccṛeɛ i teɣdemt d tedbelt deg 10 n twilayin n tmurt, imi lebni-nsen iɛeṭṭel yerna yekcem deg uqaleb n wahilen n wesnerni i d-heyyan deg 2005.
« Taɣdemt tadeblant tesɛa dduṛ d ameqran deg ferru n wuguren yellan gar uɣerman d tedbelt, dɣa ɣef waya ay tt-id-nefra ad nedley lbiruwat uɛḍilen deg ara d-yettili ccṛeɛ n teɣdemt d tedbelt deg 10 n twilayin aydeg werɛad ur d-wjiden ara yexxamen n ccṛeɛ », ɣef wakken ay d-yenna Mass Louh mi d-yerra ɣef tuttra n yiwen n umazan deg Wegraw aɣerfan aɣelnaw deg tɣimit n tuttriwin s wawal ay yesselwi Mass Muhamed Larbi uld xelifa, aselway n Wegraw aɣerfan aɣelnaw.
« Lbiruwat-a uɛḍilen d nitni ay d tifrat iwatan akk i ferru n taluft-a n yiɣermanen deg twilayt ay terza temsalt », ɣef wakken i d-yenna uneɣlaf ay d-yernan d akken ixxamen-a n ccṛeɛ n teɣdemt d tedbelt la ssefrayen ad ten-bnun deg uqaleb n wahilen yemgerraden n wesnerni yerna « ur d-wejjden ara uqbel 2017 d 2018 ».
Yenna-d uneɣlaf, seg tama-niḍen d akken « deg wussan i d-yetteddun, ad ttwaledayen yexxamen n ccṛeɛ n Ɛin Ddefla, Ɛin Timucent, Tipaza d Lbeyyeḍ ».
« Aḥric n teɣdemt iga asurif d ameqran ɣer sdat deg ferru n wuguren n tedbelt, d acu kan, ugur ay yellan imir-a netta d win n tsekkirin ara ibeddlen tagnit-a, akken ad d-ilin ssrabes ideblanen d yexxamen n truẓi n ccṛeɛ deg yal tama », ɣef wakken ay d-yenna uneɣlaf deg uqeyyem-nnes i uxeddim i d-yellan deg wennar n teɣdemt.
Mi d-yettwatter ɣef wazal ay yesɛa weḍman n yizerfan n yemdanen ara iɛeddin deg ccṛeɛ deg Suq Ahṛas, imi ay ulac axxam n ccṛeɛ n tedbelt deg twilayt-a, aneɣlaf yenna-d dakken tawilayt-a, am 6 n twilayin niḍen, d yiwet seg tid aydeg d-yella uɛeḍḍel deg uwjad n wexxam n ccṛeɛ amaynu.
Ɣef leḥsab n uneɣlaf n teɣdemt, tifrat n wugur-a ad d-tili s wemɛawen d yiwaliyen n twilayin-a, am wakken ay d-yenna dakken ad ttwaledyen lbiruwat uɛḍilen ara yilin d ixxamen n ccṛeɛ n teɣdemt d tedbelt.
Dɣa deg temsalt-a, yenna-d dakken axxam n ccṛeɛ uɛḍil n Suq Ahṛas ad yeldey « ɣef zik lḥal », am wid n Tinduf, Tisemsilt, Ṭṭaref, Lbeyyeḍ, Tixencelt d Mila, simal ara d-wejden yexxamen n ccṛeɛ igaranen.
Seg yidis niḍen, ifuṛes uneɣlaf tiɣimit-a akken ad d-ixebber d akken atni la d-ssewjaden asenfar n lqanun n uɛaqeb amaynu, d win ay yellan imir-a deg tmarit tamatut n unabaḍ, yerna asenfar-a n lqanun llan deg-s kra n yibeddilen ay iḥuzan taɣdemt s umata, ladɣa win n « uɛemmed i texxamin tideblanin n wexxam n ccṛeɛ ad gent tiɣimiyin n ccṛeɛ deg yexxamen ay yellan beṛṛa i twilayt-nsent, ladɣa deg unẓul n tmurt ».
Lexmis, 16 Yebrir 2015 1413
Tasdawit n Huwari Bumedyen d tkebbanit taɣelnawt Mubilis stenyant leɛqed n ticcurka
LEZZAYER TAMANEƔT – Tasdawit n tussniwin d teknussna n Houari-Boumediene d tkebbanit taɣelnawt n temsawla tazirazt « Mubilis » stenyant ass n lexmis di Lezzayer Tamaneɣt yiwen n leɛqed n ticcurka i lmend n wass aɣelnaw n tmussni ara sfugulen deg 16 Yebrir n yal aseggas.
Leɛqed-a n ticcurka ara yeqqnen sin-a n yidisan d win ay yestenya umasay n tesdawit n Houari Boumediene, Muhamed Benzaɣu, d uselway anemhal amatu n Mubilis, Saad Damma.
Mass Damma yenna-d, deg temsalt-a, d akken leɛqed-a d win ay yettḥakaṛen « amɛawen ijehden gar tesdawit d tkebbanit s wesnerni n wahilen n unadi ».
Mass Saad Damma yerra daɣ tajmilt i tesdawit-a tazzayrit deg « ɣran yikataren n Mubilis », yerna yenna-d d akken takebbanit-nnes « tebɣa ad jehden wassaɣen gar tesdawit d tkebbanit s uttekki deg usseqdec n teknussniwin n usselɣu d teɣwalt deg tesdawit ».
Seg yidis-nnes, amasay n tesdawit n Huwari Bumedyen iḥettet-d ɣef wazal yesɛa lebni n wassaɣen usriden gar tesdawit d twennaḍt ay as-d-yezzin, ladɣa akked tkebbaniyin.
Mass Benzaghou yenna-d daɣ dakken tasdawit n Huwari Bumedyen tesɛa 37 n leɛqudat akked tkebbaniyin, yerna leɛqed n ticcurka d Mubilis « yekcem deg tikli tamatut i lmend n wesnerni n tesdawit ».
Tameqrant n uɣiwen n tsenselkimt deg tesdawit n Houari Boumediene, Massa Zahia Ali Mazighi, tebder-d kraḍ n wudmawen ara tesɛu ticcurka-a gar tesdawit d Mubilis.
Wi, ɣef wakken ay d-tessefhem, d assileɣ, d anadi-asnerni d wesnulfu. ^
Lexmis, 16 Yebrir 2015 2330 Aselway Butefliqa: asmal n yedles akken medden akk ad ḥulfun belli d arraw n yiwet n tmurt
QSENṬINA – Aselway n Tegduda, Abdelaziz Butefliqa, yenna-d ass n lexmis d akken asmal n yedles d netta i « abrid imxeyyer yerna unfiɛ » i wesduqqes n medden akken ad ḥulfun d akken llan akk d arraw n yiwet n weɣlan deg tegnit-a taweɛṛant deg timura taɛṛabin yessefk « ad msefhament yerna ad mseggament ugar ».
Deg yiwen n yizen ay d-iga i lmend n usfugel n Wass n Tussna d werẓam n tedyant n « Qsenṭina, tamaneɣt n yedles aɛṛab 2015 », d win ay d-yeɣra s yisem-nnes Mass Muhamed Benamar Zerhuni, Imḍebber n tmurt yenna-d « uguren ay iḥuzan aɣlan aɛṛab ɣef ljal n tlufa ay d-yellan deg kra n tmura taɛṛabin d tid ay izemren ad swaɣent laman, arkad d tdukli-nsent ».
« Ta d tagnit iweɛṛen ay deg yessefk ad yili wugar n wemsefham d wemsegma akken ad neḥbes aftutes n weɣlan-a yesṛuḥen aṭas n yidammen yerna yefcel, i lmend n uɛawed n lebni n targit taɛṛabt s tukci n wazal i nnfeɛ n tmura taɛṛabin », ɣef wakken ay d-yenna uselway Butefliqa d-yernan daɣ d akken yessefk ad yili « yedles deg wul n lmejhud-nneɣ akken ad d-neqḍeɛ ayen aɣ-ifuten, ladɣa ayen yeqqnen ɣer-neɣ s timmad-nneɣ, yerna aya ad d-yili s wagam seg wazalen-nneɣ n tmagit, n umezruy, n ddin d tutlayt aɣ-yesdukkulen ».
« Dɣa d aya, ɣef leḥsab-nneɣ, i d abrid imxeyyer, unfiɛ akk i wesduqqes n medden akken ad ḥulfun d akken atni akk d arraw n yiwen n uɣlan, ad sjehden assaɣen-nsen n tegmat ur ifennun ara yerna ad d-afen ljehd s wacu ara qablen Wiyaḍ, ad ḥudden tidet yerna ad ssirmen ad awḍen ɣer yiwen n yimal ur yezmiren ad yettwabnu war ma ttekkant deg-s tedɣar taɛṛabin n tsuta ay la d-yettimɣuren », ɣef wakken ay d-iḥettet uselway n tegduda.
Nnig waya, yerna-d uselway Butefliqa d akken « nebɣa ad nessekcem tadyant-a tadelsant deg uqaleb n wass aydeg aɣref-nneɣ yesfugul amulli wis settin n Tegrawla-nneɣ turbiḥt yellan d asenfar ameqran i weslelli n weɣlan aɛṛab d umenẓaw afriqi ».
« Nebɣa daɣ, s wanect-a, ad nerr tajmilt yerna ad nesnemmer aytmaten-nneɣ n tmura taɛṛabin ɣef uɛawen-nsen ur yesɛin azal deg yimenɣi n weɣref azzayri », am wakken ay d-yesmekti dakken « imenɣi n Lezzayer yufa-d iɣallen ara t-yesjehden yerna ad d-bedden s idis-nnes deg yergazen-nni n tsertit, imxemmemen d yinaẓuren n wakk timiwa n weɣlan-nneɣ aɛṛab. Ula d tilawin d yigerdan ttekkan deg yimenɣi-a uzrif yerna ddan yid-s armi d asmi ay yuweḍ ɣer yeswi aneggaru ».
« Menɣir aɛawen alujusti d win n ttawil, tagrawla tadzayrit tesfaydi-d daɣ seg uɛawen n wul, d win aydeg tekkan yergazen n tsekla, yinaẓuren d yimedyazen ay d-icekṛen tidyanin timeqranin n tegrawla deg yixeddimen ay icebbḥen ass-a tasekla tamirant », ay d-yenna Yemḍebber n tmurt, ay d-yernan dakken « aya yella-d d tagnit s wazal-nnes deg umecwaṛ n tmurt-nneɣ, yerna ɣef waya swaswa ay neɛzem ad nesfugel tagrawla-a yid-wen, a aytmaten-nneɣ ».
Ɣef leḥsab n uselwa n tegduda, « asnulfu d tesnulfa tadelsant d taggagt ttɣimin-d d ibriden ay iwatan akk i tedyant meqqren am ta akken ad yettunefk wazal yerna ad d-qqiment deg ccfawat tedyanin tucbiḥin akk n yiɣerfan-nneɣ, ladɣa mi ara terzu temsalt tilelli ».
« Yecrek-aɣ, deg yezri, lqerḥ d uɣlif n tegrawla tadzayrit, dɣa aql-aɣ ass-a akken, nemsegma deg taluft ay la yettɛeddin ɣef weɣref afalesṭini deg yimenɣi-nnes akken ad d-yerr azref-nnes akken ad d-yessebded awanak-nnes imzireg ara yesɛun tamaneɣt-nnes d Lquds », ɣef wakken ay d-ikemmel Yemḍebber n tmurt ay d-yennan dakken « Lezzayer teẓra dakken ala idles ara iledyen tawwurt i tuffɣa seg uggunẓu, yerna tḥelles-d akken ad tessejhed idles yerna ad as-tefk ttawilat yessefken akken ad d-iban, am wakken ay d-yettɣimi webdaɛ d lɣella n uxemmem zeddigen yerna d llsas n tmuɣli ɣer lbeɛd ».
« Qrib azgen n lqern deffir ma tuwey Lezzayer azarug-nnes, tamurt tessaweḍ ad d-terr dduṛ-nnes adelsan, aggag d useklan, d win ay tt-yejjan ad teldey tiwwura i yebriden ara d-yawyen lxir. Tessaweḍ tmurt ad tenker i yecqirrwen s tukci n yinurar d ttawilat iwatan akken i yedles akken ad d-iban yerna ad d-yefk », ɣef wakken ay d-yenna, am wakken ay d-iger tamawt dakken « i lmend n yiswi-a, tamurt tebda tbennu timṣukyin tidelsanin yerna tessuddus aṭas n yemyagren yemmuzzgen d tfaskiwin akken ad tili i lmend n tmetti deg wenrar-a ».
« Tga ifadden i wesnulfu d webdaɛ deg yinurar n ussuffeɣ n yedlisen, n ssinima, n umezgun d weḥraz n tgemmi tadelsant ama d tangant, ama d tarangant », ɣef wakken ay d-yenna.
« Tebda-d tikli taɣelnawt d tameqrant deg wenrar n yedles ameṛkanti aydeg tella tenḍa s ummager n teẓrigt tis snat n tfaska takkafriqit, ɣef wakken ay d-yesmekti uselway Butefliqa ay d-yernan d akken « assejhed n uxeddim adelsan seg yidis-nnes islami d win ay d-yellan s tedyant ‘Tlemsan tamaneɣt n yedles islami’, assuddes n ledwaṛ tidelsanin deg tmura taɛṛabin yemgerraden d ussebded n Tmesrit n wedlis aydeg yettunefk wazal i yimelyunen n yedlisen imaynuten, gar-asen idlisen n tmura taɛṛabin ».
« Beddu n tedyant-nneɣ tadelsant tameqrant yeɣli-d, daɣ, akked beddu ussan-a ay yezrin deg Lezzayer Tamaneɣt, n Useggas agraɣlan n tafat 2015, s weḥdaṛ n tnemhalt tamatut n Tuddsa n Yeɣlanen Yeddukklen n tteṛbeyya, tussna d yedles (Unesco). Iwata dɣa ma nesmekti-d dakken Aseggas-a n tafat 2015 yettwahda i yixeddimen n umassan aɛṛab mechuṛen deg umaḍal, Abu Ali El Hassen Ibn El Haytham, win ay d-yesbedden tasnafat yerna yura-d Kitab El Manadir (Adlis n tesnafat) yerna yella-d heddu-a i lmend n walef n yiseggasen seg wasmi ay yemmut », ɣef wakken ay d-ixebber uselway Butefliqa deg yizen-nnes uqbel ma iger-d tiɣri i warraw n uɣlan aɛṛab akken ad reglen abrid i tekriḍt yessexṣaren, yerna aya ad d-yili s tresnulfa d uxemmem umɛin akken ad jjen aɣlan-a ad yeqqel ɣer yiseɣ-nnes n zik.
« Yessefk ad d-yettwaḥettem leqder d wazal, ad ttwasnernin wazalen n tsurfa, n wemsuɣal d wemsefham am wakken ara neqqim neṭṭef deg tdukli taɣelnawt deg wakk tilufa taɛṛabin ay la d-yettilin imir-a, yerna aya ur d-yettili ara kan d ccerḍ deg tsertit, wanag nnig waya, ad d-yili d azal deg yedles d tɣerma », ɣef wakken ay tt-d-yextem Yemḍebber n tmurt.
Lexmis, 16 Yebrir 2015 1816
Yessefk ad tettwassejhed tfellaḥt n yirden d temẓin
WEHṚAN – Wid yettekkan deg wass n tezrawt n tfellaḥt n yimendi deg Lezzayer, d ass ay yerzan lfayda d wesneri n tfellaḥt-a, ḥetteten ass n lexmis deg Wehṛan, d akken yessefk ad tettwassejhed tfellaḥt n yimendi.
« Assejhed n tfellaḥt-a yessefk ad d-yili s wessway n yigran aydeg yeẓẓa yimendi, asseqdec n tmacinin n tfellaḥt, asseqdec n leɣbar d usseqdec n ccetlat iwatan n zzerriɛa », ɣef wakken ay d-yenna i NSL unemhal awaẓi n Tnarit taɣelnawt n tezrawin i wesnerni n tmurt, Abdelkrim Aouam.
« Terra-aɣ tmara ad nesselhu lɣella imi ay aɣ-yekmer wakal », ɣef wakken ay d-yenna umazzay-a n tfellaḥt, am wakken ay d-yesmekti dakken tajumma n wakal ay yettunefken i wesfulleḥ n yimendiyen meɣɣret 3 n yimelyunen n yiqeṭṭaren, gar-asen 2 n yimelyunen sfulluḥen deg-sen irden, ma d amelyun sfulluḥen deg-s timẓin.
Wid ay yettekkan deg wemyager-a atekni llan gar-asen yigensasen n Usudu aɣelnaw n uḥuddu n yemɣan (INPV), Ammas aɣelnaw n weswaḍ d usselken (CNCC), Asudu n ttekniyin n lɣellat timeqranin (ITGC), yerna ḥetteten-d akken ad tili zzerriɛa tesɛa taɣara yelhan, ad d-yettili weslaḍ n wakal akken ad as-rren leɣbar ay iwatan, yerna ad sqedcen titekniyin timaynutin am unagraw n usselɣu asnamuran (SIG) i weḍfar d uqeyyem igerrzen ugar n lɣella.
Anemhal amatu n ufurk n « TIMAC Agro Algérie » ay yeqqnen ɣer tegrawt tagraɣlant n leɣbar, Bourkouk Moncef, iḥettet-d ɣef wazal ara yesɛu uɣawas ara d-yettwaheyyin i lmend n usseqdec n leɣbar s ttawilat imaynuten ara d-yeffɣen seg unadi d wesnerni, yerna yesḥassef imi talemmast n lɣella n yirden d temẓin ass-a attan ddaw 20 n yiqenṭaren i uqeṭṭar n wakal.
Yiwen n ufellaḥ n Tlemsan ay yemmuzzgen (yetxeṣṣeṣen) deg tfellaḥt n yimendiyen d lxeḍra, Abdellah Cherifi, yessuter akken ad d-tenqes ssuma n leɣbar yerna ad beddlent ssumat n llsas n yifarisen n udawi n yemɣan.
Askasi yella-d ladɣa ɣef wesnulfu n lfirmat n uneɛruḍ s ticcurka gar udabu d wusligen, am wakken ay d-yettwabder dakken yessefk imeksawen d yifellaḥen n tmiwa tubɛidin ad gen leɛduqat n usenkid (ṭṭmana) uqrib.
Aṭas n temsal ay yeqqnen ɣef ccetlat n zzerriɛa n yimendiyen, taɣara n yirden iquranen ay d-yettwafarasen deg Lezzayer, attekki n lfirmat n uneɛruḍ deg wahil aɣelnaw n lɣellat timeqranin n Lezzayer yella-d daɣ wawal fell-asent deg wass-a n tezrawt.
Lexmis, 16 Yebrir 2015 1820
Takurt n uḍar/Talɣuɣa n Tlelli n tɣemsa: taɣlamt n NSL tɛedda ɣer tis ṛebɛa n tneggarut
LDZAYER TAMANEƔT – Taɣlamt n Tnegga n Yisalan n Lezzayer (NSL) tɛedda ɣer tis ṛebɛa n tneggarut deg telɣuɣa n tkurt n uḍar n tɣemsa taɣelnawt, mi terbeḥ taɣlamt n El Khabar Erriadi (4-2) ass n lexmis deg wenrar n tririt deg usarir n 5 Yulyu (Ldzayer Tamaneɣt), deg wass wis 5 n tegrawt D.
Taɣlamt n NSL yessefk ad teṛju timliliyin n wass n lḥedd akken ad tẓer anta ara yilin d taxṣimt-nnes deg teɣlamin n tegrawt C: Taṛmist Taɣelnawt n Tliẓri (ENTV), Echourouk neɣ Essalam.
Deg temlilit niḍen n tegrawt D, taɣlamt n El Heddaf terna tamtilt-nnes n Jeune Indépendant (4-1). S waya, taɣlamt n El Heddaf ad tɛeddi ɣer tis ṛebɛa n tneggarut ula ma timllit-nnes ay d-yetteddun ad tili d tilemt.
Kraḍt n temliliyin niḍen ay d-yellan ass n lexmis, yerna jjant tiɣlamin niḍen ad ɛeddint ɣer tis ṛebɛa n tneggarut, tiɣlamin-a d ENRS ay yernan El Watan (1-0) akked Ennahar ay yernan s lḥif taɣlamt n Dzair news (1-0) deg tegrawt A.
Ma deg tegrawt B, taɣlamt n Ennahar TV tɛedda ɣer tis ṛebɛa n tneggarut mi tessaweḍ terna Dzair TV s 2 ɣer 1 deg yiwet n temlilit iweɛṛen aṭas. Dɣa s waya, Ennahar TV ad teddu akked El Hayet (tagrawt tamezwarut) ay iḍemnen yagi aɛeddi-nnes uqbel ass n lexmis.
Timliliyin tineggura n tuzzya tamezwarut ssefran ad tent-uraren ass n lḥedd yerna d tid ara yejjen ad d-ufrarent teɣlamin ay d-yeqqimen akken ad tettwassmed tfelwit n tis tmanya n tneggarut, d ayen ara d-yilin ass n lexmis 23 Yebrir deg usarir n 5 Yulyu.
Talɣuɣa n tɣemsa n useggas-a tettwahda i umeṛḥum Aziz Younsi, d aneɣmas deg terga tis 3 n ṛṛadyu taɣelnawt, yerna tella-d s uttekki n teṛmist n temsawla tazirazt Mobilis (aspunsuṛ unṣib) d teṛmist n Ramy/Algérie.
Igmaḍ n temliliyin n lexmis 16 Yebrir 2015:
Tagrawt D:
El Heddaf - Jeune Indépendant 4-1
NSL - El Khabar Erriadi 4-2
El Massa (tettwaɛdeṛ)
Tagrawt A:
El Moudjahid-El Bilad (tejbed El Biled iman-nnes)
El Watan-ENRS (Ṛṛadyu) 0-1
Ennahar-Djazair news 1-0
Tagrawt B:
Dzair TV-Ennahar TV 1-2.
Ahil n wass aneggaru n tuzzya tamezwarut: lḥedd 19 Yebrir
Tagrawt B:
8s30-09s30: Liberté - Echourouk TV
9s30-10s30: El Hayet-Le Temps
Tagrawt C :
10s30-11s30 : Essalem-Echaâb
11s30-12s30 : ENTV-Echourouk
Tagrawt D:
12s30-13s30 : El Khabar Erriadhi-El Heddaf
13s30-14s30 : Le Jeune Indépendant-El Massa.
Ljemɛa, 17 Yebrir 2015 11:30
Ban Ki-moon iger-d tiɣri i uḥbas n yimenɣi deg Yaman
WASHINGTON – Amaru amatu n Yeɣlanen Yeddukklen, Ban Ki-moon, iger-d tiɣri i uḥbas n yimenɣi war leɛḍil deg Yaman, deg yijifeṛ n temliliyin n Usenduq n Tedrimt Agraɣlan.
«Tenker tmes deg Yaman », ɣef wakken ay d-yenna Mass Ban mi d-yessawel deg yimensi ay d-yellan deg National Press Club deg Washington. « Ad d-greɣ tiɣri i weḥbas n yimenɣi war leɛḍil gar akk idisan » ay terza taluft deg Yaman, ay d-yerna.
« Yuweḍ-d wakud s tidet akken ad nɛawen (takti) n yebriden ara yejjen asɛeddi n lemɛawna ara d-yessukksen tudert n medden yerna ad nexdem ɣef talwit n tidet » deg tmurt-a, ɣef wakken ay d-yenna, am wakken ay d-yerna dakken « akala n talwit tadiplumatit ara ɛawnen Yeɣlanen Yeddukklen d netta ay d abrid imxeyyer akk akken ad ifak ṭṭrad-a ay d-yellan acḥal aya yerna yerna yegla-d s yixeṣṣaren yessexlaɛen ay iḍurren arkad n tama-a ».
Mass Ban yenna-d, seg yidis niḍen, dakken atan la yettnadi ɣef ubdammas amaynu ay izemren « ad yettwazen war leɛḍil » ɣer tama-a. Abdammas n Yeɣlanen Yeddukklen ɣer Yaman, Jamal Benomar, yettaxer deg wakud aydeg ur d-iban ara akk ubrid i lmend n ferru n taluft-a deffir kraḍt n ledwaṛ seg wasmi ay d-bdant tyitiwin tigenwanin n Tgelda Tasaɛudit d tmeddukal-nnes mgal yimenkaren iḥutiyen (iciɛiyen) n Yaman.
Mass Benomar Yella yebɣa ad ttekkin akk yidisan ay terza talift deg lemcawṛat tisertiyin, ula ma Iḥutiyuen ssawḍen ad ḍḍfen iḥricen d imeqranen seg Yaman yerna ur ttwaqadren ara akk yemtawayen n uḥbas n yimenɣi. « Mass Benomar wten-d deg-s s teqseḥ wid yeddan d uselway Abd Rabbo Mansour Hadi d yimeddukal-nsen n tmura n Ubagu (Lxalij), ladɣa Isaɛudiyen ay d-yennan dakken kellxen-as Yiḥutiyen imi ay as-ṛeggmen, deg lemcawṛat, dakken ur ttkemmilen ara ahjam-nsen », ɣef wakken ay d-nnan kra n yiduplumatiyen.
Tagelda Tasaɛudit twekked-d dakken ur tettajja ara imenkaren ad ḍḍfen akk akal n tmurt n Yaman wukud tecrek tilisa d tiɣezfanin. Anmazul n uselway n Yaman, Khalad Bahah, yenna-d, seg yidis-nnes, dakken yessaram ad d-yili uxeddim agraɣlan s « tɣawla » i lmend n ussukkes n yimezdaɣen n tmurt ay yenḍerren « seg lexṣaṣ n wucci d yisafaren » akked lexṣaṣ n waman, trisiti d userɣu.
Lexmis, 16 Yebrir 2015 1928
Taḥemla n usḥulfu i wenqas n tekriḍt deg teɣsar n tmacint seg wass n letniyen d asawen
LEZZAYER TAMANEƔT – Ad tebdu seg wass n letniyen d asawen yiwet n tḥemla n usḥulfu i wenqas n tekriḍt deg teɣsar n tmacint i lmend n usselhu n laman deg yimukan-a, ɣef wakken ay d-yella yiwen n ulɣu n Tkebbanit taɣelnawt n umesni s ubrid n wuzzal (SNTF) ara d-yelhun s tedyant-a. Taḥemla-a ara yeqqimen arma ifuk useggas-a d tin ara iwten akken ad tḥaṛeb akk leṣnaf n tekriḍt deg twennaḍt n tmacint, yerna ad teḍmen akken ad sɛun medden laman def tɣara n ssrabes n ubrid n wuzzal, ama d imectura, ama d ixeddamen n tmacinin, ama d ṛṛay amatu.
« Ad d-yili waya i lmend n ussenqes n lqella n leqder d tekriḍt d usselhu n tudet n yal ass n yemsiklen (imṣafren) s weḍman n lɛafya d laman deg yimukan n ubrid n wuzzal: ignennayen, tiɣsar d tmacinin… », ɣef wakken ay d-tenna tkebbanit n SNTF.
Dɣa yettwaheyya-d i lmend n waya yiwen n wahil aydeg llant aṭas n tɣawsiwin yemgerraden, gar-asent asselɣu d wesḥulfu n medden s yinazalen, afraq n lekwaɣeḍ d wesɛeddi n yiznan deg teɣsar timeqranin n tmacint deg tmurt, am wakken ara d-yili waya deg tmacinin n yibriden yeqqnen gar temdinin timeqranin, timdinin timeẓyanin d yegmamen ay d-yezzin i temdinin.
Ad d-yettwassuddes daɣ wass n « tewwura iledyen » ɣef laman deg ubrid n wuzzal d tḥemliwin n usḥulfu deg yiɣerbazen ay d-yezgan sdat yibriden n wuzzal.
Takriḍt d lqella n laman deg tmacinin n Lezzayer teqqel tettban-d ladɣa s lqella n uqader n leqwanin n usseqdec n yimukan n ubrid n wuzzal, aḍurru n wayla d yemdanen d tikli n lqella n leqder.
Tagnit-a tezmer ad tessiweḍ kra medden ad rewwlen ɣef yimukan-a, d ayen ara yessiwḍen SNTF ad tesṛuḥ imectura yerna ad texṣer idrimen.
I ussejhed n laman deg yimukan n ubrid n wuzzal, takebbanit n SNTF tga-d ahil s wemɛawen d Tesmetla taɣelnawt akken ad sneqsen amḍan ameqran n wetɛeddi ɣef medden deg tmacinin d teɣsar n tmacint.
Deg 2013, ixeddimen n ussexṣer ay d-yellan deg ttawilat n laman sqamen-d 17,13 n yimelyunen n yidinaṛen, ma d ixeddimen n truẓi sqamen-d 31,5 n yimelyunen n yidinaṛen, ɣef leḥsab n yizwilen n tkebbanit n SNTF.
Ljemɛa, 17 Yebrir 2015 1434
Ugar n 7,7% ayyes yerna gemmu n lɣella n tfellaḥt deg twilayt n Ldzayer deg 2014
LEZZAYER TAMANEƔT – Lɣella n tfellaḥt deg twilayt n Lezzayer terna s 7,7% deg 2014, dɣa s waya ay d-tezga tmaneɣt deg wemkan wis 24 deg tmurt deg wenrar-a, ɣef wakken ay aɣ-d-xebbren ssrabes n twilayt.
Deg 2014, atug n gemmu n lɣella deg yifurka yemgerraden n tfellaḥt deg twilayt n Ldzayer yella yettezzi gar 0,5% d 21%, ɣef leḥsab n telɣut-a ay d-yennan dakken talemmast n gemmu deg weḥric-a tuweḍ s umata ɣer 7,7%. D lɣella n ukeffay ay d-yezgan d tamezwarut deg gemmu-a n tfellaḥt, imi ay terna s 21% ɣef leḥsab n yiswan ay d-yettwaheyyan i useggas n 2014, yerna ttunefkent-d 14.870 n llitrat n ukeffay deg useggas-nni.
Ula ma tella-d tmerniwt-a, lɣella-a tqam-d kan 11,8% seg wayen ay ḥwajen yimezdaɣen n tmaneɣt. Ma d aksum amellal yella-d deg-s unnerni n 11% ɣef leḥsab n yiswan ay iḥukṛen ad awḍen ɣer 5.700 n yiṭunen.
Deg wayen yerzan usmimen d lfakyat niḍen, lɣella terna s 9,8% yerna aya iqam-d 66% seg wayen ay yeḥwaj ssuq n tmaneɣt. Ma deg wayen yerzan lbaṭaṭa, tefka-d lɣella n useggas-a 81.440 n yiṭunen, yerna iqam-d wanect-a 44% seg wayen ay ḥwajen yimezdaɣen n tmaneɣt, ma d lɣella n lxeḍra tqam-d 66% seg wayen ḥwajen.
Deg tsemhuyt n tfellaḥt n 2013-2014, lɣella n yimendiyen (irden d temẓin) n twilayt n Lezzayer tefka-d 39.000 n yiqenṭaren, dɣa tenqes s 19% ɣef leḥsab n tsemhuyt yellan uqbel-is. Tajumma tamatut n wakal n tfellaḥt ay yettwaɣellaten deg twilayt n Lezzayer llan deg-s 29.000 n yiqeṭṭaren, gar-asen 15.000 n yiqeṭṭaren ay sswayen, yerna 23.000 n yiqeṭṭaren sfulluḥen deg-sen lxeḍra d yisekla n lfakya.
Ldzayer tamaneɣt llant deg-s 3.000 n lfirmat (d tucrikin, d itersanin neɣ d tusligin).
Lexmis, 16 Yebrir 2015 2317
Qsenṭina tamaneɣt n yedles aɛṛab 2015: uraren n tmes yessewhamen
QSENṬINA – Tamdint n Qsenṭina tella-d deg-s ass n lexmis deg yiḍ, uqbel werẓam unṣib n tedyant n « Qsenṭina, tamaneɣt n yedles aɛṛab 2015 », yiwet n tedyant icebḥen s wuraren n tmes ay yeswehmen imfeṛṛjen.
Aṭas n Yeqsenṭiniyen ay iḥedṛen i uhanay-a aydeg ay uɣent teftilin icebḥen deg yigenni, fkant-d tafat ɣef Qsenṭina yerna cebbḥent-tt. Takurin n tafat llant tteddunt ɣer yal tama, takurin n tmes d tubrinin, timeẓdiyin yettafgen deg yigenni, sakkin mi ara ṭṭerḍqent, ad d-gent aqacuc n tafat, am tjejjigin d timeqranin deg yigenni, dɣa d win ay d ahanay ucbiḥ ayyes ttwacebbḥent tqenṭyar d yexxamen n temdint seg wass n laṛebɛa tameddit.
Aṭas seg Yeqsenṭiniyen ay t-yeẓran nnan-d dakken ahanay-a am ssḥer yerna yessewham, yerna s uhanay-a, aṭas n twaculin ay d-yeffɣen ad merrḥent, d yiwet n lɛadda ayyes tettwassen naqal Qsenṭina.