Asebter amenzawi

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi

Tikebbaniyin tidzayriyin « ur wjident ara » akken ad kecment ɣer Taggazt (COSOB)

LDZAYER TAMANEƔT – Tikebbaniyin n Ldzayer, ladɣa tid n uwanak (ddula) « ur wjident ara akken ad kecment » ɣer Taggazt, ula ma yessefk ad d-yili waya akken ad sɛunt idrimen yerna ur ttkalent ara ɣef lxezna n uwanak, ɣef wakken ay d-yenna ass n ssebt deg Ldzayer Tamaneɣt, uselway n Tseqqamut n ussuddes d tɛessast n temhal n taggazt (COSOB), Abdelhakim Berrah.

« Aṭas n tkebbaniyin ay d-yessutren ad kecment ɣer Taggazt deg yiseggasen-a ineggura, maca mi ara d-nessukk tamuɣli ɣef yissutren-a, ayen umi nger tamawt netta tikebbaniyin tidzayriyen, ladɣa tid n uwanak, ur wjident ara », ɣef wakken ay d-yenna Mass Berrah deg yiwen n usarag ay d-yellan i lmend n yimazzayen imessiḍanen ɣef ssuq n tedrimt deg Ldzayer.

Imḍebber amenzu n COSOB yenna-d dakken ssebba n waya netta d lexṣaṣ deg tmussni n tedrimt d lexṣaṣ n tmussni n yinemhalen deg usseddu n tkebbaniyin tidzayriyin, imi ccɣel-nsen yettili-d kan deg tedbelt « n tsekkirin d tmuɣli ɣer lqerb ».

Assekcem n tkebbanit ɣer Taggazt d tikli iweɛṛen yerna yeḥwaj axeddim alqayan sɣur tkebbaniyin-a ay yellan seg zik sfaydayent-d seg yidrimen « ay asen-yettwaḍemnen » sɣur lxezna n uwanak neɣ sɣur tbankiwin.

Dɣa deg temsalt-a, yenna-d daɣ dakken yessefk ad d-yili wugar n lmejhud i lmend n usnerni n tkebbanit tadzayrit akken ad teddu d wakud n wass-a, yerna ad d-yili uḍfar-nsent d usselmed akken ad ilint d tifrawanin ugar, am wakken ara sɛunt iɣawasen n usnerni akken ad yettwaḍmen ad rebḥent.

Aseqqamu n yittekkiyen n uwanak yefka-d, deg 2013, ttesriḥ i 8 n tkebbaniyin n uwanak akken ad ldint yerna ad smeɣrent ṛaselmal-nsent.

Tikebbaniyin-a d tabanka n CPA, 3 n lluzinat n ssiman n uwanak ay yeqqnen ɣer Tegrawt tamgurant n ssiman n Ldzayer (GICA), takebbanit n usenkid n CAAR, takebbanit n COSIDER Carrières yellan d afurk n tegrawt tanagdudt n BTPH COSIDER, takebbanit n Hydro-aménagement d tkebbanit n temsawla tazirazt, Mobilis.

Seg tama niḍen, azal n 10 n tkebbaniyin tusligin ay la d-yessewjaden daɣ anekcum-nsent ɣer Taggazt, ɣef leḥsab n Mass Berrah, yerna yenna-d dakken mazal llant aṭas n tkebbaniyin niḍen ay d-yennan dakken la ssefrayent ad smeɣrent ṛaselmal-nsent s ssuq n yizwal.

« Seg wasmi ay tenqes ssuma n upitṛul, tagara-a, yerna ussuter n unekcum ɣer ssuq n yizwal, yerna assuter-a yejhed ugar n win n ssuq n tafulin aydeg yessefk uxeddim d alqayan ugar », ɣef wakken ay d-yessefhem.

D acu kan, amḍan n tkebbaniyin ay ikecmen deg Taggazt n Ldzayer mazal-it meẓẓiy aṭas ɣef leḥsab n tdamsa tadzayrit.

Taggazt n Ldzayer Tamaneɣt llan deg-s 4 n yizwal umi tettunefk ssuma. Wi d izwal n EGH Aurassi (isensa), wid n tegrawt n Saidal, wid n Alliance Assurance d wid NCA Rouiba, yerna ajemmal n ṛaselmal-nsen n taggazt ur yettɛeddi ara i 15 n yimelyaṛen n yidinaṛen.

« D acu-ten 15 n yimelyaṛen n yidinaṛen deg tdamsa aydeg Afaris agensi azegzaw yewweḍ ɣer 18.000 n yilemyaṛen n yidinaṛen? Aya d ulac akk », ɣef wakken ay d-yenna Mass Berrah.

Ad ilint « tenqiḍin n Taggazt » deg tbankiwin n uwanak

Akken ad d-teqqel tudert ɣer taggazt n Ldzayer, COSOB tebda-d abeddel deg leqwanin ay yesseddayen axeddim n taggazt deg Ldzayer.

Ibeddilen-a rzan ladɣa assebded n ttawilat ara yessifessen ugar tamsalt-a yerna ad jjen ssuq n tedrimt ad yennerni deg Ldzayer.

Gar wayen ay d-ssumren, yella uxelleṣ n leɣrama n tkebbaniyin ay yebɣan ad kecment ɣer Taggazt, d ulday n yisendyaq n tedrimt ibeṛṛaniyen, ɣef wakken ay d-yenna Mass Berrah.

Yenna-d daɣ yimḍebber-a dakken iseqquma n tedbelt n tkebbaniyin aydeg yettekka uwanak deg ṛaselmal la d-yettili deg-sen ubeddel.

« Aneɣlaf n tedrimt la yettek axeddim d alqayan deg wayen yerzan dduṛ n uwanak deg uttekki deg ṛaselmal. Imaslaḍen n Useqqamu n tedbelt yellan imir-a d igensasen ideblalen yessefk ad qqlen d imḍebbren n tidet deg uxeddim n tkebbanit ara yeqqlen ad d-tessekcam idrimen », ɣef wakken ay d-yenna Mass Berrah.

La ssefrayen daɣ ad d-snulfun tikwatin (igiciyen) i lmend n yixeddimen n taggazt deg tbankiwin n uwanak n yal tawilayt n tmurt.

« Tinqiḍin-a n Taggazt » ad d-lhunt ladɣa s tukci n yisalan yeqqnen ɣer taggazt, d isalan ara ḥwijen wid ay izemren ad ilin d imseftiyen d tkebbaniyin ay yebɣan ad kecment ɣer Taggazt, yerna tinqiḍin-a ad ɛawnent idisan-a deg wanect-a, ɣef wakken ay d-yenna uselway n COSOB.

Ɣef leḥsab-nnes, tasertit n unabaḍ i lmend n uwehhi n tkebbaniyin n uwanak akken ad d-ḥellint i yiman-nsent idrimen ara ṣerrfent ɣef yisenfaren-nsent, deg tegnit-a n unqas n ssuma n upitṛul, d « tagnit n tidet ay yessefk ad tt-tfaṛes » Taggazt n Ldzayer akken ad d-tejbed tikebbaniyin.

D acu kan, anekcum ɣer Taggazt maci d ayen ara yejjen tikebbaniyin ad d-ḍebbrent akk idrimen ay ḥwajent, maca, akken yebɣu yili, ad yerr tikebbaniyin ttwassnent, ɣef leḥsab n Mass Berrah ay d-ibedren amedya n yiwet n tkebbanit tusligt tadzayrit umi d-ssumren 10 n tikkal leɛqudat n ticcurka d tkebbaniyin tibeṛṛaniyin sdeffir ma tesban-d nneyya-nnes akken ad tekcem ɣer Taggazt.

Ma d tikebbaniyin tilemmasin d tmeẓyanin (amur ameqran seg-sent d tikebbaniyin n twacult), anekcum-nsent ɣer Taggazt d tagnit akken ad ɛawdent tamṣuka-nsent yerna ad d-swejdent anrar aydeg ara ttwaweṛtent s « tin n leɛqel », ɣef wakken ay d-yenna.

Wid ay yettekkan deg usarag-a n uzraɛ n tmussni ay d-tessuddes Tkebbanit n Ussefrek n Taggazt d Wazalen (SGBV) d Unmalu aɣelnaw n yimazzayen imessiḍanen, nnan-d dakken ixeddamen n taggazt d tisḍent sɛan dduṛ d ameqran deg tikli n ussekcem n tkebbaniyin ɣer Taggazt.