Asebter amenzawi

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi

ɣezza: Aṭas n yigerdan ay la yettmettaten ɣef lǧal n uḥṛas isṛayili

ɣEZZA (Falesṭin) – D tikkelt tamezwarut deg 50 n yiseggasen deg ara yali umḍan n yigerdan ay yettmettaten deg ɣezza armi d aswir deg yella imir-a, yerna yella-d waya ɣef lǧal n tergult ay d-tḥettem Isṛayil ɣef ubandu-a n wakal afalesṭini ay d-mazal yenḍerr seg utɛeddi-nni aserdasi n unebdu yezrin deg mmuten 2200 n medden, ɣef wakken ay d-tenna Tnegga n Yiɣlanen Yeddukklen d-yelhan d yizruzaɣ ifalesṭiniyen (UNRWA).

Amḍan n yilufanen ay yettmettaten deg 4 n ledwaṛ timezwura n tmeddurt-nsen deg ɣezza yewweḍ ɣer 12 deg 1000 deg 2008, sakkin yewweḍ ɣer 20,3 deg 1000 deg 2013 ɣef wakken ay d-tesḥassef tnegga n UNRWA.

Amḍan n yilufanen iɣezzawiyen ay yettmettaten uqbel ma qeflen aseggas yewweḍ ɣer 127 deg 1000 deg 1960. Deg 2008, yewweḍ ɣer 20,2 deg 1000, ma deg 2013, yewweḍ ɣer 22,4 deg 1000.

Deg utɛeddi-nni isṛayili ay d-yellan ɣef tesfift n ɣezza aseggas yezrin, azal n tis 4 seg 2200-nni n Yifalesṭiniyen ay yemmuten d igerdan.

Aseggas sakkin, amur ameqran seg yimejraḥ ay d-mazal tettdawi tuddsa n Yimsujjiyen war tilisa d igerdan. Nnig waya, d timeyyatin n luluf n yigerdan ay mazal ḥwaǧen adawi n tnefsit.

ɣef leḥsab n Akihiro Seita, anemhal n wahil n tdawsa n tnegga n UNRWA, « tamettant n yigerdan d yiwen seg yimataren imxeyyren ay d-yemmalen tagnit n tdawsa n yimezdaɣen n kra n temnaḍt ».

Tanegga n UNRWA, ɣef wakken ay d-yenna Mass Seita deg yiwen n ulɣu « yecɣeb-itt aṭas uɛeḍḍel n tergult-a ay d-yellan ɣef tdawsa, isafaren d ttawilat n udawi deg Ɣezza ».

Iɣlanen Yeddukklen d tuddsiwin tirnabaḍin zgan ttɛeyyinen-d ɣef tegnit n diri deg llan yigerdan n tesfift n Ɣezza anda azal n 45% n yimezdaɣen sɛan ddaw n 14 n yiseggasen.

« Lemmer d lebɣi, ur irennu ara umḍan n yigerdan yettmettaten, yerna timerniwt am ta ur tesɛi tamtilt », ɣef wakken ay d-yenna yimsujji-a.

Yenna-d d akken « imedyaten iwḥiden ay d-yusan ɣer lbal-inu deg wayen yerzan aya d wid n tmura tifriqiyin deg aṭan n medden ay yuḍnen aḍḍan n sida ».

« Yewɛeṛ ad d-naf ssebbat n tidet n tmettant n yilufanen ay mazal tteṭṭḍen yerna ugadeɣ lemmer aya ad yili iḥuza ugar n medden », ɣef wakken ay d-yenna.

Dɣa deg tegnit-a, imi ay xuṣṣen yidrimen ay la d-yettwaṣeddaqen seg umaḍal, yezmer lḥal ad yettwaɣ wuɣal ɣer uɣerbaz n 225.000 n yigerdan ifalesṭiniyen ay yeqqaren deg yiɣerbazen n tnegga n UNRWA deg ɣezza. Unicef tenna-d yagi d akken deg useggas aɣurbiz yezrin, aṭas n yigerdan ur yerbiḥen ara deg tezrawin-nsen imi ay mazal tḥuza-ten tyita-nni n utɛeddi aserdasi isṛayili.