Asebter amenzawi
Lezzayer tettagem-d seg ttejṛiba n Tuṛuft deg usselhu n sselɛa-nnes
LEZZAYER – Ad d-theyyi Lezzayer ilugan n uqader d usselhu n tɣara n sselɛa ay d-yetteffɣen seg lluzinat icuban ilugan-nni ay tettqadar Tdukli Tuṛufit ɣef wakken ay d-yenna unemhal amatu n ussefqed adamsan d uḥaṛeb n udɣal n uɣlif n tnezzut, Mimoun Bouras.
Mass Bouras yenna-d i Tnegga n Yisalan n Lezzayer d akken aheyyi d ussefɛel n yilugan-a ad d-yili s umɛawen gar uɣlif n tnezzut (ttjaṛa) d win n temguri d lminat, yerna ad d-yettwagem seg leqwanin n Tdukli Tuṛufit, ladɣa deg wayen yerzan ilugan ayyes ara tuklal sselɛa ad as-rren tamenṭaḍt n « CE » (yettqadar ccuruḍ).
Tamenṭaḍt n « CE » d ttbut d akken sselɛa tettqadar lewṣayat tuṛufiyin, yerna aya yesskanay-d d akken afaris-nni yedda d yilugan n tɣellist (laman) yerna yezmer ad yenz s tlelli deg ssuq.
Werɛad url lin ara yilugan am wi deg Lezzayer acku taswiɛt-a, tamurt-a ur tesɛi ara ttawil ara tt-yeǧǧen ad teḍmen taɛessast n wakk sselɛat ay d-yetteffɣen seg lluzinat yerna ttnuzun i yimsudren ineggura, ɣef wakken ay d-yenna yimḍebber-a.
S waya, « ssuq adzayri tegget deg-s sselɛa ay d-yetteffɣen seg lluzinat, ladɣa tid n tmura n uzɣar, deg yella udɣal n lmeṛka n tkellax yerna ur tettqadar ara ilugan n tɣellist ay yettwaḍfaren deg umaḍal », ɣef wakken ay d-yenna Mass Bouras.
« Nebda yagi nettheyyi-d ilugan i usselhu n ussefqed n sselɛa uqbel ma ssuffɣen-tt-id ɣer ssuq », ɣef wakken ay d-ixebber. Imir-a, assefqed n yifarisen imguranen yettili-d deg 3 n yimecwaṛen: assefqed n lekwaɣeḍ d sselɛa s tiṭ, assefqed n uselkin (ssertafika) n ḍḍmana d tukksa n tukkest seg sselɛa-nni, ma terra tmara.
Tukkas-nni n sselɛa ttawin-tent ɣer yinegmi (alaburaṭwar) amnaḍan n Qsenṭina akken ad tent-sfeqden, yerna iniegmi-a yeqqen ɣer Wammas adzayri n ussefqed n tɣara d ujellel (CACQE). « D acu kan, ula ma inegmi-nni yesɛa yesɛa ttawilat i ussefqed n yiḥemmayen n lgaz d ttawilat niḍen n trisiti, ur d-yettqam ara ttawil-nnes acku ggten leṣnaf n sselɛa ay yettnuzun deg ssuq », ɣef wakken ay d-yenna.
Lexṣaṣ n yilugan d ugur deg tnezzut tuffiɣt==
Ihi, ttawilat-a n ussefqed ur d-ttqamen ara akken ad sfeqden yes-sen taɣara n wakk ifarisen imguranen, ladɣa wid ay d-yettwaǧwen. Imi ulac ilugan, yella-d lexṣaṣ d ameqran deg tnezzut tuffiɣt n tmurt, yerna ula d tinariyin (lbiruwat) n yimazzayen ay yesɛan ttawilat ayyes ara sfeqdent aqader n yilugan n sselɛa ulac-iten deg tmurt.
ɣef waya ay la ssefrayen yiduba inagduden ad sqedcen Inegmi aɣelnaw n warramen ara yebdun amahil (axeddim) deg uzgen wis sin n useggas n 2016.
Inegmi-a ay d-yezgan deg temdint n Sidi Ɛebdellah (deg Zradla, Lezzayer) ad yesɛu ifurka niḍen ara yemmuzzgen (ad texeṣṣeṣen) deg tesleḍt takrurant d tmikṛubyulijit n sselɛa ay d-yetteffɣen seg lluzinat.
Assefqed-a ad yerzu ladɣa ifarisen n lebni, ttawilat n trisiti n uxxam, ccac, aglim, ifecka n tenwalt, ticeqqufin n ubeddel n tkeṛṛusin, ifarisen n ussizdeg, ifarisen n ucebbeḥ, ifecka n uɣerbaz, ifarisen n ujellel d yilellac n yigerdan.
Seg leɛḍil ad d-wejden akk yilugan n uqeyyem n tɣara n sselɛa ay d-yetteffɣen seg lluzinat, imaǧawen yessefk, seg-a ɣer sdat, ad d-ttakfen ttbut d akken ifarisen-nsen ttqadaren ilugan n tmurt ayseg d-ttwaǧwen, ɣef wakken ay d-yenna Mass Bouras.
Lemmer ad d-taweḍ sselɛa ay yesɛan tamenṭaḍt n CE (ay d-yemmalen d akken tettqadar ilugan), amaǧaw n sselɛa-a yessefk ad d-yefk lekwaɣeḍ ay d-yesskanayen aya.
ɣef waya ay la d-ttheyyin yiwet n lewṣaya tagraɣlift ɣef yilugan ay yessefken ad ttwaqadren akken ad sfeɛlen aḥezzib-a.
Sɣur Chakira BIDAOUI