Asebter amenzawi
Aneɣlaf n yimjahden yebda-d tirzi n 3 n wussan ɣef Fṛansa
PARIS – Yebda-d uneɣlaf n yimjahden, Tayeb Zitouni, ass n ttlata tameddit, tirzi n uxeddim n 3 n wussan ɣef Fṛansa yerna ad d-tili i lmend n lehhu s 3 n tlufa: taṛcibin, imeɛraqen deg tallit n ṭṭrad n uslelli aɣelnaw d uɣram n yidrimen i wid yenḍerren seg warramen (taǧarib) timɣisin (nawawiyya) ay d-yellan deg unẓul n Lezzayer.
D ta ay d tikkelt tamezwarut aydeg ad yerzu uneɣlaf n yimjahden adzayri ɣef Fṛansa, yerna deg terzi-a, ad yessiwel n Mass Zitouni d uneɣlaf afṛensis n temḥaddit, Jean-Ives Le Drian, amaru n uwanak (dawla) ɣer uɣlif n temḥaddit, Jean-Marc Todeschini, aselway n usinat afṛensis, Gerard Larcher, d uselway n Ugraw afṛensis, Claude Bartolone.
Ad yerzu daɣ, deg tɣimit-nnes deg Fṛansa, ɣef usalay n Yigen (ǧawyc) deg Les Invalides d Verdun yellan d taɣiwant tafṛensist ay d-yusan deg Lorraine, yerna d amkan aydeg ay d-yella yimenɣi n Verdun deg Umgaru Amaḍlan Amezwaru (1914-1918) akken ad yessiweḍ ṛṛeḥma i 592 n yiserdasen idzayriyen ay yettwaɛeqlen yerna mmuten deg yimenɣi-a.
I usmekti, azal n 20.000 n Yidzayriyen ay yettekkan deg yimenɣi-a ay yeqqimen 300 n wussan. D igiman (alaf) seg-sen ay yemmuten yerna ala 592 seg-sen ay yettwaɛeqlen yerna ttwameḍlen deg Verdun.
Ad yessiweḍ daɣ ṛṛeḥma uneɣlaf, ass n laṛebɛa deg tleggit (ǧisr) n Saint-Michel, i Yidzayriyen zellin yiɣallen n tɣellist ifṛensisen ɣer wasif n Seine ass n 17 Tubeṛ 1961, yerna ad yemlil d yimjahden ay izedɣen deg Fṛansa d Yifṛensisen ay iɛawnen tagrawla tadzayrit.
Deg yiwen n umyager d tɣemsa deg Lezzayer Tamaneɣt, yenna-d Tayeb Zitouni d akken yewweḍ-d wakud akken Lezzayer d Fṛansa ad d-lhun s temsal iɛellqen deg wayen yerzan amezruy, ladɣa deg wayen yerzan taṛcibin tiɣelnawin seg wasmi ay tebda tuḍḍfa tafṛensist deg Lezzayer armi d asmi ay tewwi Lezzayer azarug (istiqlal), tamsalt n Yidzayriyen ay iɛerqen deg umgaru (ḥarb) n uslelli aɣelnaw d uɣram n yidrimen i wid ay yenḍerren seg warramen imiɣsen n Reggan.