Arif : Tameẓla gar ileqman

Seg Tasanayt s tmaziɣt imunen
Neggez ar: ẓer isebtar, anadi
m
m
 
(6 n tisiwal tibusarin af amseqdac ur ttumlalent ara)
Ajerriḍ 2: Ajerriḍ 2:
  
 
:''Amagrad a yessawal ɣef yiwet n temnaḍt deg Umeṛṛuk. Ɣef ucettal Arifi, ẓer [[Irifiyen]]. Ɣef tutlayt nsen, ẓer [[Tarifit]].''
 
:''Amagrad a yessawal ɣef yiwet n temnaḍt deg Umeṛṛuk. Ɣef ucettal Arifi, ẓer [[Irifiyen]]. Ɣef tutlayt nsen, ẓer [[Tarifit]].''
 +
  
 
{{Infobox settlement
 
{{Infobox settlement
Ajerriḍ 8: Ajerriḍ 9:
 
|map_caption                = Arif deg umaḍal.
 
|map_caption                = Arif deg umaḍal.
 
}}
 
}}
[[Asatul:Chauen.jpg|200px|right|thumb|Idurar n [[Accawen|Accawen]]]]
+
[[Asatul:Chauen.jpg|250px|right|thumb|Idurar n [[Accawen|Accawen]]]]
  
 
'''Arif''' niɣ ''Arrif'' d tamnaḍt di ugafa n [[Ameṛṛuk|Umeṛṛuk]], tessajja xef Yill Agrakal, zeddɣen day-s jar 3 ar 5 melyun n imezdaɣ.
 
'''Arif''' niɣ ''Arrif'' d tamnaḍt di ugafa n [[Ameṛṛuk|Umeṛṛuk]], tessajja xef Yill Agrakal, zeddɣen day-s jar 3 ar 5 melyun n imezdaɣ.
  
Tamurt n Arif llan day-s idurar d ca n izaɣaren. Idurar d tmurt n Arif usin-d zeg Ixef n Sbartil (-{Cape Spartel}-) d Tanja deg utaram ar Ixef Ikebdanen (Ras Kebdana) d yiɣẓer Amelwi (Melwect, -{Moulouya}-) di ugmuḍ, Zeg Ilel Agrakal di ugafa ar iɣẓer n Werɣa di wenẓul.
+
Tamurt n Arif llan day-s idurar d ca n izaɣaren. Idurar d tmurt n Arif usin-d zeg Ixef n Sbartil ( -{ Cape Spartel }- ) d Tanja deg utaram ar Ixef Ikebdanen ( -{Ras Kebdana}- ) d yiɣẓer Amelwi ( Melwect, -{ Moulouya }- ) di ugmuḍ, Zeg Ilel Agrakal di ugafa ar iɣẓer n Werɣa di wenẓul.
  
Zeg iɣerman imeqqranen yellan di temnaḍt n Arif Ameqqran ɣar-neɣ: [[Ennaḍur]], [[Lḥusima]], [[Tanja]], [[Tiṭṭawin]], [[Accawen]], [[Berkan]], [[Taza]], [[Targist]], [[Azɣenɣan]], [[Selwan]], [[Miḍar]], [[Eddriwec]], [[Ayt Buɛeyyac]], [[Imzuren]], [[Laɛrayec]], [[Ajdir]], [[Tawrirt]], [[Lefnideq]], d -{[[El Jebha]]}-.
+
Zeg iɣerman imeqqranen yellan di temnaḍt n Arif Ameqqran ɣar-neɣ: [[Ennaḍur]], [[Lḥusima]], [[Tanja]], [[Tiṭṭawin]], [[Accawen]], [[Berkan]], [[Taza]], [[Targist]], [[Azɣenɣan]], [[Selwan]], [[Miḍar]], [[Eddriwec]], [[Ayt Buɛeyyac]], [[Imzuren]], [[Laɛrayec]], [[Ajdir]], [[Tawrirt]], [[Lefnideq]], d -{ [[El Jebha]] }-.
  
 
Idurar n Arif qqnen ɣer idurar n -{“Cordillera Bética”}- di Sebbanya. Idurar n Arif wer qqinen ca ɣer idurar n Watlas. Jar-asen tella din Taza.
 
Idurar n Arif qqnen ɣer idurar n -{“Cordillera Bética”}- di Sebbanya. Idurar n Arif wer qqinen ca ɣer idurar n Watlas. Jar-asen tella din Taza.
  
Maci marra imezdaɣ n temnaḍt n Arif Ameqqran ssawalen tutlayt Tamaziɣt. Imezdaɣ n Tanja d Tiṭṭawin qqaren i yixef nsen “Jbala” (Ijebliyen) nitni ssawalen Taɛrabt Tajeblit. Tamnaḍt n “Jbala” d tafult zi temnaḍt n Arif Ameqqran. Iwdan yessawalen Tmaziɣt di Arif qqaren i yixef nsen “Imaziɣen” niɣ “Irifiyen”, tutlayt nsen qqaren as lebda “Tmaziɣt”. Iwdan n berra i Arif d nitni yesseqdacen tawalt n “Tarifit” (i tutlayt), maci d Irifiyen s imant nsen.
+
Maci marra imezdaɣ n temnaḍt n Arif Ameqqran ssawalen tutlayt Tamaziɣt. Imezdaɣ n Tanja d Tiṭṭawin qqaren i yixef nsen -{“Jbala”}- (Ijebliyen) nitni ssawalen Taɛrabt Tajeblit. Tamnaḍt n “Jbala” d tafult zi temnaḍt n Arif Ameqqran. Iwdan yessawalen Tmaziɣt di Arif qqaren i yixef nsen “Imaziɣen” niɣ “Irifiyen”, tutlayt nsen qqaren as lebda “Tmaziɣt”. Iwdan n berra i Arif d nitni yesseqdacen tawalt n “Tarifit” (i tutlayt), maci d Irifiyen s imant nsen.
  
 
==Ẓer ula==
 
==Ẓer ula==
Ajerriḍ 33: Ajerriḍ 34:
 
}}
 
}}
  
[[Taggayt:Amaziɣ]]
+
[[Taggayt:Imaziɣen]]

Azmez n lqem taneggarut d 11:59, 31 Mayu 2013

ⵉⵎⵙⵉⴷⴰⴳ: 35°N 4°W / 35°N 4°W / 35; -4

ⴰⵎⴰⴳⵔⴰⴷ ⴰ ⵢⴻⵙⵙⴰⵡⴰⵍ ⵖⴻⴼ ⵢⵉⵡⴻⵜ ⵏ ⵜⴻⵎⵏⴰⴹⵜ ⴷⴻⴳ ⵓⵎⴻⵕⵕⵓⴽ. Ɣⴻⴼ ⵓⵛⴻⵜⵜⴰⵍ ⴰⵔⵉⴼⵉ, ⵥⴻⵔ ⵉⵔⵉⴼⵉⵢⴻⵏ. Ɣⴻⴼ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵏⵙⴻⵏ, ⵥⴻⵔ ⵜⴰⵔⵉⴼⵉⵜ.


ⴰⵔⵉⴼ
ⴰⵔⵉⴼ ⴷⴻⴳ ⵓⵎⴰⴹⴰⵍ.

ⴰⵔⵉⴼ ⵏⵉⵖ ⴰⵔⵔⵉⴼ ⴷ ⵜⴰⵎⵏⴰⴹⵜ ⴷⵉ ⵓⴳⴰⴼⴰ ⵏ ⵓⵎⴻⵕⵕⵓⴽ, ⵜⴻⵙⵙⴰⵊⵊⴰ ⵅⴻⴼ ⵢⵉⵍⵍ ⴰⴳⵔⴰⴽⴰⵍ, ⵣⴻⴷⴷⵖⴻⵏ ⴷⴰⵢ-ⵙ ⵊⴰⵔ 3 ⴰⵔ 5 ⵎⴻⵍⵢⵓⵏ ⵏ ⵉⵎⴻⵣⴷⴰⵖ.

ⵜⴰⵎⵓⵔⵜ ⵏ ⴰⵔⵉⴼ ⵍⵍⴰⵏ ⴷⴰⵢ-ⵙ ⵉⴷⵓⵔⴰⵔ ⴷ ⵛⴰ ⵏ ⵉⵣⴰⵖⴰⵔⴻⵏ. ⵉⴷⵓⵔⴰⵔ ⴷ ⵜⵎⵓⵔⵜ ⵏ ⴰⵔⵉⴼ ⵓⵙⵉⵏ-ⴷ ⵣⴻⴳ ⵉⵅⴻⴼ ⵏ ⵙⴱⴰⵔⵜⵉⵍ ( Cape Spartel ) ⴷ ⵜⴰⵏⵊⴰ ⴷⴻⴳ ⵓⵜⴰⵔⴰⵎ ⴰⵔ ⵉⵅⴻⴼ ⵉⴽⴻⴱⴷⴰⵏⴻⵏ ( Ras Kebdana ) ⴷ ⵢⵉⵖⵥⴻⵔ ⴰⵎⴻⵍⵡⵉ ( ⵎⴻⵍⵡⴻⵛⵜ, Moulouya ) ⴷⵉ ⵓⴳⵎⵓⴹ, ⵣⴻⴳ ⵉⵍⴻⵍ ⴰⴳⵔⴰⴽⴰⵍ ⴷⵉ ⵓⴳⴰⴼⴰ ⴰⵔ ⵉⵖⵥⴻⵔ ⵏ ⵡⴻⵔⵖⴰ ⴷⵉ ⵡⴻⵏⵥⵓⵍ.

ⵣⴻⴳ ⵉⵖⴻⵔⵎⴰⵏ ⵉⵎⴻⵇⵇⵔⴰⵏⴻⵏ ⵢⴻⵍⵍⴰⵏ ⴷⵉ ⵜⴻⵎⵏⴰⴹⵜ ⵏ ⴰⵔⵉⴼ ⴰⵎⴻⵇⵇⵔⴰⵏ ⵖⴰⵔ-ⵏⴻⵖ: ⴻⵏⵏⴰⴹⵓⵔ, ⵍⵃⵓⵙⵉⵎⴰ, ⵜⴰⵏⵊⴰ, ⵜⵉⵟⵟⴰⵡⵉⵏ, ⴰⵛⵛⴰⵡⴻⵏ, ⴱⴻⵔⴽⴰⵏ, ⵜⴰⵣⴰ, ⵜⴰⵔⴳⵉⵙⵜ, ⴰⵣⵖⴻⵏⵖⴰⵏ, ⵙⴻⵍⵡⴰⵏ, ⵎⵉⴹⴰⵔ, ⴻⴷⴷⵔⵉⵡⴻⵛ, ⴰⵢⵜ ⴱⵓⵄⴻⵢⵢⴰⵛ, ⵉⵎⵣⵓⵔⴻⵏ, ⵍⴰⵄⵔⴰⵢⴻⵛ, ⴰⵊⴷⵉⵔ, ⵜⴰⵡⵔⵉⵔⵜ, ⵍⴻⴼⵏⵉⴷⴻⵇ, ⴷ El Jebha .

ⵉⴷⵓⵔⴰⵔ ⵏ ⴰⵔⵉⴼ ⵇⵇⵏⴻⵏ ⵖⴻⵔ ⵉⴷⵓⵔⴰⵔ ⵏ “Cordillera Bética” ⴷⵉ ⵙⴻⴱⴱⴰⵏⵢⴰ. ⵉⴷⵓⵔⴰⵔ ⵏ ⴰⵔⵉⴼ ⵡⴻⵔ ⵇⵇⵉⵏⴻⵏ ⵛⴰ ⵖⴻⵔ ⵉⴷⵓⵔⴰⵔ ⵏ ⵡⴰⵜⵍⴰⵙ. ⵊⴰⵔ-ⴰⵙⴻⵏ ⵜⴻⵍⵍⴰ ⴷⵉⵏ ⵜⴰⵣⴰ.

ⵎⴰⵛⵉ ⵎⴰⵔⵔⴰ ⵉⵎⴻⵣⴷⴰⵖ ⵏ ⵜⴻⵎⵏⴰⴹⵜ ⵏ ⴰⵔⵉⴼ ⴰⵎⴻⵇⵇⵔⴰⵏ ⵙⵙⴰⵡⴰⵍⴻⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ. ⵉⵎⴻⵣⴷⴰⵖ ⵏ ⵜⴰⵏⵊⴰ ⴷ ⵜⵉⵟⵟⴰⵡⵉⵏ ⵇⵇⴰⵔⴻⵏ ⵉ ⵢⵉⵅⴻⴼ ⵏⵙⴻⵏ “Jbala” (ⵉⵊⴻⴱⵍⵉⵢⴻⵏ) ⵏⵉⵜⵏⵉ ⵙⵙⴰⵡⴰⵍⴻⵏ ⵜⴰⵄⵔⴰⴱⵜ ⵜⴰⵊⴻⴱⵍⵉⵜ. ⵜⴰⵎⵏⴰⴹⵜ ⵏ “ⵊⴱⴰⵍⴰ” ⴷ ⵜⴰⴼⵓⵍⵜ ⵣⵉ ⵜⴻⵎⵏⴰⴹⵜ ⵏ ⴰⵔⵉⴼ ⴰⵎⴻⵇⵇⵔⴰⵏ. ⵉⵡⴷⴰⵏ ⵢⴻⵙⵙⴰⵡⴰⵍⴻⵏ ⵜⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⴷⵉ ⴰⵔⵉⴼ ⵇⵇⴰⵔⴻⵏ ⵉ ⵢⵉⵅⴻⴼ ⵏⵙⴻⵏ “ⵉⵎⴰⵣⵉⵖⴻⵏ” ⵏⵉⵖ “ⵉⵔⵉⴼⵉⵢⴻⵏ”, ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵏⵙⴻⵏ ⵇⵇⴰⵔⴻⵏ ⴰⵙ ⵍⴻⴱⴷⴰ “ⵜⵎⴰⵣⵉⵖⵜ”. ⵉⵡⴷⴰⵏ ⵏ ⴱⴻⵔⵔⴰ ⵉ ⴰⵔⵉⴼ ⴷ ⵏⵉⵜⵏⵉ ⵢⴻⵙⵙⴻⵇⴷⴰⵛⴻⵏ ⵜⴰⵡⴰⵍⵜ ⵏ “ⵜⴰⵔⵉⴼⵉⵜ” (ⵉ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ), ⵎⴰⵛⵉ ⴷ ⵉⵔⵉⴼⵉⵢⴻⵏ ⵙ ⵉⵎⴰⵏⵜ ⵏⵙⴻⵏ.

ⵥⴻⵔ ⵓⵍⴰ

ⴰⵡⵡⵓⵔ:ⵉⵎⴰⵣⵉⵖⴻⵏ



ⵜⴰⵍⵖⴰ:ⵀ-ⵍⴰⵏⴳⵙ